درک چگونگی توسعه روال‌ها و عادت‌هایی که ممکن است برای ما مضر باشد، و چگونگی شکستن این عادت و پذیرش برنامه‌های جدید، می‌تواند به ما کمک کند سبک زندگی خود را تغییر دهیم و رفتارهای سالم‌تری بسازیم. در این مقاله نظر چندین دانشمند و دکتر و پزشک در مورد رفع و ترک عادات بد را می‌خوانیم.
ترک عادت بد
دکتر نورا ولکو (Dr. Nora Volkow) می‌گوید:
عادتها می‌توانند از طریق تکرار ایجاد شوند. آنها بخشی عادی از زندگی بوده و اغلب مفید هستند. ولکو می‌گوید: ((ما هر روز صبح از خواب بیدار می‌شویم، دوش می‌گیریم، موهای‌مان را شانه میکنیم یا دندان‌هایمان را مسواک می‌زنیم، بدون اینکه متوجه باشیم. ما می‌توانیم در مسیرهای آشنا با خلبان خودکار ذهنی رانندگی کنیم بدون اینکه واقعاً به مسیرها فکر کنیم! وقتی رفتارها خودکار می‌شوند، به ما مزیتی می‌دهند، زیرا مغز مجبور نیست از فکر کردن آگاهانه برای انجام فعالیت استفاده کند. این کار مغز ما را آزاد می‌کند تا روی چیزهای مختلف تمرکز کند.))
دکتر راسل پولدراک (Dr. Russell Poldrack) عصب‌بیولوژیست در دانشگاه تگزاس، می‌گوید: ((دستگاه‌های کلی که با آن ما هر دو نوع عادت خوب و بد را ایجاد میکنیم، یکسان هستند، چه عادتی برای پرخوری یا عادتی برای شروع به کار بدون فکر کردن به جزئیات. هر دو نوع عادت بر اساس یک نوع مکانیسم مغزی هستند. اما یک تفاوت مهم وجود دارد و این تفاوت باعث می‌شود که شکستن عادات مبتنی بر لذت بسیار سخت‌تر شود. رفتارهای لذت بخش می‌تواند مغز شما را وادار به ترشح ماده شیمیایی به نام دوپامین کند. اگر کاری را بارها و بارها انجام دهید و دوپامین در هنگام انجام آن وجود داشته باشد، این عادت را بیشتر تقویت می‌کند. وقتی آن کارها را انجام نمی‌دهید، دوپامین میل به انجام دوباره آن کار را ایجاد می‌کند. این توضیح می‌دهد که چرا برخی افراد هوس مواد مخدر می‌کنند، حتی اگر این دارو پس از مصرف دیگر احساس خوبی در آنها ایجاد نکند.)) بنابراین، وقتی سعی میکنیم بر عادات بد غلبه کنیم بخشهایی از مغز ما علیه ما کار می‌کند. به همین دلیل است که در مواجهه با اعتیاد به پورن، مانند سایر عادات مبتنی بر لذت، مغز مقاومت زیادی در برابر ترک نشان می‌دهد و برای درمان اعتیاد به پورن باید علاوه بر اراده شخصی، از روشهای علمی و تخصصی بهره گرفت تا بتوان الگوهای پاداش‌دهی مغز را بازسازی کرد.
برای ترک عادات بد پیشنهاد می‌دهیم که اقدام به مطالعه مقاله چگونه زندگی شاد بسازیم؟، کنید. ما در این مقاله عادت‌های جایگزین مناسبی را می‌گوییم که به شما در داشتن زندگی شادتر کمک می‌کنند.
در ضمن، اگر تمایل به یادگیری عمیق‌تری درباره‌ی عوارض خودارضایی مردان دارید، پیشنهاد میکنیم همین مطلب لینک شده را بخوانید.
تکنیک های ترک عادت بد
دکتر روی باومایستر (Dr. Roy Baumeister) روانشناس دانشگاه ایالتی فلوریدا، می‌گوید: ((انسان‌ها در تغییر و جهت‌دهی رفتار به سمت اهداف بلندمدت یا منافع بلندمدت، بسیار بهتر از هر حیوان دیگری هستند.)) مطالعات او در مورد تصمیم‌گیری و قدرت اراده او را به این نتیجه رسانده است که خودکنترلی مانند یک ماهیچه است. هنگامی که کمی خودکنترلی را اعمال کردید، مانند یک ماهیچه، خسته می‌شود.
تحقیقات باومایستر نشان می‌دهد که پس از مقاومت موفقیت‌آمیز در برابر یک وسوسه، قدرت اراده کمی تحلیل می‌رود که می‌تواند در دفعه بعد، ثابت ماندن را سخت‌تر کند. با این حال، در سال‌های اخیر، او شواهدی پیدا کرده است که نشان می‌دهد تمرین منظم انواع مختلف خودکنترلی – مانند صاف نشستن یا داشتن یک دفتر ثبت غذاهای خوراکی – می‌تواند عزم شما را تقویت کند. او می‌گوید: ((ما دریافتیم که می‌توانید با انجام تمرینات در طول زمان خودکنترلی خود را بهبود بخشید. هر اقدام منظم خودکنترلی به تدریج “عضله” شما را تمرین می‌دهد و شما را قوی‌تر می‌کند. بنابراین، با تقویت تدریجی خودکنترلی می‌توان در برابر وسوسه‌هایی مانند تماشای پورن ایستادگی کرد و از عوارض پورن و عوارض خودارضایی که ممکن است بر سلامت روان و روابط فردی اثر منفی بگذارد، پیشگیری نمود
نکته: ما در مقاله روش های افزایش کیفیت زندگی، عادت‌هایی را به شما معرفی میکنیم که می‌توانید آنها را جایگزین رفتارهای اشتباه خود کنید. پیشنهاد می‌دهیم که برای اطلاعات بیشتر این مقاله را بخوانید.
1_ تمرکز
یک رویکرد برای رفع عادات بد این است که بر آگاهی بیشتر روی عادات ناسالم خود تمرکز کنید. سپس استراتژی‌هایی برای مقابله با آنها ایجاد کنید. به عنوان مثال، عادتها را می توان در ذهن به مکان‌ها و فعالیت‌های خاصی پیوند داد.
- مثلاً می‌توانید برنامه‌ای برای پرهیز از راه رفتن در سالنی که دستگاه فروش آب نبات در آن وجود دارد، تهیه کنید.
- تصمیم بگیرید که از رفتن به مکان‌هایی که معمولاً در آن سیگار می‌کشید خودداری کنید.
- از دوستان و موقعیت‌های مرتبط با مشکل نوشیدن الکل یا مصرف مواد مخدر دوری کنید.
همچنین با شناخت محرک‌های رفتاری و دوری از موقعیت‌های تحریک‌کننده، می‌توان به کاهش میل جنسی ناسالم کمک کرد و از بروز بی میلی جنسی ناشی از مصرف بیش از حد محرک‌های بیرونی مانند پورن جلوگیری نمود.
ما در مقاله تمرکز چیست؟، در مورد قدرت تمرکز بیشتر توضیح می‌دهیم که پیشنهاد می‌دهیم برای افزایش اطلاعات این مقاله را بخوانید.
2_ تجسم
یکی دیگر از تکنیکهای مفید این است که خود را در یک موقعیت وسوسه‌انگیز تجسم کنید. پولدراک می‌گوید: «به طور ذهنی رفتار خوب را بیش از رفتار بد تمرین کنید. مثلا اگر در یک مهمانی شرکت میکنید و می‌خواهید به جای غذاهای چاق‌کننده، سبزیجات بخورید، از نظر ذهنی خودتان را در حال انجام این کار مجسم کنید. تضمینی نیست که این تکنیک رفع عادت بد کار کند، اما مطمئنا می‌تواند کمک کند.
ترک عادت بد سخت است؛ به همین دلیل شما باید از راهکارهای روانشناسی دیگر علاوه بر تجسم برای رسیدن به آرامش و کاهش سختی استفاده کنید. ما در مقاله تکنیک های آرامش ذهنی چندین ترفند در این زمینه به شما می‌گوییم که کمک‌تان می‌کنند. این تمرین‌های ذهنی و روانشناختی می‌توانند برای افرادی که با اعتیاد به خودارضایی دست و پنجه نرم می‌کنند نیز مؤثر باشند، به‌ویژه در کاهش عوارض خودارضایی برای دختر که ممکن است شامل مشکلات روانی، جسمی یا اختلال در روابط اجتماعی شود.
3_ جایگزینی
یکی از راههای کنار گذاشتن عادت‌های بد، جایگزینی فعالانه روتین‌های ناسالم با عادت‌های جدید و سالم است. برخی افراد متوجه می‌شوند که می‌توانند یک عادت بد، حتی اعتیاد به مواد مخدر را با رفتار دیگری، مانند ورزش، جایگزین کنند. ولکو می‌گوید: ((این برای همه کار نمی‌کند. اما گروه‌های خاصی از بیماران که سابقه اعتیاد جدی دارند، می‌توانند رفتارهای خاصی را انجام دهند که تشریفاتی و به نوعی اجباری است – مانند دوی ماراتن – و این به آنها کمک می‌کند از مواد مخدر دوری کنند.))
نکته: یادتان باشد که تغییر عادت‌های بد ممکن است سخت باشد، اما می‌توان آن را انجام داد. برای حمایت بیشتر از دوستان، همکاران و خانواده کمک بگیرید.
ترک عادت بد از نظر روانشناسی
علم روانشناسی راهکارهای مختلفی را برای ترک عادات بد مطرح می‌کند که می‌توانید از آنها استفاده کنید:
1_ شناخت حلقه عادت
چارلز داهیگ نویسنده کتاب The Power of Habit مفهوم “حلقه عادت” را بیان می‌کند. او بر اساس این مفهوم می‌گوید که عادات ما از 3 بخش تشکیل شده‌اند که آنها را در این جدول بررسی میکنیم:
| محرک (Cue) | عامل فعال‌شدن عادت |
| روال (Routine) | خود رفتار |
| پاداش (Reward) | نتیجه حاصل از انجام رفتار |
شما می‌توانید از نظریه حلقه عادت به‌منظور در هم شکستن عادت‌های بد استفاده کنید. برای این کار باید محرک عادت‌های بد را بشناسید و با ایجاد روال جدید به‌جای روال قبلی که پاداشی مشابه دارد، عادت جدیدی به‌وجود آورید.
2_ شرطی‌سازی کنشگر
بی‌اف اسکینر یکی از روانشناس‌های رفتارگرا بود که نظریه “شرطی‌سازی کنشگر” را مطرح کرد. بی‌اف اسکینر بر اساس این نظریه می‌گوید که رفتارهای ما از طریق تنبیه یا پاداش شکل می‌گیرند. اگر رفتاری تقویت شد، احتمال اینکه دوباره آن را تکرار کنیم، زیاد است؛ در نقطه مقابل اگر بابت رفتار اشتباهی تنبیه شویم، احتمالاً دیگر آن رفتار از ما سر نخواهد زد.
شما بر اساس این نظریه می‌توانید با حذف‌کردن پاداش‌هایی که از انجام عادت اشتباه می‌گیرید، آن عادت را ترک کنید. بعد از ترک عادت بد، امکان تقویت عادت‌های مثبت را دارید.
در جهت افزایش آگاهی شما درباره‌ی اختلال نعوظ و درمان اختلال نعوظ، منابع لینک شده کاربردی خواهند بود.
3_ ناهماهنگی شناختی
لئون فستینگر یک روانشناس اجتماعی آمریکایی است که نظریه “ناهماهنگی شناختی” را مطرح کرد. او بر اساس این نظریه می‌گوید که انسان‌ها در زمان ایجاد تناقض بین رفتارها و باور‌هایشان، دچار استرس می‌شوند؛ بنابراین در تلاش برای کاهش تناقض به‌وجودآمده خواهند بود.
بر اساس نظریه “ناهماهنگی شناختی”، اگر شخصی خود را انسان سالمی بداند، اما همچنان سیگار بکشد، مغز او دچار تناقض می‌شود. در واقع از آنجا که انسان‌ها تمایل دارند که بین رفتار و باوری‌های آنها هماهنگی وجود داشته باشد، در این صورت دچار استرس خواهند شد.
شما به‌واسطه نظریه ناهماهنگی شناختی می‌توانید به‌جای تغییر رفتار، هویت خود را تغییر دهید؛ مثلاً اگر سیگار می‌کشید و می‌خواهید سیگارکشیدن را ترک کنید، به‌جای گفتن “می‌خواهم سیگار را ترک کنم”، بگویید “من فردی سالم هستم که زندگی سالمی هم دارد”. در این صورت فشار روانی زیادی به‌دلیل تناقض بین هویت و رفتار اشتباه متحمل می‌شوید و ذهن و بدن مجاب به ترک سیگار می‌شوند.
همچنین شما می‌توانید با هر بار بروز اشتباه به خود یادآوری کنید که این رفتار با باور‌ها و ارزش‌های شما در تضاد است.
شما باید جلوی توجیه‌های ذهنی خود بابت رفتار اشتباه را هم بگیرید؛ برای این کار با هر بار توجیه از خود بپرسید “آیا این دلیل منطقی است یا من سعی دارم که خود را قانع کنم؟”.
کلام آخر
رفع عادات بد شاید کار سختی باشد، اما خوشبختانه راهکارهای زیادی در علم روانشناسی وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توانید عادت‌های بد خود را از بین ببرید. در این زمینه پیشنهاد می‌دهیم که از یک روانشناس حرفه‌ای هم کمک بگیرید. روانشناس‌ها رویکرد‌هایی متناسب با شخصیت و ویژگی‌های ذاتی به شما می‌گویند تا ترک عادات بد با استفاده از آنها برایتان راحت‌تر باشد.
- منبع: newsinhealth.nih.gov
جالب و مفید بود??
سلام و خسته نباشید به نویسنده محترم. واقعا مقاله تون انگیزه بخش بود و حس خوبی بهم داد برای تغییر. من خودم چند وقته درگیر یه عادت بد هستم که خیلی اذیتم میکنه و هر چی سعی میکنم نمیشه. مثلا هی گوشی دستمه بدون دلیل خاصی و وقتم میره. فکر میکردم فقط منم که اینطوریم. حالا با خوندن این مقاله متوجه شدم که تنها نیستم. فقط برام سواله که چطور میشه تشخیص داد یه عادت واقعا بده و نه فقط یه ویژگی شخصیتی؟ بعضی وقتا مرز بینشون خیلی باریکه. ممنون میشم اگه راهنمایی کنید.
سلام و عرض ادب، علی رضایی عزیز. خیلی ممنون از انرژی مثبتی که فرستادید! خوشحالیم که مقاله براتون مفید بوده و حس تغییر رو در شما زنده کرده. سوالتون خیلی به جاست، تشخیص مرز عادت بد و ویژگی شخصیتی واقعا گاهی قلق داره. راستش رو بخواید، روانشناسا وقتی میخوان بفهمن یه رفتار عادته بده یا نه، بیشتر نگاه میکنن ببینن این رفتار چقدر زندگی خود فرد یا اطرافیانش رو تحت تاثیر منفی قرار داده و چقدر باعث ناراحتی یا مشکل براشون شده. یعنی اگه هی گوشی دستتونه و این باعث میشه از کارهای اصلیتون عقب بمونید یا حس بدی پیدا کنید، احتمالا جزو عادت هاییه که بهتره مدیریتش کنید تا یه ویژگی ساده. مهم اینه که خودتون حس کنید این رفتار براتون مشکل ساز شده یا نه.
ممنون از مقاله خوبتون. خیلی جامع و کامل بود و اطلاعات مفیدی ارائه کرده بودید. من یه سوالی داشتم که ذهنم رو مشغول کرده. شما اشاره کردید به اینکه محیط اطراف خیلی تاثیر داره روی عاداتمون. آیا راهکار عملی برای تغییر محیط اطراف برای کمک به ترک یه عادت خاص مثل کمتر نشستن پای تلویزیون وجود داره که توی مقاله بهش اشاره نکردید؟ مثلا چطور میشه اعضای خانواده رو هم با خودمون همراه کنیم توی این مسیر؟ واقعا برای من این قسمت خیلی چالش برانگیزه.
با سلام و احترام، سارا احمدی گرامی. ممنون از لطفتون به مقاله. بله، محیط خیلی خیلی توی عادات ما نقش داره، انگار محیط یه جورایی زمین بازی عادات ماست! برای تغییر محیط برای چیزی مثل کمتر تلویزیون دیدن، میشه یه کارایی کرد که ساده ترینش اینه که مثلا کنترل تلویزیون رو بذارید جایی که دم دست نباشه یا حتی برای یه مدت جمعش کنید! اما اینکه چطور خانواده رو همراه کنیم، این یکم نیاز به مهارت داره. باید باهاشون دوستانه صحبت کنید و توضیح بدید که این تغییر برای سلامتی یا وقتتون چقدر مهمه و ازشون کمک بخواید. شاید حتی بتونید یه سری فعالیت های جایگزین خانوادگی پیشنهاد بدید که همه ازش لذت ببرن، مثلا شب ها بعد شام نیم ساعت با هم قدم بزنید به جای تلویزیون دیدن. سخت هست اما شدنیه!
با سلام. ممنون از زحماتتون برای تهیه این مطلب. مقاله تون مفید بود، اما احساس میکنم توی بخشی که در مورد سخت بودن تغییر صحبت کرده بودید، میتونستید یه کم بیشتر به دلایل ریشه ای این سختی بپردازید. مثلا چرا با اینکه میدونیم یه چیزی بده، باز هم سمتش میریم؟ انگار یه نیروی قوی تری ما رو میکشه. این قسمت برای من هنوز مبهمه و فکر میکنم نیاز به توضیح بیشتری داشت. ممنون میشم اگه توی کامنت ها یا مقالات بعدی به این موضوع عمیق تر نگاه کنید.
درود و احترام، حمید کریمی نژاد عزیز. خیلی ممنون از اینکه با دقت خوندید و نظرتون رو گفتید. این نکته ای که بهش اشاره کردید، یعنی اینکه چرا با اینکه میدونیم یه چیزی بده باز میریم سمتش، واقعا قلب ماجرای خیلی از مشکلات عادتیه! از نظر روانشناسی، مغز ما خیلی وقتا دنبال راحتی و پاداش فوریه، حتی اگه این پاداش کوتاه مدت باشه و در طولانی مدت به ضررمون تموم بشه. انگار یه قسمت از مغز ما دائم میگه “الان حال کن!” و این باعث میشه به اون کارای فوری که حس خوبی میدن، حتی اگه بدن، بیشتر کشیده بشیم. ریشه اش برمیگرده به نحوه سیم کشی مغز ما برای یادگیری و پاداش. واسه همین ترک عادت فقط به دونستن اینکه بده نیست، باید یاد بگیریم چطور این سیم کشی رو یه کم تغییر بدیم یا مسیر پاداش رو عوض کنیم. حتما سعی میکنیم توی مطالب بعدی بیشتر به این عمق قضیه بپردازیم.
سلام، وقت بخیر. از مقاله خوب و کاربردیتون ممنونم. من خیلی وقته دنبال راهکارهای عملی برای ترک عادت بد هستم. این مقاله تون خیلی نکته های خوبی داشت مخصوصا اون بخشی که در مورد جایگزین کردن عادت جدید صحبت کرده بودید. این ایده که یه عادت جدید رو جایگزین عادت قدیمی کنی به جای صرفا حذف کردنش، برام خیلی جالب بود و تا حالا به این شکل بهش فکر نکرده بودم. حالا سوال اینجاست که چطور میشه یه عادت جایگزین رو پیدا کرد که واقعا تاثیرگذار باشه و پایدار بمونه؟ آیا برای انتخاب عادت جایگزین هم اصولی وجود داره؟
با تقدیم احترام، مریم موسوی عزیز. خوشحالیم که مقاله تونسته راهکارهای عملی خوبی براتون داشته باشه. دقیقا همینطوره، توی روانشناسی خیلی تاکید میشه که به جای اینکه فقط سعی کنیم یه حفره رو پر کنیم (حذف عادت بد)، بیایم یه چیز خوب بذاریم جاش. اینجوری مغز کمتر مقاومت میکنه. حالا اینکه چطور عادت جایگزین پیدا کنیم که واقعا کار کنه… باید یه عادتی باشه که اول اینکه براتون جذاب و دست یافتنی باشه، دوم اینکه بتونه اون نیازی رو که عادت بدتون برطرف میکرده (مثلا کاهش استرس یا حس خوب گرفتن) به یه شکل سالم تر تامین کنه. مثلا اگه عادت بدتون پرخوری عصبی بوده، شاید یه پیاده روی کوتاه وقتی استرس دارید بتونه جایگزین خوبی باشه. باید امتحان کنید ببینید چی براتون جواب میده و پایدار میمونه. صبر و حوصله میخواد!
سلام به نویسنده عزیز. مقاله تون رو خوندم و خیلی به دردم خورد. من دانشجو هستم و وقتم خیلی کمه. بعضی وقتا عادت دارم کارهام رو دقیقه نود انجام بدم و این باعث استرس زیادم میشه. واقعا میخوام این عادت رو کنار بذارم ولی نمیدونم از کجا شروع کنم. با توجه به اینکه وقتم خیلی محدوده، آیا روش خاصی برای شروع تغییر عادات وجود داره که خیلی وقت گیر نباشه؟ یعنی بشه توی برنامه روزانه شلوغ جا دادش؟ ممنون میشم اگه راهنمایی کنید.
سلام و احترام خدمت شما، امیرحسین قاسمی گرامی. کاملا درک میکنیم شرایط دانشجوها و کمبود وقت چقدر میتونه چالش برانگیز باشه، خصوصا وقتی عادت “دقیقه نودی” هم همراهش باشه که استرس رو دو برابر میکنه! برای شروع تغییر این عادت توی شرایطی که وقتتون کمه، یه تکنیک خیلی خوب اینه که کارها رو خیلی ریز ریز کنید. مثلا اگه باید یه گزارش بنویسید، نگید “باید گزارش بنویسم”، بگید “امروز فقط ۲۰ دقیقه در مورد موضوع گزارش سرچ میکنم”. اینجوری شروع کار خیلی اسون تر میشه و مقاومت ذهنی میاد پایین. حتی ۵ یا ۱۰ دقیقه وقت گذاشتن روی یه بخش کوچیک از کار میتونه شروع کننده یه تغییر بزرگ باشه. مهم اینه که شروع کنید، حتی شده خیلی کوچیک، توی همون فرصت های کمی که دارید.
با سلام و احترام. مقاله تون روشنگر بود، تشکر. مخصوصا بخشهایی که به ترک عادت بد از نظر روانشناسی پرداخته بودید برام خیلی جذاب بود. اینکه ریشه عادات توی ذهن و ناخودآگاه ماست، واقعا عجیبه و نشون میده که چقدر کار برای تغییر سخته. من همیشه فکر میکردم اراده قوی برای ترک عادت کافیه ولی الان میبینم ابعاد پیچیده تری داره. میخواستم بپرسم آیا برای کسانی که توی این زمینه (ابعاد روانشناسی ترک عادت) مشکل جدی دارن و خودشون نمیتونن موفق بشن، مراجعه به روانشناس یا مشاور میتونه چقدر کمک کننده باشه؟ و اصلا روانشناس چطور میتونه توی این فرآیند کمک کنه؟
عرض سلام و ادب، فاطمه نادری عزیز. خیلی خوبه که به بعد روانشناسی قضیه توجه کردید، چون واقعا ریشه خیلی از عادات توی ناخودآگاه ماست و فقط بحث اراده نیست. اینکه گفتید چقدر روانشناس میتونه کمک کنه… راستش رو بخواید، خیلی زیاد! مخصوصا وقتی احساس میکنیم گیر افتادیم و خودمون نمیتونیم بیرون بیایم. روانشناسا با روشهای علمی مثل حرف زدن در مورد افکار و احساساتتون یا تکنیکهای رفتاری خاص، بهتون کمک میکنن ریشه های عادت رو پیدا کنید، بفهمید چرا توی شرایط خاصی اون رفتار رو انجام میدید، و راههای جدیدی برای واکنش نشون دادن یاد بگیرید. اونا مثل یه راهنما هستند که بهتون کمک میکنن نقشه مسیر تغییر رو توی ذهن و رفتارتون پیدا کنید و بر موانع درونی غلبه کنید. اگه حس میکنید نیاز دارید، حتما از کمک حرفه ای استفاده کنید.
ممنون از مقاله مفیدتون. من چند سال پیش یه عادت بد رو با سختی زیاد ترک کردم و تجربه ام نشون میده که پشتکار و ناامید نشدن حرف اول رو میزنه. حتی اگه بارها شکست بخورید، باز هم باید ادامه بدید. یه پیشنهادی که دارم برای بقیه اینه که سعی کنن یه نفر رو پیدا کنن که وضعیت مشابهی داره و با هم این مسیر رو طی کنن. حمایت دو طرفه خیلی توی انگیزه دادن تاثیر داره. حالا شما فکر میکنید این روش همراهی چقدر میتونه توی موفقیت موثر باشه؟
سلام و عرض ادب، رضا حیدری عزیز. خیلی ممنون که تجربه موفقیت امیزتون رو با بقیه به اشتراک گذاشتید و چه پیشنهاد عالی ای دادید! این ایده “همراهی” یا داشتن یه یار توی مسیر تغییر، از نظر روانشناسی خیلی تایید شده و کار میکنه. وقتی با یه نفر دیگه که هدف مشترک دارید همراه میشید، اولا کمتر احساس تنهایی میکنید، ثانیا وقتی دل سرد شدید اون میتونه بهتون انگیزه بده و برعکس، و مهمتر از همه، حس مسئولیت پذیری تون در مقابل اون فرد باعث میشه بیشتر به تلاشتون پایبند بمونید. انگار یه جور سیستم حمایتی و نظارتی دو طرفه است که شانس موفقیت رو خیلی بالا میبره. پیشنهاد شما واقعا عملی و موثره!
سلام و خسته نباشید. مقاله تون خوب بود اما راستش رو بخواید، خوندمش ولی هنوز هم حس میکنم ترک عادات بد خیلی خیلی سخته و شاید برای بعضی ها غیرممکن باشه. من خودم چند بار تلاش کردم اما هربار شکست خوردم و دیگه انگیزه ای برای شروع دوباره ندارم. انگار یه دیواره بزرگه جلوم که نمیتونم ردش کنم. آیا واقعا همه میتونن عادات بدشون رو ترک کنن؟ یا بعضی عادتها و بعضی افراد واقعا نمیتونن تغییر کنن؟ و اگه میتونن، چطور میشه وقتی انگیزه ای نمونده، دوباره شروع کرد؟
با سلام و احترام، جواد اسدی گرامی. کاملا درک میکنیم که بعد از چند بار تلاش و شکست، ادم چقدر میتونه دلسرد بشه و حس کنه ترک عادت بد غیر ممکنه. این احساس ناامیدی کاملا طبیعیه ولی واقعیت اینه که بیشتر ادمها میتونن تغییر کنن، فقط مسیر برای هر کسی متفاوته و ممکنه پر از افت و خیز باشه. اون حس دیواری که گفتید، همون مقاومت ذهنی و عادت های قدیمی مغزه که گفتیم سخته کنار گذاشتنشون. نکته مهم اینه که به جای اینکه به شکست ها به چشم پایان راه نگاه کنید، بهشون به عنوان درس نگاه کنید؛ ببینید چی شد که شکست خوردید و برای دفعه بعد برنامه تون رو بهتر کنید. شروع خیلی خیلی کوچیک دوباره، تمرکز روی فقط یه قدم برداشتن و ناامید نشدن از تلاش مجدد، حتی بعد از چند بار زمین خوردن، کلید اصلی برای از سرگیری تلاشه، حتی وقتی ته دلتون خالی شده.
با سلام مجدد. میخواستم یه تشکر ویژه بکنم بابت این مقاله. نحوه بیان مطالب و مثالهایی که آورده بودید خیلی خوب بود و باعث شد موضوع رو بهتر درک کنم. مخصوصا بخشی که در مورد پاداش دادن به خودتون بعد از موفقیت های کوچیک صحبت کردید، خیلی بهم ایده داد. حتما سعی میکنم این روش رو امتحان کنم. فقط یه سوال کوچیک باقی مونده برام. آیا نوع پاداش هم مهمه؟ یعنی پاداش مادی بهتره یا معنوی؟ یا اصلا فرقی نمیکنه؟ ممنون میشم اگه نظر شما رو بدونم.
درود و احترام، زهرا حسینی عزیز. خیلی خوشحالیم که مقاله براتون مفید بوده و تونستید ازش ایده بگیرید، خصوصا اون قسمت پاداش دادن به خودتون. این تکنیک پاداش دهی واقعا توی روانشناسی جواب داده و خیلی کمک میکنه به مغزتون بفهمونید که رفتار جدید ارزش انجام دادن رو داره. در مورد سوالتون که نوع پاداش مهمه یا نه، بله، مهمه! بهترین پاداش چیزیه که برای خود شما واقعا لذت بخشه و براتون معنی داره. لازم نیست حتما مادی باشه، میتونه یه کار ساده مثل گوش دادن به اهنگ مورد علاقه تون، وقت گذروندن با کسی که دوستش دارید، یا هر چیزی که حالتون رو خوب میکنه باشه. مهم اینه که این پاداش رو بلافاصله بعد از اینکه اون رفتار خوب رو انجام دادید (مثلا جلوی وسوسه رو گرفتید یا عادت جایگزین رو انجام دادید) به خودتون بدید تا مغزتون این دو تا رو به هم ربط بده و اون مسیر عصبی جدید تقویت بشه. هر چیزی که حالتون رو خوب کنه و بهتون انگیزه بده، میتونه پاداش خوبی باشه!