همه ما می‌دانیم که استرس برای انسان مضر است. ولی چیزی که ممکن است ندانید این است استرس بر روی مو و پوست سر شما نیز تاثیر منفی می‌گذارد. اگر موهایتان شروع به ریزش کرد یا اگر پوست سرتان چرب شد، ممکن است مقصر اصلی ماجرا استرس باشد. می‌دانید وقتی سطح استرس شما افزایش می‌یابد، دقیقاً چه اتفاقی برای موها و پوست سر شما می‌افتد؟ ما را تا پایان این مقاله دنبال کنید تا با تاثیر استرس بر مو آشنا شوید.
استرس چیست؟
همه افراد به نوعی با استرس روبرو هستند. برخی افراد به طور روزانه با استرس دست و پنجه نرم می‌کنند. مقدار و شدت استرس می‌تواند از یک روز به روز دیگر به سرعت تغییر کند. وقتی استرس اتفاق می‌افتد، آخرین چیزی که ممکن است به آن فکر کنید، ظاهر و موهایتان است. با این حال، استرس برای بدن شما خوب نیست و می‌تواند روی موهای شما تاثیر بگذارد.
ویدیو: راهکارهای روانشناسی برای رفع استرس:
استرس یکی از مشکلات رایج زنان و مردان است. هنگامی که رخ می‌دهد، تغییراتی در هورمون‌های موجود در بدن ایجاد می‌کند. هورمون‌هایی که برای کنترل عملکرد هر اندام و سلول در بدن شما کار می‌کنند، دستخوش تغییرات می‌شوند. بدن به جای تمرکز بر روی کارهای ساده‌ای که قرار است انجام دهد، روی مقابله با تهدیدی متمرکز می‌شود که به نظر می‌رسد وجود دارد و این باعث تغییر در هورمون‌ها می‌شود. این بدان معناست که هورمون‌های بدن که برای کارهای کلیدی و ضروری هستند، در دسترس نیستند.
تاثیر استرس بر مو چیست؟
استرس به روش‌های مختلف در بدن شما به ویژه پوست و مو اثر می‌گذارد و مشکلاتی ایجاد می‌کند. در ادامه تاثیر استرس بر مو را به طور کامل برایتان توضیح داده‌ایم :
1_ چرب شدن پوست سر
افزایش استرس می‌تواند باعث شود پوست سر شما چربی بیشتری تولید کند. این ممکن است تعادل میکروفلور پوست سر شما را مختل کند، که اغلب باعث خارش می‌شود و همان واکنش فیزیولوژیکی است که می‌تواند پوسته پوسته شدن پوست شما در هنگام استرس را به دنبال داشته باشد.
2_ ریزش مو بر اثر سو تغذیه ناشی از استرس
استرس می‌تواند توانایی بدن شما را برای هضم غذاهایی که می‌خورید و جذب مواد مغذی کاهش دهد. همچنین، زمانی که استرس دارید، ممکن است به خوبی غذا نخورید. برای مثال، ممکن است وعده‌های غذایی را حذف کنید یا غذاهایی را انتخاب کنید که ارزش غذایی کمتری دارند و متأسفانه کمبودهای تغذیه‌ای اغلب ابتدا به شکل ریزش مو ظاهر می‌شود. بنابراین ریزش مو جزیی از روند تاثیر استرس بر مو است.
3_ آسیب دیدن پوست سر
پوست شما جزء کلیدی سلامت موهای شما است. پوست سر شما به اندازه پوست هر قسمت دیگری از بدن آسیب می‌بیند. هنگامی که با سطوح ثابت استرس سروکار دارید، این امکان وجود دارد که به فولیکول‌های مو آسیب وارد شود و این آسیب زمانی اتفاق می‌افتد که به دلیل سطح بالای استرس، جوش یا التهاب در سطح پوست ایجاد شود. اگر استرس زیادی دارید، ممکن است دچار بثورات، کهیر یا نواحی دردناک شوید. اگر این اتفاق افتاد، در مورد گزینه‌های درمانی با پزشک خود تماس بگیرید.
اگه می‌خواهید با تاثیر استرس بر پوست آشنا شوید این مقاله را نیز بخوانید: “تاثیر استرس بر پوست”
4_ سفید شدن زودهنگام موها
سفید شدن زودهنگام موها می‌تواند جنبه ارثی داشته باشد. با این حال، استرس نیز در تغییر رنگ دادن موها نقش بسیار زیادی دارد. سفیدی مو می‌تواند ناشی از تاثیر استرس بر مو باشد. اگر مستعد داشتن موهای خاکستری هستید، استرس در بدن شما محرک ایجاد می‌کند و این امر منجر به توقف تولید ملانین می‌شود. در نتیجه موهای شما دیگر رنگی ندارند. اگرچه همانطور که گفتیم موها فقط به دلیل استرس خاکستری نمی‌شوند، اما این اتفاق در نتیجه سطوح بالای استرس به طور منظم نیز رخ می‌دهد.
5_ نازک شدن موها
استرس می‌تواند بر سطح هورمون شما تاثیر بگذارد. وقتی استرس داریم، غدد آدرنال ما کورتیزول (معروف به هورمون استرس) و آدرنالین را ترشح می‌کنند که به نوبه خود می‌تواند سطح تستوسترون شما را افزایش دهد. اگر استعداد ژنتیکی برای حساسیت فولیکول دارید، در نهایت استرس می‌تواند باعث نازک شدن موهای شما شود.
6_ ضعیف شدن موها
همانطور که اشاره شد، وقتی تحت استرس هستید، هورمون‌ها کار خود را انجام نمی‌دهند. یک نتیجه بزرگ این اختلال این است که موهای شما دچار ضعف می‌شود و علت این مشکل ممکن است به دلیل فقدان الگوهای خواب طبیعی باشد. همچنین می‌تواند به این معنی باشد که سیستم ایمنی آنطور که باید کار نمی‌کند. از آن جایی که استرس تاثیر مستقیمی بر سیستم ایمنی شما می‌گذارد، دفاع طبیعی بدن شما را کاهش می‌دهد و شما را مستعد خستگی و بیماری می‌کند.
هنگامی که بدن تحت این فشار قرار می‌گیرد، انرژی و مواد مغذی اضافی را به اندام‌های حیاتی شما هدایت می‌کند و موهای شما آخرین چیزی است که در اولویت قرار دارد. همه اینها موهای شما را ضعیف می‌کند، بنابراین در برابر سموم آسیب‌پذیرتر می‌شوند. این آسیب‌پذیری می‌تواند شامل ریزش موها یا کم شدن درخشش آنها شود. اما خبر خوب این است که تنش‌زدایی و کاهش استرس اغلب می‌تواند مشکل را حل کند. یافتن راه‌هایی برای رسیدن به آرامش ارزشش را دارد. این مقاله می‌تواند به شما کمک کند: 12 تکنیک آرامش ذهن برای شرایط واقعا سخت
چطور ریزش عصبی مو (ریزش مو در اثر استرس) را تشخیص دهیم؟
در اینجا نحوه تشخیص ریزش عصبی مو را بررسی می‌کنیم:
- بررسی تاریخچه پزشکی: در این مرحله، پزشک از شما می‌خواهد درباره تاریخچه پزشکی خود صحبت کنید. در واقع، اگر در گذشته، دوره‌ای را با تنش‌های ذهنی و استرس دست و پنجه می‌کردید، این فرآیند می‌تواند با ریزش موی شما ارتباط مستقیم داشته باشد.
- معاینه فیزیکی پوست سر: پزشک به‌منظور تشخیص انواع ریزش مو، پوست سر شما را بررسی می‌کند. او به نبال علائمی مثل آلوپسی آره‌آتا، التهاب یا حساسیت پوست سر می‌گردد. در صورتی که پزشک متوجه شود که ریزش مو به‌صورت عمومی و یکنواخت است، احتمال اینکه ریزش مو به‌دلیل استرس باشد، وجود دارد.
- آزمایش خون و هورمون: پزشک به‌منظور بررسی سطح هورمون‌هایی مثل کورتیزول، آزمایش می‌نویسد. پزشک با بررسی نتایج آزمایش متوجه می‌شود که آیا ریزش مو به‌دلیل هورمون‌های بدن است یا نه.
- بررسی نوع ریزش مو: ریزش مو ناشی از استرس، اغلب به‌شکل تلوژن افلوویوم اتفاق می‌افتد. در تلوژن افلوویم، بیشتر موها وارد فاز استراحت می‌شوند و می‌ریزند.
تفاوت انواع ریزش مو
در این جدول، تفاوت انواع ریزش مو از جنبه‌های مختلف را بررسی می‌کنیم:
| ویژگی | ریزش مو ارثی | ریزش مو طبیعی | ریزش مو عصبی |
| شروع ریزش | تدریجی و معمولاً از سنین میان‌سالی | روزانه و در طول زمان، بدون الگوی خاص | ناگهانی و زیاد در مدت زمان کوتاه |
| مقدار ریزش | تدریجی و کم؛ اما به‌مرور زمان بیشتر | بین 50 تا 100 تار مورد در طول روز | زیاد و توده ای و معمولاً در یک دوره کوتاه زمانی |
| نواحی ریزش | معمولاً در نواحی خاص مثل پیشانی یا تاج سر | در تمامی نقاط سر به‌صورت یکنواخت | در نقاط خاص یا به‌صورت عمومی |
| علت اصلی | ژنتیک و تغییرات هورمونی | تغییرات فصلی، افزایش سن و مصرف داروهای خاص مثل داروهای ضدافسردگی | استرس، فشار روانی یا تغییرات ناگهانی در زندگی |
| الگوی ریزش | معمولاً به‌صورت خطی و در نواحی خاص | پراکنده و به‌طور یکنواخت | بیشتر به‌صورت تلوژن افلوویم و ریزش سریع و گسترده |
| نتیجه‌گیری و درمان | پیوند مو یا داروهای هورمونی | عدم نیاز به‌روش درمانی خاص و بازگشت به‌حالت طبیعی | کاهش استرس، مشاوره‌درمانی و مصرف مکمل های غذایی |
انواع ریزش عصبی مو
۳ نوع ریزش مو عصبی وجود دارد که آنها را در این جدول بررسی می‌کنیم:
1_ تریکوتیلومانیا
اگر زمانی متوجه شدید که به معنای واقعی کلمه بیشتر موهای خود را در زمان استرس یا تنش کنده‌اید، احتمالا دچار تریکوتیلومانیا شده‌اید. در این شرایط روانی، افراد با کشیدن مو از پوست سر، صورت و سایر قسمت‌های بدن با احساسات منفی مانند استرس و اضطراب مقابله می‌کنند. این رفتار بیشتر در دختران نوجوان دیده می‌شود. برای ترک این عادت حتما به یک روانشناس مراجعه کنید.
2_ آلوپسی آره آتا
در آلوپسی آره آتا، سیستم ایمنی بدن شما به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و باعث ریزش مو می‌شود. در برخی موارد، آلوپسی آره آتا فقط می‌تواند باعث نازک شدن موها شود، در حالی که در موارد دیگر ممکن است افراد دچار لکه‌های طاسی شوند. موها می‌توانند با گذشت زمان دوباره رشد کنند، سپس دوباره ریزش کنند. دقیقاً مشخص نیست که چه چیزی باعث آلوپسی آره آتا می‌شود.
اگرچه ژنتیک ممکن است در این امر نقش داشته باشد و اگرچه این بیماری به طور کامل ناشی از استرس نیست، اما آلوپسی آره آتا می‌تواند برای هر فردی که با این عارضه سر و کار دارد بسیار استرس‌زا باشد. بنابراین باید در کنار درمان این بیماری، استرس را نیز مدیریت کرد.
3_ ریزش مو تلوژنی چیست؟
Telogen effluvium is a scalp disorder characterized by the thinning or shedding of hair resulting from the early entry of hair in the telogen phase. It is in this phase that telogen hairs begin to shed at an increased rate, where normally the approximate rate of hair loss is 125 hairs per day. Wikipedia
تلوژن افلوویوم یک اختلال در پوست سر است که با نازک شدن یا ریزش مو مشخص می‌شود و ناشی از ورود زودهنگام موها به مرحله تلوژن است. در این مرحله، موهای تلوژن با سرعت بیشتری شروع به ریزش می‌کنند، در حالی که به‌طور معمول، نرخ تقریبی ریزش مو ۱۲۵ تار مو در روز است. Wikipedia
بسیاری از مردم هنگام تجربه کردن استرس، شاهد وقوع کم پشتی مو خواهند بود. نوع و مقدار هورمونی که در بدن شما در هنگام استرس وجود دارد، تغییراتی در بافت موهای شما ایجاد می‌کند. استرس می‌تواند باعث شود فردی که به طور معمول موهای بسیار پرپشتی دارد، به‌میزان قابل‌توجهی کم‌پشت شدن موهایش را احساس کند. این مشکل به این دلیل رخ می‌دهد که مو برای مدت طولانی‌تری وارد دوره استراحت در سیکل رشد مو می‌شود.
این وضعیت یکی از دلایل شایع کم پشت شدن موها به طور موقت است و به آن تلوژن افلوویوم می‌گویند. استرس می‌تواند فولیکول‌های مو را وارد فاز استراحت کند تا رشته‌های موی جدیدی تولید نکنند و با گذشت زمان، موها راحت‌تر می‌ریزند، حتی اگر فقط آنها را بشویید، شانه کنید یا دست بزنید. تلوژن افلوویوم می‌تواند ناشی از تغذیه نامناسب و تغییرات در سطح هورمون باشد. اما خبر خوب این است که اگر بتوانید سطح استرس خود را کاهش دهید، ممکن است رشد موهایتان به روال طبیعی باز گردد.
راه‌های مقابله با تاثیر استرس بر مو
ویدیو: مدیتیشن چیست؟!
مقالات مرتبط: آهنگ آرامش بخش
مقالات مرتبط: آهنگ خواب
موقعیت‌های استرس‌زا می‌تواند باعث ریزش مو شود، از جمله بارداری، بیماری مزمن، آسیب، مسائل مربوط به روابط، نگرانی‌های مالی، تغذیه نامناسب، جراحی، داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی و حتی جت لگ. برای مقابله با استرس و محافظت از موهای خود، این نکات را امتحان کنید:
- ورزش منظم داشته باشید، که به مدیریت استرس و اثرات آن کمک می‌کند. این مقاله را بخوانید: یوگا برای کاهش استرس
- وقت خود را با افراد مثبت سپری کنید، منزوی کردن خود می‌تواند استرس را بدتر کند.
- از یک درمانگر حرفه‌ای کمک بخواهید.
- یک رژیم غذایی سالم داشته باشید و در صورت توصیه پزشک از مولتی ویتامین استفاده کنید.
- هنگام شستن، خشک کردن و حالت دادن به موهای خود با احتیاط رفتار کنید.
- ریزش مو در اثر استرس نباید دائمی باشد. اگر ادامه پیدا کرد، با پزشک در مورد یک داروی تجویزی یا بدون نسخه برای تحریک رشد مجدد مو صحبت کنید.
درمان ریزش موها بعد از استرس
چند تکنیک برای درمان ریزش مو بعد از استرس وجود دارد که باید به آنها توجه کنید:
1_ مدیریت استرس به‌شکل روزانه
از تمریناتی مثل مدیتیشن یا تنفس عمیق، به‌صورت روزانه، برای کاهش سطح استرس استفاده کنید. این تکنیک‌ها، باعث کم شدن سطح کورتیزول در بدن می‌شوند. کورتیزول یکی از دلایل اصلی ریزش مو است.
شما می‌توانید هر روز بین ۵ تا ۱۰ دقیقه برای این تکنیک‌ها وقت بگذارید؛ به این صورت که چشم‌های خود را ببندید و به آرامی نفس بکشید. حالا باید تمرکز خود را روی نفس کشیدن بگذارید و فقط ناظر افکار باشید. در مقاله مدیتیشن چیست؟ یا ذهن آگاهی چیست؟ در مورد این تکنیک‌ها، بیشتر صحبت می‌کنیم.
برای یادگیری تکنیک‌های بیشتر، می‌توانید به مقاله رفع استرس مراجعه کنید.
2_ تنظیم خواب و استراحت کافی
استرس باعث بروز اختلالات خواب می‌شود. این شما را وارد یک چرخه می‌کند؛ یعنی با بیدار ماندن، سطح استرستان هم بالا می‌رود. شما باید این چرخه را بشکنید؛ یعنی در روز بین ۷ تا ۸ ساعت بخوابید، از تکنیک‌های آرامش‌بخش قبل خواب مثل حمام آب گرم استفاده کنید و دور صفحه نمایش گوشی یا لپ‌تاپ را قبل خواب خط بکشید.
ما در مقاله چطور بهتر بخوابیم؟ نکات مختلفی برای تنظیم خواب را می‌گوییم.
3_ تمرین ریلکسیشن
این تکنیک به کاهش تنش در بدن و ناحیه پوست سر کمک می‌کند و باعث کاهش ریزش مو می‌شود.
ریلکسیشن از انگشتان پا شروع می‌شود. در طی ریلکسیشن، باید عضلات هر قسمت از بدن را به‌مدت ۵ ثانیه منقبض کرده و سپس رها کنید. این تکنیک را بین ۳ تا ۴ بار در روز انجام دهید. این تکنیک، یکی از بهترین روش‌ها برای کاهش تاثیر استرس بر مو است.
در این زمینه، پیشنهاد می‌دهیم مقاله ریلکسیشن جاکوبسن را بخوانید.
4_ رعایت نکات مراقبتی مو
این نکات را هم رعایت کنید:
- استفاده از شامپوی ملایم: از شامپوهای ملایم و بدون سولفات استفاده کنید.
- اجتناب از حرارت زیاد: از وسایلی مثل اتوی مو، شانه حرارتی یا سشوار کمتر استفاده کنید.
- ماساژ پوست سر: از روغن‌های طبیعی مثل روغن رزماری، کرچک و نعناع فلفلی برای ماساژ پوست سر استفاده کنید تا گردش خون در این ناحیه بهبود پیدا کند.
- استفاده از ماسک‌های مغذی: ماسک‌های مغذی مو مثل ماسک آووکادو و عسل را به‌مدت ۲۰ دقیقه روی سر استفاده کنید.
- عدم شانه کردن موی خیس: موهای خیس خود را به‌دلیل آسیب‌دیدگی و ریزش، نباید شانه کنید.
- عدم آرایش مو: برای مدتی از گیره‌ها یا کلیپس‌ها برای جمع کردن موها یا زینت دادن به آنها، استفاده نکنید.
کلام آخر
به پایان مقاله تاثیر استرس بر مو رسیدیم. امیدواریم اطلاعاتی که در این مقاله در اختیارتان قرار دادیم تلنگری باشد که زودتر برای کاهش استرستان اقدامی بکنید. اگر سوال یا نظری دارید با ما در میان بگذارید.
منابع:
آزمون استرس رایگان همراه با پاسخ از روانشناس آرامیا
آزمون پایین کمتر از 3 دقیقه از زمان شما را می‌گیرد. به محض پاسخ به 10 سوالِ آزمون، نتیجه تست استرس به شما نمایش داده می‌شود و راهکارهایی از روانشناس بالینی آرامیا دریافت می‌کنید.
