در حالی که خیلی‌ها تصور می‌کنند ترسیدن از عمل جراحی به معنی شجاع نبودن است، حتی تحقیقات علمی هم تأیید کرده‌اند که بیشتر از نیمی از مردم، قبل از رفتن به اتاق عمل ترس و استرس دارند. پس، استرس قبل از عمل جراحی، حالا چه استرس قبل از عمل جراحی دماغ باشد چه دیگر عمل‌ها، یک چیز به شدت رایج و معمول است.
اما سؤالی که پیش می‌آید این است که چطور می‌توانیم این استرس را کاهش بدهیم تا تجربه بهتری از عمل داشته باشیم؟ با توجه به اینکه می‌دانم این استرس می‌تواند حتی قبل از جراحی خیلی‌ها را از انجام کار‌های روزانه‌شان باز دارد، در این مقاله تمامی چیزی که باید در موردش بدانید را به زبان علمی به شما توضیح می‌دهم.
استرس قبل از جراحی چیست؟
دقیقاً همانطور که به استرس صحبت در جمع اسم glossophobia را داده‌اند، برای اضطراب قبل از جراحی هم اسم tomophobia یا ترس از عمل در نظر گرفته شده. همینطور فوبیا‌های دیگری مثل فوبیای دارو و بیمارستان هم در حوزه پزشکی و سلامت وجود دارد. در هر حال، در این نوع اضطراب فرد ممکن است چندین روز قبل یا روز جراحی به شدت نگران عمل جراحی خودش باشد و این اضطراب باعث شود حال روحی‌اش بر هم بریزد.
دلیل استرس قبل از جراحی چیست؟
با توجه به اینکه دانستن دلیل اصلی ترس و استرس می‌تواند به کاهش آن کمک کند، بهتر است با دلایل و موضوعاتی که باعث ایجاد این ترس در شما شده‌اند؛ آشنا شوید. به طور کلی ترس از یک یا چند تا از موارد زیر است که احتمالا باعث ایجاد اضطراب شما شده:
- مرگ
- درد
- هزینه
- عفونت
- بیماری ثانویه
- اشتباهات پزشکی
- ماندن جای زخم بعد از جراحی
- به وجود آمدن ظاهر نامناسب بعد از عمل (مخصوصاً در عمل جراحی دماغ)
- بهبودی طولانی
- ناتوانی در به هوش آمدن!
- بیدار شدن ناگهانی حین جراحی
درمان استرس قبل از جراحی
خب باید به سراغ بخش اصلی مقاله برویم. در ادامه به شما توضیح می‌دهم که برای کاهش استرس قبل از عمل جراحی و عمل جراحی دماغ چه کار‌هایی باید انجام بدهید؟
- بیشتر بخوانید: تفاوت ذن و مدیتیشن
- بیشتر بخوانید: ذن چیست؟
1_ با جراح خودتان صحبت کنید
خوشبختانه بسیاری از جراحان خودشان از قبل به این موضوع واقف هستند که مراجعان ترس زیادی از عمل دارند. به همین دلیل در جلساتی که با مراجع دارند به خوبی با او صحبت کرده و اطلاعات زیادی در مورد جراحی به او می‌دهند. این گفت‌وگو جدای از اینکه می‌تواند باعث شود در مورد ترس‌های‌تان با جراح صحبت کرده و بسیاری از آن‌ها را به‌شکل منطقی از بین ببرید، می‌تواند یک ارتباط خوب بین شما و جراح ایجاد کند که خودش دوباره مسکِن ترس و استرس است. در هر حال اگر شرایط صحبت کردن با جراح را ندارید، می‌توانید به سراغ مشاوره روانشناسی بروید و با متخصص روانشناش صحبت کنید. این عزیزان با توجه به تخصصی که دارند به شدت در رفع استرس به شما کمک می‌کنند. (مجموعه روانشناسی POL یکی از مجموعه‌های معتبر خدمات روانشناسی آنلاین در سطح وب فارسی است که می‌توانید از آن کمک بگیرید.)
2_ از مدیتیشن استفاده کنید
مدیتیشن یکی از بهترین انتخاب‌هایی است که برای کاهش استرس دارید. در واقع بر اساس تحقیقات مختلف علمی که در مقاله فواید مدیتیشن هم به آن‌ها اشاره کردم؛ مدیتیشن از چند روش استرس شما را کاهش می‌دهد:
- اول از همه با کاهش فعالیت سیستم لیمبیک مغز، نشخوار فکری‌تان (افکار مزاحم و فاجعه‌بار) را کم‌تر می‌کند.
- در درجه دوم کمک‌تان می‌کند نشانه‌های استرس (ضربان قلب و…) کم‌تری داشته باشید.
- و در درجه سوم به طور کلی با کاهش هورمون‌های استرس، اضطراب شما را کاهش خواهد داد.
البته مزایایی که بالاتر ذکر کردم برای مدیتیشنِ مداوم است. اما خب تحقیقاتی هم تا الان روی افرادی انجام شده که برای مدت کوتاهی، مثلا یک الی دو هفته، مدیتیشن کرده و نتایج خوبی از آن گرفته‌اند. بنابراین اگر زمان کوتاهی تا عمل مانده است باز هم پیشنهاد می‌کنیم به سراغ مدیتیشن بروید. حتی انجام مدیتیشن در خود روز عمل هم تأثیر دارد. اگر نمی‌دانید مدیتیشن چیست، نگران نباشید. کافی است از صوت پایین کمک بگیرید:
در ضمن، برای انجام مداوم و البته حرفه‌ای‌تر مدیتیشن، پیشنهاد می‌کنم همین حالا اپلیکیشن ذهن آگاهی و مدیتیشن آرامیا را نصب کنید.
3_ این تکنیک تنفس را به خاطر بسپارید
تکنیک تنفس مربع یکی از راهکار‌ها برای کاهش استرس فوری است. در این تکنیک شما به مدت 5 دقیقه به‌شکل آگاهانه و البته با یک الگوی خاص نفس می‌کشید که باعث کاهش ضربان قلب‌تان و در نتیجه کاهش استرس می‌شود. مخصوصاً انجام آن قبل از انجام عمل جراحی پیشنهاد می‌شود:
- 4 ثانیه دم
- 4 ثانیه حبس نفس
- 4 ثانیه بازدم
- 4 ثانیه حبس نفس
4_ لطفاً سیگار نکشید
اصلاً کاری به معایب سیگار برای سلامتی‌تان ندارم. در واقع دلیلی که به خاطرش گفته می‌شود نباید قبل از جراحی سیگار بکشید، این است که ممکن است استعمال دخانیات به طور کلی باعث کند شدن روند درمان و بهبودی شما بعد از جراحی و در نتیجه افزایش استرس شود. (منبع) مخصوصاً با توجه به اینکه بسیاری از افراد بعد از استرس گرفتن به سراغ سیگار می‌روند، بهتر است از همین حالا فکر سیگار کشیدن را از ذهن‌تان بیرون کنید.
5_ از بروز احساسات‌تان نترسید
متأسفانه بسیاری از افراد از اینکه با دیگران گفتگو کرده و از ترس‌شان یا استرس‌شان به آن‌ها بگویند، خجالت می‌کشند. در هر حال اگر افرادی در اطراف‌تان هستند که موقع درد و دل کردن با آن‌ها یا بروز احساسات مسخره‌تان نمی‌کنند و پاسخی نمی‌دهند که باعث آزارتان شود، حتماً هر از گاهی با آن‌ها صحبت کرده و اجازه بدهید با پشتیبانی کردن از شما استرس‌تان را کم کنند.
6_ به گروه‌ها بپیوندید
یکی از بهترین راهکار‌ها برای کاهش استرس جراحی، این است که به سراغ گروه افرادی بروید که قبل از شما این کار را انجام داده‌اند! مثلا بسیاری از عزیزانی که مبتلا به سرطان سینه هستند، گروه‌هایی را در واتس‌اپ یا دیگر رسانه‌ها (و حتی گروه‌های حضوری) تشکیل داده‌اند. در این گروه‌ها، بیشتر افرادی فعالیت می‌کنند که عمل جراحی سینه را از سر گذرانده‌اند و گفت‌وگو با آن‌ها به شدت به بهبود حال بقیه کمک می‌کند. چراکه آن‌ها نمونه موفقی از گذراندن عمل جراحی هستند که تازه‌واردها از آن ترس دارند.
اگر در پیدا کردن چنین گروه‌هایی موفق نبودید، می‌توانید به سراغ سایت‌ها و انجمن‌های فارسی بروید و در آنجا از افراد کمک بخواهید. مثلاً به سراغ نی نی سایت بروید که یک سایت اختصاصی برای زنان است و می‌توانید در بخش انجمنش درخواست کنید افرادی که عمل دماغ انجام داده‌اند، از تجربیات‌شان با شما صحبت کنند.
7_ خودتان را سرگرم کنید
بالاتر به موضوع نشخوار فکری اشاره کردم و گفتم که مدیتیشن یکی از بهترین راهکار‌ها برای کاهش آن است. در واقع استرس بسیاری از افراد از عمل جراحی، به این دلیل است که زمان زیادی برای فکر کردن به آن دارند و در زمان‌های خالی دائم به ذهن‌شان اجازه نشخوار کردن می‌دهند. با توجه به این اگر متوجه شدید ذهن‌تان در حال نشخوار کردن است یا قصد شروعش را دارد، سریع به سراغ انجام کاری بروید. مثلاً تمیز کردن خانه، تماس با یک دوست یا حتی انجام یک بازی رایانه‌ای.
8_ قبول کنید استرس، عادی است!
بله، در نهایت هیچ راهکاری نمی‌تواند باعث رفع استرس شما از بیخ و بن شده و قطعا در نهایت، اندکی استرس خواهید داشت. پس سعی نکنید بیخود با آن مبارزه کنید. بلکه بخشی از آن را کاهش داده و بخشی از آن را بپذیرید!
این مقالات نیز می‌تواند به شما کمک کند:
کلام آخر
خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله با هم موضوع اضطراب و استرس عمل جراحی و همینطور استرس عمل جراحی دماغ را بررسی کردیم. در آخر اگر سؤال و نظری در مورد هر بخش از مقاله داشتید، در بخش نظرات منتظر شما هستم.
منابع:
- njspineandortho
- ncbi
