لرزش به معنای انقباضات غیر ارادی ماهیچه‌ای بخشی از بدن است و یک اختلال حرکتی رایج است که می‌تواند هر قسمتی از بدن را درگیر کند، اما بیشتر در دست‌ها، بازوها، سر، صورت یا صدا دیده می‌شود. اگر می‌خواهید با علل لرزش دست و بدن آشنا شوید و به ارتباط بین بی خوابی و لرزش دست و بدن پی ببرید، این مقاله را تا انتها بخوانید.
علائم لرزش دست و بدن چیست؟
علائم لرزش دست و بدن بسته به نوع لرزش و علت اصلی آن می‌تواند متفاوت باشد. برخی از علائم رایج لرزش عبارتند از:
- لرزش موزون دست‌ها، بازوها، سر، صورت یا صدا. این شایع‌ترین علامت است و ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد.
- مشکل در انجام کارهای ظریف مانند استفاده از ظروف، نوشتن و بستن بند کفش است.
- مشکل در صحبت کردن یا آواز خواندن به دلیل سرعت نامفهوم و کندی حرکات وجود دارد.
- لرزش ممکن است با سفتی یا سفتی در قسمت آسیب دیده بدن همراه باشد.
- لرزش ممکن است حفظ تعادل را برای فرد دشوار کند، به خصوص هنگام ایستادن یا راه رفتن.
علاوه بر این علائم جسمی، لرزش می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر زندگی روزمره و رفاه فرد نیز داشته باشد. برای مثال، لرزش می‌تواند انجام کارهای روزمره مانند نوشتن، غذا خوردن یا لباس پوشیدن را دشوار کند. آنها همچنین می‌توانند در فعالیت‌ها و روابط اجتماعی تداخل داشته باشند، زیرا لرزش ممکن است به عنوان نشانه‌ای از ضعف یا بی‌ثباتی تلقی شود.
علت لرزش دست و بدن چیست؟
سیستم عصبی نقش کلیدی در تولید لرزش ایفا می‌کند و این لرزش معمولاً در اثر فعالیت غیر طبیعی در مناطق خاصی از مغز که حرکت را کنترل می‌کند ایجاد می‌شود. لرزش می‌تواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود.
برخی از علل رایج لرزش دست و بدن عبارتند از:
1- بی خوابی و لرزش دست و بدن
اگر به ماشین بنزین ندهید نمی‌توانید انتظار داشته باشید که کار کند و به همین ترتیب شما نمی‌توانید انتظار داشته باشید که مغزتان بدون خواب به همه مکان‌های مناسب بدن پیام بفرستد. هنگامی که به اندازه کافی نمی‌خوابید، ممکن است باعث شود مغزتان به اشتباه به دستانتان پیام دهد و آنها را دچار لرزش کند. خوشبختانه، شما می‌توانید با خوابیدن به اندازه کافی این مشکل را حل کنید.
2- لرزش اساسی بدن
لرزش اساسی که قبلا ترمور اساسی خوش خیم نامیده می‌شد، شایع‌ترین شکل لرزش است که حدود 10٪ از جمعیت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این یک اختلال عصبی است که باعث لرزش ریتمیک دست و بازو می‌شود و همچنین می‌تواند سر، صورت و صدا را نیز درگیر کند. افراد مبتلا به لرزش اساسی، اغلب این اختلال را به ارث می‌برند و معمولاً بالای 40 سال سن دارند. ممکن است با کافئین و برخی داروها این اختلال بدتر شود.
در حالی که لرزش اساسی ناشی از اضطراب نیست، اما می‌تواند با استرس و اضطراب تشدید شود. علت لرزش اساسی به طور کامل شناخته نشده است، اما تصور می‌شود که علت آن ناهنجاری‌هایی در مناطق خاصی از مغز است که حرکت را کنترل می‌کند. لرزش اساسی معمولاً بر اساس وجود علائم خاص تشخیص داده می‌شود، مانند لرزش‌هایی که در هنگام استراحت اندام آسیب دیده رخ می‌دهد و زمانی که اندام در حال استفاده است بهبود می‌یابد. یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی همچنین ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری مانند MRI را برای رد سایر علل بالقوه لرزش تجویز کند.
3- بیماری پارکینسون
هنگامی که دچار بیماری پارکینسون هستید، دست شما می‌لرزد زیرا سلول‌های مغزی که به عضلات شما می‌گویند حرکت کنند، آسیب دیده‌اند. لرزش معمولا از یک طرف شروع می‌شود، اما با گذشت زمان ممکن است به طرف دیگر نیز سرایت کند. ممکن است آهسته‌تر حرکت کنید، در تعادل مشکل داشته باشید، یا متوجه شوید که دست‌ها و پاهایتان سفت شده‌اند. درمان اصلی لرزش پارکینسون دارو و گاهی جراحی برای کنترل بهتر عضلات است.
4- اضطراب و لرزش دست و بدن
در برخی موارد اضطراب می‌تواند با لرزش مرتبط باشد. اضطراب یک پاسخ طبیعی به استرس است و می‌تواند باعث ایجاد طیفی از علائم فیزیکی و احساسی از جمله لرزش شود. استرس یا اضطراب شدید می‌تواند باعث لرزش شود یا لرزش‌های موجود را بدتر کند. لرزش‌های مرتبط با اضطراب ممکن است زمانی رخ دهد که فرد تحت تاثیر استرس شدید است یا زمانی رخ دهد که دچار حمله پانیک می‌شود. این لرزش‌ها ممکن است زمانی که فرد سعی می‌کند کار خاصی را انجام دهد بیشتر محسوس باشد و ممکن است با علائم فیزیکی دیگری مانند تعریق، تنگی نفس و احساس سفتی در قفسه سینه همراه باشد.
پیشنهاد می‌کنم این مقالات را بخوانید:
5- مولتیپل اسکلروزیس (MS)
بیماری MS به پوششی روی اعصاب شما به نام میلین آسیب می‌رساند. وقتی این اتفاق می‌افتد، ممکن است علائمی مانند لرزش دست‌ها یا سایر قسمت‌های بدنتان را داشته باشید. دارو رایج‌ترین راه برای درمان آن است. یک فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر می‌تواند به شما کمک کند تا راه‌های مدیریت علائم خود را بیاموزید.
6- پرکاری تیروئید
آیا اخیراً سطح هورمون تیروئید خود را بررسی کرده‌اید؟ لرزش دست‌ها ممکن است نشانه پرکاری تیروئید باشد. این بدان معنی است که غده تیروئید شما خیلی سخت کار می‌کند و ضربان قلب شما را به سرعت بالا می‌برد. همچنین ممکن است متوجه شوید که بدون تلاش وزن کم می‌کنید، به نور حساس هستید، ضربان قلب سریع دارید و دچار مشکلات خواب شده‌اید. یک آزمایش خون ساده به شما و پزشکتان کمک می‌کند تا بفهمید چه اتفاقی در حال رخ دادن است.
7- کافئین بیش از حد
نمی‌توانید بدون قهوه صبح خود را آغاز کنید؟ کافئین یک محرک است، بنابراین همان ماده شیمیایی طبیعی که به شما کمک می‌کند از خواب بیدار شوید، در صورت مصرف بیش از حد، دستان شما را نیز می‌لرزاند. البته قهوه تنها ماده‌ای نیست که دارای کافئین است. کافئین در داروهای بدون نسخه سردرد، شکلات و نوشابه‌های گازدار نیز پیدا می‌شود.
8- ترک الکل
اگر به الکل اعتیاد دارید، ممکن است به علائمی مانند لرزش دست‌ها در هنگام ترک دچار شوید. لرزش پس از 10 ساعت از آخرین نوشیدنی شما شروع می‌شود و می‌تواند چند هفته طول بکشد. برخی از برنامه‌های سم‌زدایی از دارو، برای کمک به مدیریت علائم ترک استفاده می‌کنند.
9- قند خون پایین
اعصاب و ماهیچه‌های شما توسط قند خون کار می‌کنند و وقتی قند کافی دریافت نکنند دچار لرزش دست و بدن می‌شوید. قند خون پایین می‌تواند ناشی از دیابت، مصرف برخی داروها، مصرف زیاد الکل یا سو تغذیه باشد. یک پزشک می‌تواند به شما در تشخیص علت و درمان آن کمک کند.
10- مصرف داروهای خاص
لرزش دست‌ها عارضه جانبی رایج بسیاری از انواع مختلف داروهای تجویزی است. از جمله رایج‌ترین آنها می‌توان به داروهایی برای خلق و خو، تشنج، میگرن، نوروپاتی و آسم اشاره کرد. برخی آنتی هیستامین‌ها نیز باعث این مشکل می‌شوند.
11- سیگار کشیدن
اگرچه برخی افراد به امید کاهش استرس سیگار می‌کشند، سیگار کشیدن می‌تواند باعث اضطراب شود. نیکوتین، داروی اعتیادآور در تنباکو، وارد جریان خون شما می‌شود و ضربان قلب شما را تندتر می‌کند. این می‌تواند باعث ایجاد احساس اضطراب و لرزش دستان شما شود. با پزشک خود صحبت کنید تا در مورد نحوه ترک تنباکو شما را راهنمایی کند.
12- فئوکروموسیتوم
این کلمه طولانی برای یک تومور نادر است که در غده فوق کلیوی شما رشد می‌کند. اگرچه تومور معمولاً خوش خیم است، اما فشار خون شما را تا حد زیادی بالا می‌برد. این تومور می‌تواند باعث لرزش دست و بدن شما شود و تعریق شدید، تنگی نفس و سردرد را به همراه داشته باشد. این تومور همچنین می‌تواند منجر به بیماری قلبی و سکته مغزی شود، بنابراین بهتر است آن را با جراحی بردارید.
13- اختلالات کبدی
لرزش دست و بدن علامت چند اختلال کبدی از جمله بیماری ویلسون است. در این شرایط ژنتیکی، تجمع مس در بدن شما به کبد و مغز شما آسیب می‌رساند. شما همچنین ممکن است احساس خستگی کنید و رنگ چشم و پوست شما به زرد متمایل شود. پزشکان بیماری ویلسون را با دارو و تغییر رژیم غذایی درمان می‌کنند.
14- اختلالات مغزی
اگر سکته مغزی یا آسیب مغزی ضربه‌ای داشته‌اید، ماهیچه‌های دست شما ممکن است دچار لرزش شوند. از پزشک خود در مورد دارو یا کاردرمانی برای مدیریت لرزش سوال کنید و از مصرف کافئین، نیکوتین، یا هر چیز دیگری که علائم را بدتر می‌کند دوری کنید.
15- لرزش در هنگام استراحت
لرزش در حال استراحت نوعی لرزش است که زمانی رخ می‌دهد که قسمت آسیب‌دیده بدن در حال استراحت است، مانند زمانی که فرد دست‌هایش را بی حرکت نگه داشته است. لرزش در حالت استراحت می‌تواند یکی از علائم بیماری پارکینسون باشد، اما می‌تواند در افرادی که استرس یا اضطراب شدید را تجربه می‌کنند نیز رخ دهد.
لرزش در حال استراحت معمولاً با لرزش ریتمیک قسمت آسیب دیده بدن مشخص می‌شود که ممکن است خفیف یا شدید باشد. معمولا زمانی که فرد تحت استرس است یا زمانی که در تلاش برای انجام یک کار خاص است، این لرزش بیشتر قابل توجه است. لرزش‌های استراحت می‌تواند مختل کننده باشد و انجام برخی وظایف مانند نوشتن یا نگه داشتن فنجان را برای فرد دشوار کند.
16- لرزش روانی
لرزش روانی که به عنوان لرزش عملکردی نیز شناخته می‌شود، نوعی لرزش است که بیشتر ناشی از یک بیماری عصبی یا پزشکی ناشی از عوامل روانی است. لرزش‌های روانی می‌توانند هر قسمتی از بدن را درگیر کنند، اما اغلب دست‌ها، سر، و صدا را درگیر می‌کنند. آنها ممکن است با علائم روانشناختی دیگری مانند اضطراب یا افسردگی نیز همراه باشند. لازم به ذکر است که تشخیص این نوع لرزش ممکن است دشوار باشد زیرا اغلب شبیه سایر انواع لرزش مانند لرزش اساسی یا بیماری پارکینسون است.
17- لرزش فیزیولوژیک
لرزش فیزیولوژیک نوعی لرزش است که جزء طبیعی و بی ضرر فیزیولوژی بدن است. لرزش فیزیولوژیک بسیار شایع است و می‌تواند هر قسمتی از بدن را درگیر کند، اما اغلب دست‌ها را درگیر می‌کند. ممکن است زمانی که فرد تحت استرس است، زمانی که خسته است یا در حال انجام یک کار خاصی است، این لرزش بیشتر قابل توجه باشد. لرزش فیزیولوژیک معمولاً کوچک است و معمولاً برای دیگران آزاردهنده یا قابل توجه نیست. بنابراین دلیلی برای نگرانی نیست و معمولاً نیازی به درمان ندارد.
18- لرزش مخچه
لرزش مخچه نوعی لرزش است که در اثر آسیب یا اختلال در مخچه، بخشی از مغز که نقش کلیدی در حرکت و هماهنگی دارد، ایجاد می‌شود. مخچه در پشت مغز قرار دارد و مسئول هماهنگی حرکات ارادی مانند حرکات درگیر در راه رفتن است. لرزش مخچه معمولاً دست‌ها، بازوها و پاها را درگیر می‌کند و ممکن است با علائم دیگری مانند مشکل در تعادل و هماهنگی، تکلم نامفهوم و مشکلات حرکات چشم همراه باشد. این نوع لرزش ممکن است در ابتدا خفیف باشد و با گذشت زمان شدیدتر شود و معمولا در اثر عوامل مختلفی از جمله آسیب به سر، سکته مغزی، ام اس و تومورهای مغزی ایجاد می‌شود.
چگونه لرزش دست و بدن را درمان کنیم؟
توجه به این نکته مهم است که لرزش می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای باشد، بنابراین اگر لرزش را تجربه می‌کنید، بهترین کار این است که به یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مراجعه کنید. آنها می‌توانند به تعیین علت لرزش و ارائه درمان مناسب کمک کنند. اما برای درمان لرزش ناشی از اضطراب، باید علائم اضطراب را مدیریت کنید. برای این کار می‌توانید از راهکارهای زیر کمک بگیرید:
1- درمان شناختی رفتاری
درمان شناختی رفتاری (CBT) نوعی درمان است که بر کمک به افراد برای شناسایی و تغییر الگوهای فکری منفی و رفتارهایی که به اضطراب آنها کمک می‌کند تمرکز دارد. CBT می‌تواند یک درمان موثر برای لرزش‌های اضطرابی باشد، زیرا می‌تواند به فرد کمک کند تا راهبردهای مقابله‌ای را برای مدیریت اضطراب و کاهش لرزش خود بیاموزد.
در طول CBT، فرد با یک درمانگر کار می‌کند تا الگوهای فکری و رفتارهای منفی را که به اضطراب او کمک می‌کند، شناسایی و تغییر دهد. درمانگر ممکن است به فرد کمک کند تا تکنیک‌های آرام‌سازی، مانند تنفس عمیق یا آرام‌سازی پیشرونده عضلانی را بیاموزد تا به کاهش اضطراب و لرزش کمک کند. درمانگر همچنین ممکن است به فرد کمک کند تا رفتارهایی را که به اضطراب او کمک می‌کند را شناسایی و تغییر دهد، مانند اجتناب از موقعیت‌ها یا فعالیت‌های خاص.
2- تکنیک‌های آرامش‌بخش
تکنیک‌های تمدد اعصاب می‌توانند راه موثری برای کمک به کاهش لرزش‌های اضطرابی باشند. این تکنیک‌ها شامل تمرین‌هایی است که به فرد کمک می‌کند ذهن و بدن خود را آرام کند و می‌تواند برای کمک به کاهش شدت و دفعات لرزش مفید باشد. برخی از تکنیک های آرام سازی که ممکن است در کاهش لرزش اضطراب مفید باشد عبارتند از:
- تنفس عمیق: شامل تنفس آهسته و عمیق از طریق بینی و بازدم آهسته از طریق دهان است. تنفس عمیق می‌تواند به آرامش بدن و آرامش ذهن کمک کند. این مقاله به شما کمک خواهد کرد تنفس را به طرز صحیح انجام دهید: تنفس دیافراگمی و صحیح چیست؟
- آرام سازی پیشرونده عضلانی: شامل تنش و شل کردن گروه‌های مختلف عضلانی در بدن برای کمک به کاهش تنش و تقویت آرامش است.
- مدیتیشن: شامل تمرکز ذهن بر روی یک شی، فکر یا فعالیت خاص برای کمک به آرام کردن ذهن و آرامش بدن است. پیشنهاد می‌کنم این مقاله را نیز بخوانید: 11 برنامه مدیتیشن و مراقبه
- یوگا: شامل یک سری حالت‌های فیزیکی، تکنیک‌های تنفسی و تمرین‌های مدیتیشن است که می‌تواند به آرامش ذهن و بدن کمک کند. می‌توانید از حرکات موجود در این مقاله نیز کمک بگیرید: یوگا برای کاهش استرس
- ماساژ: ماساژ می‌تواند به شل شدن عضلات و ایجاد حس آرامش کمک کند.
3- مصرف دارو
در برخی موارد، ممکن است دارو برای کمک به مدیریت اضطراب ضروری باشد. بتا بلاکرها که معمولاً برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شوند، می‌توانند در کاهش شدت لرزش ناشی از اضطراب نیز موثر باشند.
4- تغییر سبک زندگی
چند راهکار برای تغییر در سبک زندگی وجود دارد که می‌توانید برای کمک به کاهش لرزش دست و بدن انجام دهید که شامل موارد زیر است:
- اجتناب از مصرف کافئین و الکل و سیگار: کافئین، الکل و سیگار هر سه می‌توانند لرزش دست و بدن را بدتر کنند، بنابراین محدود کردن یا حذف این مواد ممکن است مفید باشد.
- استفاده از یک رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی که سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل و غذاهای فرآوری‌شده و شیرین است، ممکن است به بهبود سلامت کلی کمک کند و به طور بالقوه لرزش دست و بدن را کاهش دهد.
- خواب کافی: خواب کافی برای سلامت کلی مهم است و می‌تواند به کاهش لرزش کمک کند.
- ورزش منظم: ورزش منظم می‌تواند کنترل و هماهنگی عضلات را بهبود بخشد، که ممکن است به کاهش لرزش کمک کند.
توجه به این نکته ضروری است که این تغییرات سبک زندگی ممکن است به طور کامل لرزش دست و بدن را از بین نبرند، اما به طور بالقوه می‌توانند به کاهش شدت آن کمک کنند.
کلام آخر
به پایان مقاله بی خوابی و لرزش دست و بدن رسیدیم، امیدوارم که مطالب برایتان کامل و جامع بوده باشد. اگر سوال یا نظری دارید می‌توانید در بخش نظرات برایمان بنویسید.
منابع:
آزمون خواب رایگان همراه با پاسخ از روانشناس آرامیا
آزمون پایین کمتر از 3 دقیقه از زمان شما را می‌گیرد. به محض پاسخ به 10 سوالِ آزمون، نتیجه تست خواب به شما نمایش داده می‌شود و راهکارهایی از روانشناس بالینی آرامیا دریافت می‌کنید.
