برای درک بهتر تفاوت مدیتیشن، ذهن آگاهی و ریلکسیشن بهتر است از هر کدام از این مفاهیم تعریفی جداگانه داشته باشیم تا بیشتر بشناسیم‌شان و تفاوت‌های آنها برایمان مشخص و ملموس‌تر شوند.
ذهن آگاهی چیست؟
اینکه وقتی در حال غذا خوردنیم به مشکلات فردا فکر می‌کنیم یا اینکه موقع صحبت کردن با دوست‌مان اصلا به او توجه نمی‌کنیم، اینها از جمله شرایطی هستند که در آن ذهن ما از لحظه حال آگاه نیست. حالا ذهن آگاهی یک حالت است و تمرین های ذهن آگاهی یک‌سری تمرین‌هایی هستند که در صورت انجام دادن‌شان، به ذهن اجازه فکر کردن به آینده، به گذشته و کلا حواس‌پرتی را نمی‌دهیم. مثلا همین حالا اگر به احساسی که بدن‌تان دارد، دمایی که حس می‌کند، چیزهایی که در حال لمس کردن‌شان است و… توجه کنید، یک تمرین ذهن آگاهی ساده انجام داده‌اید. همینطور این تمرین به شما کمک کرده که بتوانید در آینده و به طور پیش‌فرض، بیشتر ذهن‌آگاه باشید.
پس ذهن آگاهی یعنی بودن در لحظه حال، بدون قضاوت، به‌شکل اختیاری و عامدانه.
در مورد ذهن آگاهی در چند سال اخیر تحقیقات علمی زیادی انجام شده و محققان تایید کرده‌اند که افزایش ذهن آگاهی تاثیر بسیار زیادی روی سلامتی بدن دارد. (مقاله فواید ذهن آگاهی را بخوانید.)
- بیشتر بخوانید: آهنگ مدیتیشن
- بیشتر بخوانید: آهنگ خواب آور و آرامش بخش و ملایم
- بیشتر بخوانید: شکرگزاری و جملات شکرگزاری
مدیتیشن چیست؟
مدیتیشن یکی از مهم‌ترین تکنیک های ذهن آگاهی است. در این روش، ما سعی می‌کنیم بعد از قرار گرفتن در یک شرایط مناسب، مثلا نشستن روی صندلی یا دراز کشیدن، با تمرکز کردن روی چیزی مثل نفس‌ها یا احساس بدن یا اصلا یک گلی که در دست داریم، ذهن‌مان را به لحظه حال بیاوریم.
- مقاله مرتبط: فواید مدیتیشن به زبان علم
دقت کنید، مدیتیشن هم تاثیر کوتاه‌مدت روی بدن، مخصوصا در کاهش استرس دارد و هم انجام مداومش باعث می‌شود ذهن‌تان به آگاه بودن از لحظه عادت کند. اگر دوست داشتید می‌توانید به کمک صوت پایین، مدیتیشن را تجربه کنید:
در صورتی که علاقه‌مند به انجام مداوم مدیتیشن هستید، اپلیکیشن آرامیا را نصب کنید.
ریلکسیشن چیست؟
ما در زبان انگلیسی یک عبارت به نام ریلکس کردن داریم که به استراحت کردن افراد پای تلویزیون، نفس‌های عمیق و… گفته می‌شود. اما کلمه ریلکسیشن عضلانی در واقع به تکنیکی اشاره می‌کند که اسم دقیق‌ترش ریلکسیشن تدریجی عضلات است و توسط دکتر ادموند جاکوبسن اختراع شده.
در این تمرین، ما با شل کردن و سفت کردن عضلات بخش‌های مختلف بدن، سعی می‌کنیم بیشتر نسبت به گرفتگی عضلانی آگاه شویم. همینطور با این کار و خالی کردن تنش عضلانی، به ذهن‌مان یک پاسخ برای کاهش استرس ارسال می‌کنیم. در اپلیکیشن آرامیا صوت‌های آموزش ریلکسیشن جاکوبسن هم وجود دارد که می‌توانید از آنها استفاده کنید.
- بیشتر بخوانید: تفاوت ذن و مدیتیشن
- بیشتر بخوانید: تفاوت یوگا و مدیتیشن چیست؟
- بیشتر بخوانید: تفاوت ذهن آگاهی و مدیتیشن
تفاوت مدیتیشن، ذهن آگاهی و ریلکسیشن
در نهایت می‌توانم اینطور بگویم:
- ذهن آگاهی یک حالت و تکنیک ذهن آگاهی، هر تکنیک و راهکاری است که باعث شود ذهن ما به لحظه حال بیاید. از مدیتیشن تا ظرف شستن با تمامی توجه و تمرکز!
- مدیتیشن مهم‌ترین تکنیک ذهن آگاهی است که اصولا در یک محیط آرام و با تمرکز بر چیزی مثل تنفس و… انجام می‌شود.
- ریلکسیشن عضلانی را هم شاید بتوانیم به نوعی یکی از تکنیک‌های ذهن آگاهی بدانیم که بیشتر روی آرامش اعضای بدن تمرکز دارد.
کلام آخر
خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله با هم تفاوت مدیتیشن و ذهن آگاهی و همینطور تفاوت مدیتیشن و ریلکسیشن را بررسی کردیم. بعد از این مقاله شاید نگاهی به مقاله تفاوت مدیتیشن و مراقبه هم در یادگیری مفاهیم این حوزه به شما کمک کند.
مرسی خیلی خوب تفاوت هر سه تاشون برام روشن شد 🙂
نازی عزیز مرسی از این که وقت گذاشتی و مقاله رو تا انتها خوندی، خیلی خوشحالم که برات مفید بوده