درمان سریع حمله پانیک

موضوع، موضوع مهمی است؛ درمان و کنترل سریع پانیک! در عین اینکه باید منبع معتبری برای نوشتن این مقاله داشته باشم، باید محتوا را هم به زبان ساده بیان کنم. خب در این شرایط راهکاری بهتر از این به ذهنم نرسید که به سراغ نادیا انتخابی، روانشناس بالینی آرامیا بروم و یک مصاحبه کوتاه ولی ارزشمند با او داشته باشم. در ادامه مکالمه من (مهدی) و نادیا را در مورد پنیک می‌خوانید.

کنترل سریع حمله پانیک؛ نادیا انتخابی کیست؟!

مهدی: ((خب نادیا جان، خودت رو معرفی می‌کنی؟))

نادیا: ((حتما، من نادیا انتخابی، روانشناس آرامیا هستم که مدرک کارشناسی ارشدم رو در رشته روانشناسی بالینی دریافت کردم. تخصصم هم در حوزه نوروسایکولوژی، شاخه مشترک علوم اعصاب و روانشناسیه.))

پانیک چیست؟

مهدی: ((مرسی، نادیا ابتدا یه توضیح کوتاه در مورد اینکه پنیک چیه، می‌دی؟))

نادیا: ((اوهوم، ببین تو روانشناسی تعریف حمله پنیک اینه: یک حمله حاد و شدید اضطراب که چیزی بین 10 الی 15 دقیقه طول می‌کشه و در اغلب مواقع باعث می‌شه که فرد به دلیل واکنش‌های بدنش و مخصوصا ضربان قلب زیادش، ترس از دیوونه شدن یا حتی مرگ بهش دست بده!))

مهدی: ((پس اگر درست متوجه شده باشم، پنیک به هر حمله عصبی که به ما دست می‌ده گفته نمی‌شه و نباید سریع با هر حمله‌ای به خودمون برچسب پنیک بزنیم. بلکه این حمله وقتی پنیک اسم می‌گیره که هم زمان زیادی، در حد 10/15 دقیقه طول بکشه، هم ضربان قلب عجیب و غریب و به شدت بالایی رو همراه داشته و هم باعث ایجاد یک‌سری ترس‌های واقعا بد مثل ترس از مرگ بشه.))

نادیا: ((دقیقا، متاسفانه بعضی از عزیزان با برچسب زدن به خودشون در مورد این حملات، صرفا شرایط خودشون رو بدتر و استرس‌شون رو بیشتر می‌کنند.))

درمان و کنترل سریع پنیک، آیا ممکن است؟!

مهدی: ((نادیا جان، واقعا راهکاری برای کنترل سریع پنیک وجود داره؟ یا اینکه نه و پنیک از اون دسته مشکلات عصبیه که باید باهاش کج‌دار و مریز طی کرد؟ چون خیلی از وب سایت‌ها رو می‌خونم که برای یک‌سری از مشکلات و بیماری‌هایی درمان می‌دن که اصلا هیچ منبع علمی درمان‌پذیر بودن مشکل رو تایید نکرده!))

نادیا: ((خیلی به جا بود سوالت و کاملا درک ‌می‌کنم چی می‌گی. کافیه چند تا کلمه مثل درمان کامل تعریق بدن یا درمان سریع خجالت رو تو گوگل جستجو کنی تا به خرواری از این راهکارهای بی‌پشتوانه برسی. اما خب در مورد پانیک کمی شرایط فرق می‌کنه! در واقع اصلا بخشی از فرآیند و مراحل درمان پنیک، هدفش مدیریت سریع اونه. پس بله، یک‌سری راهکارها وجود داره که کمک می‌کنه ما وقتی داریم به این حمله دچار می‌شیم، بتونیم واکنش بدن‌مون رو کاهش بدیم، یا حمله رو از بین ببریم، یا حداقل به شدت کاهشش بدیم.))

• بیشتر بخوانید: قرص پروپرانولول چیست؟ عوارض پروپرانول
• بیشتر بخوانید: استرس بی دلیل

نحوه درمان سریع پنیک

نادیا: ((اول از همه، یکی از مهم‌ترین اهداف درمان‌های شناختی و رفتاری (CBT) که تحت نظر روانشناس جلو می‌ره، اینه که باورهای فرد رو با واقعیت جایگزین کنه. مثلا طی جلسات مشاوره روانشناسی، روانشناس به فرد کمک می‌کنه ترس از مرگ که حین پنیک دچارش می‌شه رو با این واقعیت جایگزین کنه که این فقط یک ترسه و کسی قرار نیست از پنیک بمیره. همین موضوع باعث می‌شه فرد، در زمان حمله کمتر دچار ترس بشه. نکته اینجاست که کلا توی پنیک هر چی این ترس‌ها کمتر بشه، شرایط بهتر می‌شه. چون فرد در زمان حمله، دچار یک ترسی مثل ترس از مرگ می‌شه، بعد همین ترس باعث استرس بیشتر، استرس بیشتر باعث ترس بیشتر و… می‌شه و عملا فرد رو تو یک سیکل معیوب گیر می‌اندازه. حالا وقتی اون آدم بتونه ترسش رو مدیریت کنه، عملا وارد این چرخه نمی‌شه و به شدت حالش رو بهبود می‌ده.))

مهدی: ((نادیا من به عنوان یک فرد عادی می‌تونم به کسی که دچار پنیکه، این جایگزینی رو هدیه بدم و باعث بشم دیگه ترس از مرگ رو بزاره کنار؟))

نادیا: ((نه مهدی! اصلا اینطور نیست و این فکر واقعا ساده‌انگارانست. پس از مخاطبای عزیز این صفحه می‌خوام که خواهشا با چنین صحبت‌هایی تلاش نکنند فرد رو بهبود بدند، چون ممکنه حالش رو بدتر کنند. این درمان باید زیر نظر متخصص جلو بره.))

مهدی: ((ممنونم. تموم راهکارهای مدیریت سریع پنیک، همین جلسات مشاوره شناختی رفتاریه؟))

نادیا: ((نه، علاوه بر اینها هر چیزی که باعث بشه علائم فیزیولوژی بدن رو کاهش بده، به کاهش ترس ذهنی فرد کمک می‌کنه. مثلا یک تکنیکی به اسم تکنیک تنفس 4/7/8 هست که به شدت به کاهش ضربان قلب کمک می‌کنه. به این شکل هم هست:

• 4 ثانیه دم
• 7 ثانیه حبس نفس
• 8 ثانیه بازدم

روش استفادش هم اینه که فرد وقتی شک کرد که ممکنه دچار پنیک بشه، فقط 3 الی 5 دقیقه اینطور نفس بکشه. به این ترتیب عملا با کاهش ضربان قلب و بقیه علائم، به شدت به خودش کمک می‌کنه. البته سخت بودنش در دفعات اول عادیه و به مرور یادش می‌گیرن.))

نکته: ما در مقاله‌ای در مورد تنفس دیافراگمی و تکنیک‌های صحیح تنفس صحبت کرده‌ایم که می‌توانید برای اطلاعات بیشتر به این مقاله مراجعه کنید.

مهدی: ((خب پس از فردا هر کسی این مقاله رو بخونه، با همین تکنیک تنفسی کلا حمله پنیک رو شکست می‌ده؟))

نادیا: ((نه مهدی! کلا علاقه زیادی به ساده‌انگاری داریا. در واقع نکته اینجاست که افراد باید توی تموم راهکارها، چه این تکنیک تنفسی، چه تکنیک‌های شناختی رفتاری و چه تکنیک بعدی که می‌خوام بگم، مهارت به دست بیارن و مهارت هم از تمرین زیاد به دست میاد. پس هر چه فرد تو شرایط عادی تمرین بیشتری داشته باشه، تو شرایط حمله راحت‌تر می‌تونه از تکنیک استفاده کنه.))

مدیتیشن باکلام فارسی برای درمان سریع پانیک از اپلیکیشن مدیتیشن آرامیا

مهدی: ((مجبورم ساده‌انگاری کنم نادیا. چون مطمئنم بخش زیادی از مخاطبای مقاله ممکنه چنین تصوراتی در ذهن‌شون به وجود بیاد و با انجام اشتباهش، نتیجه دلخواه رو نبینن و کلا بیخیال این تکنیک‌های علمی بشن. نادیا گفتی می‌خوای از یک تکنیک دیگه هم صحبت کنی. چیه؟))

نادیا: ((ذهن آگاهی و مدیتیشن مهدی! ببین، تا الان تحقیقات مختلف اثربخشی مدیتیشن رو برای کاهش استرس تایید کردند. مثلا تحقیقات زیادی گفتند که مدیتیشن کردن مداوم باعث می‌شه در بدن فرد حین استرس، هورمون‌های استرس کمتری مثل کورتیزول ترشح بشه. یا اینکه مدیتیشن مداوم به کاهش همون نشانه‌های استرس مثل ضربان قلب کمک می‌کنه. همینطور نشخوار فکری رو هم کاهش می‌ده. خب همه اینها به شدت به کاهش حملات پنیک یا حداقل شدتش کمک می‌کنن. واسه همین هم هست که اغلب درمانگرها در بین راهکارهاشون به فرد پیشنهاد می‌کنن حداقل روزانه 10 دقیقه مدیتیشن کنه.))

مهدی: ((خب حالا که صحبت از تحقیقات علمی کردی، می‌تونم با خیال راحت به مخاطبان مقاله دانلود اپلیکیشن آرامیا رو پیشنهاد کنم. دوره‌های مختلف مدیتیشن، ذهن آگاهی، یوگا و… این اپلیکیشن به شدت به کاهش استرس و در نتیجه بهبود شرایط شون در مورد پنیک کمک می‌کنه. اگر هم به دنبال منابع علمی در مورد تاثیر مدیتیشن روی استرس می‌گشتید، می‌تونید مقاله اختصاصی که در این مورد نوشتم رو از طریق این لینک بخونید.))

• بیشتر بخوانید: اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟
• بیشتر بخوانید: راهکار برای کاهش استرس در امتحانات

آیا پنیک درمان قطعی دارد؟

مهدی: ((نادیا پنیک اصلا می‌تونه از ریشه درمان بشه؟))

نادیا: ((ببین مهدی، برای کاهش و درمان پنیک از تکنیک‌های زیادی استفاده می‌شه. تکنیک‌های CBT، ذهن آگاهی، تکنیک‌های تنفسی، خانواده درمانی، دارودرمانی و… . اما اینکه فرد کامل درمان بشه، چقدر درمانش طول بکشه، چقدر درمان بهش کمک کنه و… واقعا چیزیه که به خود شخص برمی‌گرده و من نمی‌تونم یک نسخه بپیچم. اما خب آمارهای DSM می‌گه حداقل 50 درصد از افراد به طور کامل از شر نشانه‌های پنیک خلاص می‌شن، حدود 40 درصد به بهبود نسبی می‌رسن و فقط 10 درصد هستند که باز هم بعد از درمان از پنیک رنج می‌برند. در این بین به پیگیری و تلاش فرد برای درمان هم باید به عنوان یک عامل به شدت تاثیرگذار اشاره کنم.))

مهدی: ((نادیا، خیلی تو این گفتگو از مقالات علمی صحبت کردی. از جمله چیزهایی که همیشه موقع صحبت از مقالات علمی فراموش می‌شه، معتبر بودن تحقیقات، تازه بودن و قابل استناد بودنشونه. خیال مخاطبای مقاله از این مورد راحت باشه که تحقیقاتی که بهشون استناد می‌کنی، قابل اعتمادند؟))

نادیا: ((ببین اگر بگم بخش زیادی از این تحقیقات تازه از تنور دراومدند واقعا دروغ نگفتم! تموم تحقیقاتی که ازشون صحبت کردم جزو جدیدترین تحقیقاتن. مخصوصا که من تو حوزه تخصصی ذهن آگاهی کار می‌کنم و بخشی از مطالعات من، روی اختلالات اضطرابی از جمله همین پنیکه. پس خیال خودت و مخاطبا راحت باشه.))

مهدی: ((مرسی نادیا، اگر این مقاله مورد توجه و استقبال مخاطبان آرامیا قرار بگیره، قطعا باز هم قراره برای مقالات جدید مزاحمت بشم.))

نادیا: ((در خدمتتونم.))

درمان فوری حمله پانیک

برخی راهکار‌ها برای درمان فوری حمله پانیک وجود دارد که آن‌ها را بررسی می‌کنیم:

1_ تکنیک‌های حواس‌پرتی

شما می‌توانید از تکنیک (1-2-3-4-5) برای حواس پرتی و خاموش‌کردن افکار ترسناک استفاده کنید:

1. توجه به 5 چیزی که می‌بینید.
2. توجه به 4 چیزی که می‌توانید لمس کنید.
3. توجه به 3 چیزی که می‌توانید بشنوید.
4. توجه به 2 چیزی که می‌توانید بو کنید.
5. توجه به 1 چیزی که می‌توانید مزه کنید.

اسباب بازی های ضد استرس نیز راهی برای حواس‌پرتی و کاهش تمرکز روی اضطراب هستند. ما در مقاله‌ای در مورد این اسباب‌بازی‌ها بیشتر توضیح می‌دهیم.

2_ آرام‌سازی بدن

شما می‌توانید از تکنیک ریلکسیشن جاکوبسن استفاده کنید که ما در مقاله‌ای در مورد آن صحبت می‌کنیم. این تکنیک‌ها هم به کارتان می‌آیند:

1. دست خود را مشت کرده و 5 ثانیه در همین حالت نگه دارید؛ حالا دست را ر‌ها کنید.
2. شانه‌های خود را بالا ببرید، 5 ثانیه در همین حالت نگه دارید و ر‌ها کنید.
3. آب سرد بنوشید یا صورت خود را با آب سرد بشویید.

3_ تغییر افکار

شما می‌توانید از تکنیک استفاده از جملات درونی مثبت به‌جای جملات منفی استفاده کنید.

در این جدول جملات جایگزین برخی از افکار منفی را می‌گوییم:

ما در مقاله رفع استرس فوری، راهکار‌هایی را معرفی کرده‌ایم که مانند تکنیک تغییر افکار می‌توانند کمک‌کننده باشند. برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد می‌دهیم که به این مقاله مراجعه کنید.

راهکار‌ها برای حملات شدید پانیک

اگر دچار حملات شدید شدید، این راهکار‌ها را پیشنهاد می‌دهیم:

• فوراً اطرافیان را در جریان بگذارید.
• دراز بکشید یا در جای امنی بنشینید.
• حتماً به روان‌پزشک مراجعه کنید.

کلام آخر

خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله به کمک نادیا انتخابی ابتدا فهمیدیم که پنیک چیست و سپس به این سوال مهم جواب دادیم که نحوه کنترل سریع پنیک به چه نحوی است؟ همینطور در مورد درمان پنیک خواندیم. در آخر اگر سوال و نظری داشتید در بخش نظرات منتظر شما عزیزان هستم.