مطالعات گوناگون نشان میدهد که مشکلات خواب، مثل خواب پراکنده و بی خوابی، تاثیر منفی بر سلامت قلب دارند و بدن انسان در زمان خواب فرصت ترمیم پیدا میکند. در این مقاله به طور کامل توضیح خواهیم داد که رابطه بی خوابی و ضربان قلب بالا چیست؟ و بی خوابی چگونه سلامت قلب را تهدید میکند.
تاثیر بیخوابی بر قلب
در طول مراحل خواب هنگام حرکت آرام چشم (NREM)، ضربان قلب و فشار خون کاهش یافته و ریتم تنفس تثبیت میشود. این تغییرات فشار وارده به قلب را کاهش میدهد و کمک میکند تا فشار استرسی را که در ساعات بیداری تحمل میکند کاهش دهد.
اگر خواب به اندازه کافی نباشد، مرحله NREM که برای قلب مفید است، طی نمیشود. افرادی که به طور مداوم از خواب بیدار میشوند نیز این مشکل را تجربه خواهند کرد. در نتیجه، کمبود خواب مزمن با مشکلات قلبی متعدد از جمله فشار خون بالا، کلسترول بالا، حمله قلبی، چاقی، دیابت و سکته مغزی همراه میشود. اگر دوست دارید بدانید که بی خوابی چگونه میتواند چنین عواقبی را به دنبال داشته باشد، ادامه مطلب را بخوانید: (منبع)
۱. بی خوابی و ضربان قلب بالا
در خواب طبیعی، ضربان قلب در طول مراحل خواب NREM کاهش مییابد و پس از آمادگی برای بیدار شدن دوباره افزایش پیدا میکند. خواب ضعیف، از جمله بیدار شدن ناگهانی، میتواند باعث افزایش شدید ضربان قلب شود. تحقیقات همچنین نشان داده است که افرادی که مشکلات خواب دارند بیشتر از ضربان قلب نامنظم و تپش قلب شکایت دارند و معمولا بی خوابی و ضربان قلب بالا با هم همراه میشوند.
علاوه بر این، یک مطالعه بر روی افراد مسن نشان داد که افرادی که به طور مکرر کابوس میبینند، به طور قابل توجهی بیشتر احتمال دارد که ضربان قلب نامنظم داشته باشند. کابوسهای شبانه ممکن است ضربان قلب را افزایش دهند و اگر خواب فردی با یک کابوس مختل شود، ممکن است با احساس تپش قلب از خواب بیدار شود.
۲. بی خوابی و فشار خون
در طول خواب طبیعی و سالم، فشار خون حدود 10 تا 20 درصد کاهش مییابد. این به عنوان غوطه ور شدن شبانه شناخته میشود و تحقیقات نقش آن را در سلامت قلب و عروق برجسته میکند. خواب ضعیف، چه به دلیل کمبود خواب باشد یا به دلیل اختلالات خواب رخ دهد، با عدم غوطه ور شدن همراه است، به این معنی که فشار خون فرد در شب پایین نمیآید. مطالعات نشان دادهاند که افزایش فشار خون شبانه با فشار خون کلی (فشار خون بالا) مرتبط است. (منبع)
در واقع، مشخص شده است که فشار خون شبانه حتی بیشتر از فشار خون بالا در طول روز، مشکلات قلبی را پیش بینی میکند. عدم غوطهوری با افزایش خطر سکته مغزی و حمله قلبی مرتبط است. همچنین با مشکلات کلیوی و کاهش جریان خون به مغز نیز ارتباط دارد. افزایش فشار خون در طول روز به عنوان پیامد کم خوابی شناسایی شده است.
در مطالعات متعدد نشان داده است، بی خوابی روی همه افراد تاثیر یکسان ندارد. ارتباط بین بی خوابی و فشار خون بالا در بزرگسالان میانسال بیشتر است. در افرادی که ساعتهای طولانی در مشاغل پر استرس کار میکنند و افرادی که سایر عوامل خطر ابتلا به فشار خون بالا را دارند، احتمال افزایش فشار خون پس از خواب بیکیفیت بیشتر است. (منبع)
۳. بی خوابی و بیماری عروق کرونر قلب
یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در ایالات متحده، بیماری عروق کرونر قلب است. به این بیماری، بیماری عروق کرونر نیز گفته میشود، زمانی اتفاق میافتد که پلاک در شریانها ایجاد میشود و آنها را در شرایطی به نام آترواسکلروز سخت و باریک میکند. این کار توانایی قلب برای دریافت خون و اکسیژن کافی را کاهش میدهد. تحقیقات نشان داده است که بی خوابی همچنین به تصلب شرایین کمک میکند. (منبع)
پلاک در نتیجه التهاب تشکیل میشود که شامل گلبولهای سفید خون میشود که توسط سیستم ایمنی تولید میگردد تا در رگها جمع شوند. خواب ضعیف باعث التهاب مزمن میشود که به تشکیل پلاک و سخت شدن رگها کمک میکند. فشار خون بالا شریانها را تحت فشار قرار میدهد و باعث میشود آنها در رساندن خون به قلب موثر نباشند و در نتیجه به بیماری قلبی کمک میکنند.
۴. بی خوابی و نارسایی قلبی
نارسایی قلبی هنگامی اتفاق میافتد که قلب خون را به اندازه کافی پمپاژ نمیکند تا خون و اکسیژن مورد نیاز بدن برای عملکرد صحیح را تامین کند. یک مطالعه مشاهدهای روی بیش از 400000 نفر ارتباط قوی بین مشکلات خواب و نارسایی قلبی را نشان داد. (منبع)
در آن مطالعه، افرادی که خواب شبانه کمتر از 7 ساعت داشتند، در معرض خطر نارسایی قلبی بودند. نارسایی قلبی همچنین در افرادی که سایر نشانههای خواب ناسالم از جمله علائم بیخوابی، خوابآلودگی در طول روز و خروپف را داشتند، شایعتر بود. هر چه یک نفر از این علائم خواب ناسالم بیشتر داشته باشد، احتمال نارسایی قلبی در او بیشتر میشود.
۵. بی خوابی و حملات قلبی
حمله قلبی، به عنوان انفارکتوس میوکارد نیز معرفی میشودو زمانی اتفاق میافتد که جریان خون به قلب مسدود شود. حملات قلبی میتواند کشنده باشد، زیرا قلب اکسیژن کافی دریافت نمیکند. بی خوابی خطر حمله قلبی را افزایش میدهد. در یک مطالعه، افرادی که کمتر از شش ساعت در شب میخوابند، 20 درصد بیشتر در معرض حمله قلبی بودند.
درست برعکس مرحله خواب NREM که به کاهش سرعت قلب و بهبودی کمک میکند، خواب REM شامل استرس و فعالیت شدید است. کم خوابی میتواند تعادل این مراحل را ابر هم زند و خطر حمله قلبی را افزایش دهد. وقفههای خواب نیز با احتمال حمله قلبی مرتبط است. از آنجایی که هم ضربان قلب و هم فشار خون میتوانند به طور ناگهانی در هنگام بیدار شدن افزایش پیدا کنند، اختلالات خواب مکرر میتواند باعث استرس قلبی شود و ممکن است حمله قلبی را به وجود بیاورد.
۶. بی خوابی و چاقی
اضافه وزن یا چاقی به شدت با مشکلات قلبی عروقی و متابولیک متعددی از جمله فشار خون بالا، دیابت، کلسترول بالا، بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته مرتبط است، از طرفی افرادی که کمتر از هفت ساعت در شب میخوابند، احتمال بیشتری دارد که شاخص توده بدنی (BMI) بالاتری داشته باشند یا دچار چاق شوند. خواب به تنظیم هورمونهایی که گرسنگی را کنترل میکنند کمک میکند و کمبود خواب یا اختلالات خواب میتواند باعث پرخوری و افزایش میل به غذاهای پرکالری شود.
۷. بی خوابی و دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 یک بیماری مزمن است که در آن سطح قند خون، که به عنوان گلوکز خون نیز شناخته میشود، به دلیل ناتوانی بدن در پردازش صحیح قند، بسیار بالا است. قند خون اضافی به رگهای خونی آسیب میرساند و بر سلامت قلب و عروق تاثیر منفی میگذارد. افراد مبتلا به دیابت، دو برابر بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی یا سکته هستند. عوامل زیادی بر قند خون تاثیر میگذارند، اما مطالعات نشان دادهاند که کمبود خواب متابولیسم گلوکز را بدتر میکند. (منبع)
بی خوابی با دیابت مرتبط است، نوعی از عدم تحمل گلوکز که پارامترهای دیابت را برآورده نمیکند. افرادی که قبلاً مبتلا به دیابت تشخیص داده شده و خواب ناکافی یا ناآرام دارند، ممکن است کنترل قند خونشان دشوارتر باشد و اختلال خواب در این افراد ممکن است سخت شدن شریانها را بدتر کند.
۸. بی خوابی و درد قفسه سینه
درد قفسه سینه ممکن است به دلایل زیادی رخ دهد. آنژین درد قفسه سینه است که به جریان ضعیف خون در رگهای خونی مربوط میشود. درد قفسه سینه غیر قلبی، مانند سوزش سر دل یا آسیب عضلانی، به مشکل قلبی مربوط نمیشود. هنگامی که خواب قطع میشود، افزایش سریع ضربان قلب و فشار خون میتواند باعث آنژین شود و مطالعات ارتباط بین کمبود خواب و درد قفسه سینه را شناسایی کردهاند.
درد قفسه سینه غیر قلبی را میتوان با خواب نیز گره زد. افراد مبتلا به سوزش معده و رفلاکس اسید اغلب از اختلالات خواب رنج میبرند که ممکن است خطر همپوشانی بین خواب ضعیف و درد در قفسه سینه را در آنها افزایش دهد. مطالعات متعدد همچنین ارتباط بین درد قفسه سینه غیرقابل توضیح و کم خوابی را نشان داده است. (منبع)
افراد مبتلا به درد قفسه سینه مکرر و غیر قابل توضیح، میزان بالایی از علائم شبیه بیخوابی را دارند. در حالی که این ارتباط به طور کامل درک نشده است، ممکن است با استرس و اضطراب، از جمله پاسخهای هراس مرتبط باشد، که واکنشهای عاطفی هستند که ممکن است در افرادی که خواب ضعیف دارند شایعتر باشد.
اگر شخص استرسی و مضطربی هستید این مقالات را نیز حتما بخوانید:
۹. بی خوابی و سلامت قلب در دوران بارداری
بارداری فشار بیشتری بر قلب وارد میکند و برخی از زنان در طول بارداری دچار مشکلات قلبی عروقی میشوند. به عنوان مثال، فشار خون بالا میتواند در دوران بارداری با عوارض بالقوه برای مادر و نوزادش شروع یا بدتر شود. بی خوابی، آپنه خواب و سایر مشکلات خواب بسیاری از زنان باردار را تحت تاثیر قرار میدهد و این مسائل با خطر بیشتر مشکلات قلبی عروقی مرتبط است.
چه در دوران بارداری و چه بعد از آن مطالعات تحقیقاتی در حال انجام برای شناسایی راههایی برای بهبود خواب در دوران بارداری با هدف کاهش فشار خون و سایر مشکلات قلبی عروقی کار میکنند.
رابطه اختلالات خواب و سلامت قلب
بسیاری از اختلالات خواب اثرات مضری بر سلامت قلب دارند. بی خوابی، یکی از شایعترین اختلالات خواب است که اغلب با خواب ناکافی همراه است و میتواند منجر به افزایش خطرات سلامت قلبی عروقی شود. اما اختلالات خواب دیگری نیز وجود دارد که میتواند بر سلامت قلب تاثیر بگذارد و شامل موارد زیر است:
۱. آپنه انسدادی خواب (OSA)
آپنه انسدادی خواب یک اختلال تنفسی است که با بیماری قلبی، چاقی، دیابت، سکته مغزی و فشار خون بالا مرتبط است. افراد مبتلا به OSA در هنگام خواب، هنگامی که راه هوایی آنها مسدود میشود، دچار نقص تنفسی میشوند. تنفس قطع شده از OSA باعث خواب پراکنده میشود، که یکی از دلایلی است که این بیماری با مشکلات قلبی عروقی متعدد مرتبط است. علاوه بر این، اختلال در تنفس باعث کاهش میزان اکسیژن در خون میشود که ممکن است اثرات OSA بر سلامت قلب را بدتر کند.
۲. اختلالات حرکات غیرطبیعی در طول خواب
اختلالات حرکات غیر طبیعی در طول خواب، مانند سندرم پای بیقرار و اختلال حرکت دورهای اندام نیز با مشکلات قلبی مرتبط است. در حالی که توضیح دقیق ناشناخته است، ممکن است مربوط به فعال شدن غیرطبیعی سیستم قلبی عروقی باشد که با این شرایط رخ میدهد و باعث افزایش و نوسان ضربان قلب و فشار خون میشود.
۳. اختلالات ریتم شبانه روزی خواب
اختلالات ریتم شبانه روزی خواب، که زمانی رخ میدهد که ساعت درونی فرد با روز و شب ناهماهنگ باشد، با مشکلات قلبی عروقی مرتبط است. به عنوان مثال، افرادی که در شیفت شب کار میکنند و باید در طول روز بخوابند، خطر ابتلا به فشار خون، چاقی، دیابت و همچنین حوادث قلبی مانند سکته مغزی یا حمله قلبی را بیش از دیگران تجربه میکنند.
راهکارهایی برای خواب بهتر در افراد مبتلا به مشکلات قلبی
در حالی که هیچ راه حل طلایی و خاصی وجود ندارد، اما توصیههای خاصی وجود دارد که اغلب میتواند به افراد مبتلا به مشکلات قلبی کمک کند که خواب بهتری داشته باشند.
1- استراتژیهایی برای آرامش ایجاد کنید:
اگر نگرانیهای قلبی باعث تشدید اضطراب میشود و زمانی که میخواهید بخوابید، میتوانند ذهن شما را درگیر نگه دارند، از تکنیکهای آرامش بخش استفاده کنید. تکنیکهایی مانند تنفس عمیق، یوگا، کششهای سبک و مدیتیشن ذهن آگاهی برای افرادی که با پریکاردیت (التهاب اطراف قلب)، بیماری قلبی یا سایر مشکلات قلبی (که باعث درد قفسه سینه میشود)، دست و پنجه نرم میکنند، بسیار مفید است.
برای آرامش ذهنتان حتما از مدیتیشن قبل از خواب کمک بگیرید:
2- یک برنامه خواب ثابت برنامه ریزی کنید:
داشتن زمان خواب و بیداری یکسان در هر روز به طور گسترده به عنوان یکی از راههای کلیدی برای تشویق خواب سالم و پایدار از شب تا صبح در نظر گرفته میشود.
3- یک اتاق خواب سازگار طراحی کنید:
محیط خواب خود را طوری تنظیم کنید که نیازهای شما را برآورده کند و اطمینان حاصل کنید که اتاق خواب دارای تشک و بالش راحت، دمای مطلوب و تا حد امکان ساکت و تاریک است.
4- از چیزهایی که تاثیرات منفی بر خواب میگذارند دوری کنید:
الکل و کافئین هر دو میتوانند با خواب تداخل کنند و بهتر است از مصرف آنها در شب اجتناب کنید. استفاده بیش از حد از وسایل الکترونیکی از جمله تلفن همراه نیز میتواند الگوهای خواب شما را از بین ببرد، به همین دلیل است که کارشناسان توصیه میکنند یک ساعت یا بیشتر قبل از خواب از این وسایل استفاده نکنید. این نکات و سایر عناصر بهداشت خواب میتوانند به عنوان پایهای برای خواب بهتر عمل کنند و عاداتی را ایجاد کنند که هم کمیت و هم کیفیت خواب مورد نیاز را بیشتر میکند.
5- اگر دچار بیماری قلبی هستید با پزشک مشورت کنید:
از آنجایی که کم خوابی میتواند به قلب آسیب برساند، افرادی که مبتلا به بیماری قلبی هستند باید اهمیت بیشتری به خواب خود بدهند. برخی شواهد حتی نشان میدهد که بهبود خواب ممکن است احتمال حملات قلبی را کاهش دهد. متاسفانه برخی از مشکلات قلبی میتوانند خواب را مختل کنند. به عنوان مثال، دیابت میتواند باعث تکرر ادرار در شب شود و سایر اختلالات قلبی عروقی ممکن است هنگام تلاش برای خوابیدن، ناراحتی قفسه سینه ایجاد کند. نگرانی و اضطراب در مورد سلامت قلب نیز میتواند خواب آسوده را از شخص بگیرد.
از آنجایی که عوامل متعددی میتوانند بر خواب و سلامت قلب و عروق تاثیر بگذارند، صحبت با پزشک در مورد خواب سالم برای قلب بسیار مفید است. یک پزشک میتواند به ایجاد یک برنامه خاص برای بهبود خواب شما کمک کند و در عین حال به سایر عوامل سبک زندگی مانند رژیم غذایی و ورزش که برای سلامت قلب و سلامت کلی شما مهم هستند نیز توجه کند.
زیاد خوابیدن و مشکلات قلبی
از تاثیر بی خوابی بر مشکلات قلبی زیاد حرف زدیم، اما این گفتهها به این معنا نیست که خواب زیاد برای قلب خوب است. بسیاری از مطالعات ارتباط بین خواب زیاد، که عموماً بیش از 9 ساعت در شب تعریف میشود و مشکلات قلبی عروقی را نشان دادهاند. در حالی که تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، بسیاری از متخصصان معتقدند که بیماریهای زمینهای که باعث خواب بیش از حد میشوند نیز علت این نرخ بالای مشکلات قلبی هستند. با این وجود، این دادهها یادآور این است که این یک افسانه است که خواب بیشتر همیشه بهتر است.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردم اطلاعات کاملی را در رابطه با بی خوابی و مشکلاتی قلبی برای شما گردآوری کنم، بنابراین امیدوارم جواب سوالهایتان را گرفته باشید، ممنون که تا پایان ما را همراهی کردید. اگر سوال یا نظری دارید میتوانید برایمان کامنت کنید.
منبع:
آزمون خواب رایگان همراه با پاسخ از روانشناس آرامیا
آزمون پایین کمتر از 3 دقیقه از زمان شما را میگیرد. به محض پاسخ به 10 سوالِ آزمون، نتیجه تست خواب به شما نمایش داده میشود و راهکارهایی از روانشناس بالینی آرامیا دریافت میکنید.