سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کرد حدود ۷۳ میلیون سقط جنین عمدی در دنیا انجام می‌شود. وب‌سایت Merck Manuals نیز گزارش می‌دهد که ۱۰ تا ۱۵ درصد از حاملگی‌های تأییدشده به‌صورت خود‌به‌خود سقط می‌شوند. هرچند عده زیادی با تمایل خود جنین را سقط می‌کنند، اما در نقطه‌ی مقابل، این اتفاق برای عده‌ای دیگر ناخواسته رخ می‌دهد. سقط خود‌به‌خود می‌تواند به دلیل انجام کارهای ممنوعه باشد. ما در این مقاله می‌خواهیم درباره اینکه چه کارهایی در بارداری خطرناک است، صحبت کنیم.
جدول کارهای ممنوعه از هفته اول بارداری تا ماه آخر
در این جدول، لیستی از کارهای ممنوعه از هفته اول تا هفته آخر ماه بارداری را بررسی می‌کنیم:
| هفته | وضعیت بارداری | کارهای ممنوعه |
| هفته 1 تا 4 | دوره‌ی لانه‌گزینی و تشکیل اولیه جنین؛ هر ماده سمی ممکن است روند رشد را مختل کند. |
|
| هفته 5 تا 8 | تشکیل اندام‌ها آغاز می‌شود؛ خطر ناهنجاری‌های مادرزادی بالا است. |
|
| هفته 9 تا 12 | قلب، مغز و سیستم عصبی جنین در حال تکامل‌اند؛ حرارت زیاد یا فشار فیزیکی خطرناک است. |
|
| هفته 13 تا 16 | رحم بزرگ شده و فشرده‌سازی و جریان خون مشکل‌ساز می‌شود. |
|
| هفته 17 تا 20 | فعالیت جنین شروع می‌شود؛ باید به نشانه‌های رشد دقت کرد. |
|
| هفته 21 تا 24 | پوست و عضلات جنین رشد می‌کنند؛ سموم و مواد شیمیایی اثرگذار هستند. |
|
| هفته 25 تا 28 | افزایش وزن طبیعی لازم است؛ محدودیت غذایی به جنین آسیب می‌رساند. |
|
| هفته 29 تا 32 | خطر فشار خون بارداری و مشکلات کلیوی افزایش پیدا می‌کند. |
|
| هفته 33 تا 36 | نزدیک زمان زایمان است؛ رحم سنگین‌تر شده و باید مراقب وضعیت قرارگیری بود. |
|
| هفته 37 تا 40 | بدن آماده زایمان است؛ هر اقدام اشتباهی شاید دردسرساز شود. |
|
چرا باید در دوران بارداری از یک سری کارها پرهیز کنیم؟
اپلیکیشن آرامیا، منبع دوره‌های مدیتیشن باکیفیت به زبان فارسی، دوره‌های یوگا، پیلاتس، ذهن آگاهی، ریلکسیشن و… است. برای دسترسی کامل به دوره مدیتیشن بارداری، از دکمه پایین کمک بگیرید:
در دوران بارداری به دلیل این موارد، پرهیز از برخی کارها و عادات ضروری است:
- تاثیر بر سلامت جنین: مصرف الکل، دخانیات، مواد مخدر و سایر مواد مضر می‌تواند به‌طور مستقیم بر سلامت و رشد جنین تاثیر بگذارد و منجر به اختلالات رشدی و تحریکی در او شود.
- ریسک بیشتر برای مادر: برخی از کارها ممکن است برای مادر باردار نیز خطرناک باشند و مشکلات سلامتی جدی مانند افزایش فشار خون، عفونت‌ها و مشکلات قلبی ایجاد کنند.
- ایجاد بیماری:مواردی مانند تغذیه نامناسب، تماس با مواد شیمیایی، ورزش‌های خطرناک و استرس، می‌توانند به مشکلات گوارشی، عفونت‌ها و اختلالات هورمونی منجر شود.
- پیامدهای بلندمدت: عادات ناسالم در دوران بارداری ممکن است پیامدهای بلندمدت برای مادر و کودک داشته باشند و مشکلات جسمی و روانی را در آینده تحت تاثیر قرار دهند.
- تاثیر بر رشد جنین: مصرف مواد مخدر، الکل یا مواد ضدعفونی‌کننده در دوران بارداری می‌تواند به رشد صحیح جنین، اعضای بدن و سیستم عصبی آن آسیب بزند.
- ریسک عفونت‌ها: تماس با مواد شیمیایی، مصرف غذاهای ناسالم یا محیط‌های آلوده می‌توانند ریسک عفونت‌های بدنی را افزایش دهند که برای مادر و جنین خطرناک است.
- تاثیرات روانی: استرس، اضطراب و مواجهه با موارد خطرناک می‌تواند بر سلامت روانی مادر و کودک تاثیر منفی بگذارد و به مشکلات روانی منجر شود.
- شکاف‌های رشدی: مصرف مواد مخدر و الکل در دوران بارداری می‌تواند باعث تاخیر در رشد تحصیلی و رفتاری کودک شود و شکاف‌های رشدی او را افزایش دهد.
از این رو، پرهیز از کارهای ممنوعه و عادات ناسالم در دوران بارداری، به منظور حفظ سلامت مادر و جنین، بسیار حیاتی و اساسی است. با توجه به این نکات، پیروی از توصیه‌ها و راهنمایی‌های پزشکی، اجتناب از کارهای ممنوعه و عادات ناسالم، و پرهیز از عوامل خطرناک، به مادران باردار کمک خواهد کرد تا این دوره حساس را با سلامتی و آرامش طی کرده و فرزند سالم و شادابی به دنیا بیاورند.
- بیشتر بخوانید: موزیک و آهنگ آرامش بخش
- بیشتر بخوانید: شکرگزاری و جملات شکرگزاری
- بیشتر بخوانید: اقدامات قبل از بارداری
- بیشتر بخوانید: درمان افسردگی پس از زایمان
چه کارهایی در بارداری خطرناک است
دوران بارداری یک فرصت منحصر‌به‌فرد برای حفظ سلامت و رشد سالم جنین است. رعایت کارهای ممنوعه، مراقبت از تغذیه، فعالیت‌های ورزشی مناسب و مدیریت استرس، به مادران باردار کمک می‌کند تا این دوره را به شکل ایده‌آل و با سلامتی به پایان برسانند و جنین نیز در محیطی سالم و آماده تا زمان تولد، رشد کند. کارهای ممنوعه در این دوران، شامل موارد زیر است:
1_ مصرف الکل
برخی فکر می‌کنند مصرف الکل به مقدار کم یا در زمان مشخصی، به بارداری آسیب نمی‌رساند، در صورتی که:
There is no known safe amount of alcohol use during your pregnancy or when you are trying to get pregnant. There is also no safe time for alcohol use during pregnancy.
هیچ مقدار مشخص و بی‌خطری از مصرف الکل در دوران بارداری یا هنگام تلاش برای باردار شدن وجود ندارد. همچنین هیچ زمان امنی برای مصرف الکل در طول بارداری شناخته نشده است. CDC
مصرف هر مقداری از الکل در دوران بارداری ممنوع است؛ زیرا می‌تواند به عیب‌های جنین و مشکلات رشدی و تحریکی در کودک منجر شود.
2_ استفاده از دخانیات و مواد مخدر
ترکیبات شیمیایی موجود در دخانیات برای سلامت مادر و جنین بسیار مضراند و مصرف آن‌ها در دوران بارداری ممنوع است. هرگونه مصرف مواد مخدر در دوران بارداری نه تنها برای سلامت مادر بلکه برای جنین نیز خطرناک است و باید از آن پرهیز شود. استفاده از محصولات حاوی نیکوتین همچون تنباکو و… نیز در دوران بارداری ممنوع است؛ زیرا امکان دارد به مشکلات تنفسی جنین منجر شود.
3_ مصرف دارو به صورت خودسرانه
استفاده از هرگونه دارو و مکمل بدون مشورت پزشک ممکن است به سلامتی مادر و جنین آسیب بزند. بنابراین، همواره باید برای این کار از پزشک تاییدیه گرفت.
4_ مواجهه با مواد شیمیایی
در دوران بارداری باید از تماس با مواد شیمیایی مانند قلیایی‌ها، حلال‌ها و سموم پرهیز کرد؛ زیرا ممکن است به اختلالات جنینی و مشکلات سلامتی منجر شوند.
5_ سفر هوایی طولانی
چه کارهایی در بارداری خطرناک است؟ سفر طولانی هوایی! برخی از مطالعات نشان داده‌اند که سفر هوایی مکرر در دوران بارداری ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد. اگر نیاز به سفر هوایی دارید، با پزشک خود در مورد خطرات و مزایا صحبت کنید.
6_ تغذیه نامناسب
رعایت رژیم غذایی مناسب و سالم در دوران بارداری امری حیاتی است. باید از مصرف غذاهای پرچرب، پرنمک و ناسالم نیز پرهیز شود.
7_ ورزش
فعالیت‌های ورزشی با شدت زیاد و خطرناک برای بارداری از ممنوعیت‌ها هستند و تنها باید تحت نظارت و راهنمایی پزشک انجام شوند.
8_ استرس و فشار روحی
استفاده از روش‌های مدیریت استرس و فشار روحی و پرهیز از وضعیت‌های ناخوشایند مهم است؛ زیرا تنش‌ها می‌توانند به عواقب ناخوشایند برای سلامت مادر و جنین منجر شوند.
9_ نور زیاد آفتاب
مواجهه زیاد با اشعه مستقیم آفتاب، به ویژه در ساعات نیمه روز، ممکن است به پوست شما آسیب بزند. استفاده از کرم‌های ضدآفتاب با SPF مناسب و پوشاک مناسب از جمله روش‌های پیشگیری است.
- بیشتر بخوانید: بارداری بعد از سقط
- بیشتر بخوانید: دلایل اصلی بی خوابی در بارداری
10_ مصرف محصولات ضدعفونی‌کننده
استفاده از مواد شیمیایی ضدعفونی‌کننده معمولاً توصیه نمی‌شود؛ زیرا ممکن است مواد مضر را به جنین انتقال دهد. بنابراین، در صورت لزوم، از محصولات طبیعی و ارگانیک استفاده کنید.
11_ تغییر در رژیم غذایی
هرگونه تغییر در رژیم غذایی، استفاده از مکمل‌ها یا داروهای جدید باید تحت نظر پزشک باشد. این رفتار می‌تواند روی سلامت مادر و جنین، اثرات ناخوشایندی داشته باشد.
12_ فعالیت‌های خطرناک
هرگونه فعالیت‌های خطرناک مانند تماس با مواد شیمیایی خطرناک یا ورزش‌های خطرناک برای بارداران ممنوع است؛ زیرا ممکن است به آسیب جدی به خود و جنین منجر شود.
13_ برخورد با حیوانات خطرناک
مواجهه با حیوانات خطرناک مانند حشرات سمی و حیوانات وحشی در دوران بارداری باید از کارهای ممنوعه باشد به ایمنی مادر و جنین آسیبی وارد نشود.
14_ ابزارها و وسایل برقی
ابزارها و وسایل برقی یا خطرناک باید با احتیاط و با استفاده از راهنمایی فرد متخصص مورد استفاده قرار گیرد تا خطرات و آسیب‌های حاد برای مادر و جنین به حداقل برسد.
15_ مواجهه با امواج الکترومغناطیسی
مواجهه طولانی مدت و مکرر با امواج الکترومغناطیسی از وسایل الکترونیکی مانند تلفن همراه، لپ‌تاپ و تبلت، ممکن است به عوارض ناخوشایند برای سلامت جنین و مادر منجر شود.
16_ استراحت نامناسب
از جمله کارهای ممنوعه در دوران بارداری می‌توان به استراحت نامناسب اشاره کرد. کمبود استراحت و خواب ممکن است در دوران بارداری به عوارضی مانند کاهش انرژی، افزایش استرس و مشکلات خواب منجر شود. داشتن استراحت کافی برای سلامتی و روند باروری، حیاتی است.
17_ مصرف غذاهای خطرناک
مصرف غذاهای ناسالم یا غیر بهداشتی، ممکن است به عواقب نامطلوبی مانند عفونت‌های روده و مشکلات هضمی منجر شود؛ بنابراین، حتماً از مصرف این دست غذاها پرهیز کنید.
18_ مواجهه با آلودگی هوا
مواجهه با آلودگی هوا و تنفس هوای کثیف می‌تواند بر سلامتی مادر و جنین تاثیر منفی بگذارد. از مکان‌هایی که آلودگی هوا دارند یا از مواد شیمیایی استفاده کرده‌اند، دوری کنید.
19_ مصرف قهوه و نوشیدنی‌های دارای کافئین
مصرف بیش از حد قهوه، چای سبز، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و سایر محصولات دارای کافئین، ممکن است به مشکلات قلبی، تنش و خواب‌آلودگی منجر شود. حفظ مصرف معقول این مواد حیاتی است.
20_ مصرف مکمل‌های تقویتی بدون نظر پزشک
مصرف هر گونه مکمل تقویتی بدون مشورت با پزشک معالج، ممکن است به نقص‌های رشدی و مشکلات جنینی منجر شود. در صورت نیاز به مکمل تقویتی، حتماً طبق نظر پزشک خود عمل کنید.
21_ رنگ مو در دوران بارداری
در دوران بارداری، برخی خانم‌ها ممکن است از رنگ مو یا فعالیت‌های زیبایی برای اصلاح ظاهر خود استفاده کنند. اما باید توجه داشت که برخی اقدامات زیبایی ممکن است دارای اثرات منفی بر سلامت مادر و جنین باشند.
22_ بلند کردن اجسام سنگین
در دوران بارداری، بلند کردن اجسام باید با احتیاط و توجه ویژه انجام شود. بلند کردن اجسام سنگین در دوران بارداری ممکن است به عوارض و مشکلات جدی برای سلامت مادر و جنین منجر شود.
23_ سونا، جکوزی و وان آب گرم
استفاده از سونا، جکوزی و وان آب گرم در دوران بارداری نیازمند توجه و احتیاط خاص است. این فعالیت‌ها ممکن است بر سلامت مادر و جنین تاثیر بگذارند. استفاده از این فعالیت‌ها در دوران بارداری به دلیل اثرات احتمالی بر سلامت مادر و جنین، توصیه نمی‌شود. همواره بهتر است راهنمایی پزشک خود را در نظر بگیرید و اقدامات مرتبط را با دقت و احتیاط انجام دهید.
24_ عمل زیبایی
چه کارهایی در بارداری خطرناک است؟ عمل زیبایی! در دوران بارداری، انجام اعمال زیبایی و عمل‌های جراحی زیبایی ممکن است موضوعی مورد بحث و توجه باشد. اما به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی که در این دوره رخ می‌دهد، باید با دقت و احتیاط ویژه برای انجام این اعمال اقدام کرد.
25_خواب صحیح در دوران بارداری
خواب صحیح و کافی در دوران بارداری بسیار اهمیت دارد؛ زیرا استراحت و خواب مناسب برای سلامت مادر و جنین بسیار موثر است. بهتر است روی یک طرف خوابید. این وضعیت خواب، برای جریان و رسیدگی خون به مادر و جنین، مناسب است. اهمیت خواب صحیح در دوران بارداری بسیار بالاست و رعایت این نکات می‌تواند به بهبود کیفیت خواب و استراحت شما کمک کند. در صورت داشتن مشکلات خواب و استرس زیاد، به متخصصین مراجعه کرده و نظر آن‌ها را جویا شوید.
- بیشتر بخوانید: ویتامین آ بارداری
- بیشتر بخوانید: حرکات یوگای بارداری
26_ طب سوزنی و ماساژ
در دوران بارداری، طب سوزنی و ماساژ می‌توانند به‌عنوان روش‌های طبیعی و تکمیلی برای کاهش درد، استرس و افزایش راحتی مادران باردار مورد استفاده قرار گیرند. اما، توجه ویژه به توصیه‌ها و محدودیت‌های این روش‌ها در دوران بارداری ضروری است.
27_ مصرف غذاهای آماده
در دوران بارداری، مصرف غذاهای آماده باید با دقت انجام شود. برخی غذاهای آماده ممکن است حاوی مواد ناسالم باشند که برای سلامتی مادر و جنین خطرناک هستند.
28_ قرارگرفتن در معرض اشعه ایکس
قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس در دوران بارداری یک نگرانی رایج است؛ زیرا این نوع تابش می‌تواند برای جنین مضر باشد. با این حال، در بسیاری از موارد، انجام عکسبرداری با اشعه ایکس برای مادر و جنین، بی‌خطر است.
29_ استفاده از محصولات مراقبت از پوست
در دوران بارداری، تغییرات هورمونی می‌تواند باعث ایجاد تغییرات مختلفی در پوست شما شود؛ از جمله خشکی، آکنه، لکه‌های تیره و کشیدگی پوست. با وجود این تغییرات، هنوز هم می‌توانید از محصولات مراقبت از پوست برای حفظ سلامت و شادابی پوست خود استفاده کنید. اما باید از محصولات تهیه شده با مواد طبیعی استفاده نمایید. همچنین، به دنبال محصولات بدون رنگ و بدون عطر باشید. قبل از مصرف هر محصول نیز ابتدا مقدار کمی از آن را روی قسمتی از پوست خود تست کنید.
30_ مصرف قند در دوران بارداری
در دوران بارداری، بدنتان مواد مغذی بیشتری برای حمایت از رشد و نمو جنین نیاز دارد. با این حال، مصرف قند زیاد می‌تواند برای شما و جنینتان مضر باشد؛ زیرا می‌تواند باعث شود تا خطر ابتلای کودک به آلرژی و آسم افزایش پیدا کند.
همچنین، همیشه مهم است که هر گونه تغییرات و نگرانی‌های مربوط به دوران بارداری را با پزشک خود مطرح کنید و دنبال راهکارهای مناسب برای حفظ سلامت خود و جنینتان باشید.
کارهایی که در دوران بارداری ممنوعه نیستند اما ممنوعه تلقی شده‌اند! (باورهای غلط در دوران بارداری)
برخی از کارها در دوران بارداری ممنوع نیستند، اما به دلیل باورهای اشتباه همچنان ممنوع تلقی می‌شوند. برخی از این کارها و باورها را در این‌جا بررسی می‌کنیم:
- رابطه جنسی: در دوران بارداری (بدون مشکل)، رابطه جنسی نه‌تنها خطرناک نیست، بلکه باعث بهبود ارتباط زوجین و خلق‌و‌خوی مادر می‌شود.
- لاک زدن ناخن: لاک زدن ناخن‌ها در صورت استفاده از مواد استاندارد و در محیطی با تهویه مناسب، مشکلی ایجاد نمی‌کند.
- رفتن به دندان‌پزشکی: رفع مشکلات دندان‌پزشکی با مراجعه به پزشک و در زمان مناسب بارداری (معمولاً سه‌ماهه دوم) بی‌خطر است.
- رانندگی: در صورت داشتن بارداری سالم و رعایت نکات ایمنی، رانندگی در ماه‌های اول بارداری ممنوع نیست.
- استفاده از لوازم آرایش: در صورت استفاده از محصولات آرایشی بدون مواد سمی و پارابن، می‌توانید به شکل روزانه از این محصولات استفاده کنید.
- تماس با حیوانات خانگی: تمام حیوانات خانگی سالم و تمیز که واکسینه شده‌اند، در صورت حفظ و رعایت بهداشت، مشکلی برای بارداری به‌وجود نمی‌آورند.
- پیاده‌روی: پیاده‌روی روزانه سبک به بهبود گردش خون، کاهش ورم و آرامش روانی کمک می‌کند.
- شنا کردن: شنا کردن در آب تمیز باعث تقویت عضلات بدن، رفع استرس و کاهش کمردرد می‌شود.
- نوشیدن دمنوش: از جمله مزیت‌های مصرف چای‌های گیاهی ملایم در مقادیر کم، می‌توان به کاهش تهوع و افزایش حس آرامش اشاره کرد؛ البته نباید زیاده‌روی کنید.
- مسافرت کوتاه: در بارداری سالم، می‌توانید با خودرو یا قطار سفرهای کوتاه داشته باشید؛ البته، به شرط استراحت‌های منظم.
- فعالیت شغلی: در صورتی که دچار عارضه بارداری خاصی نیستید، می‌توانید کارهای سبک و اداری‌تان را ادامه دهید؛ البته با رعایت شرایط فیزیکی مثل راحتی حین انجام کار و عدم احساس فشار.
- کار با کامپیوتر: در صورتی که اصول ارگونومی را در استفاده از کامپیوتر رعایت کنید، مثلاً تا صفحه نمایش فاصله ایمنی مناسبی (۵۰ تا ۶۰ سانتی‌متر) داشته باشید و به چشم‌های خود استراحت دهید، استفاده از کامپیوتر مشکلی ندارد.
- انجام حرکات کششی: یوگا بارداری در صورت نظارت مربی نه‌تنها ضرری ندارد، بلکه فوایدی مثل درمان استرس، بهبود وضعیت خواب و کاهش درد کمر را به‌‌همراه دارد.
- مصرف شکلات تلخ: شکلات تلخ به‌دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان، در مقادیر کم می‌تواند به بهبود خلق‌و‌خو کمک کند.
سؤالات متداول
آیا استفاده از داروهای گیاهی در دوران بارداری بی‌خطر است؟
خیر، برخی از داروهای گیاهی می‌توانند باعث انقباضات رحم، سقط یا مسمومیت شوند؛ بنابراین، قبل از مصرف هرگونه داروی گیاهی باید از پزشک مشورت بگیرید.
آیا ورزش در دوران بارداری ضروری است؟
بله، ورزش‌هایی مثل پیاده‌روی سبک یا انجام حرکات یوگای بارداری به بهبود خلق‌و‌خو، کاهش درد و آماده‌سازی بدن برای زایمان کمک می‌کند.
آیا خوابیدن روی شکم در دوران بارداری خطرناک است؟
هرچند شاید در ماه‌های اولیه مشکلی نداشته باشد، اما کم‌کم با رشد رحم، در صورت انجام این کار، به جنین فشار وارد می‌شود؛ بنابراین، بهتر است که به پهلو بخوابید.
آیا مصرف غذاهای غیرپاستوریزه در دوران بارداری خطرناک است؟
بله، احتمال اینکه غذاهای غیرپاستوریزه حاوی باکتری‌هایی مثل لیستریا باشند، زیاد است؛ این غذاها می‌توانند باعث سقط جنین یا عفونت جنین شوند.
آیا استرس در دوران بارداری تاثیری بر جنین دارد؟
بله، استرس زیاد با تأثیر بر رشد مغز جنین، می‌تواند منجر به زایمان زودرس یا وزن کم در زمان تولد شود. اگر استرس زیاد دارید، مقاله راهکارهای کاهش استرس را بخوانید.
کلام آخر
با علم بر اینکه چه کارهایی در بارداری خطرناک است، باید به خوبی مراقبت کنید تا در این دوره حساس، سلامتی خود و جنینتان را حفظ کنید. رعایت اقدامات پیشگیرانه، مشورت با پزشک و پیگیری رژیم غذایی سالم و فعالیت‌های ورزشی مناسب، به شما کمک می‌کند تا دوران بارداری را با راحتی و آرامش طی کنید و در دنیای سلامتی، فرزند سالم و شادابی به ارمغان آورید. همچنین، پیروی از راهنمایی‌ها و نکاتی که از منابع معتبر و پزشکان تخصصی دریافت می‌کنید، می‌تواند به شما در انجام انتخاب‌های بهتر برای سلامتی شما و جنینتان کمک کند.
