علت تیک عصبی در کودکان چیست؟ + راهکارهای درمان

تیک‌ها در دوران کودکی حرکات کنترل نشده‌ای هستند که به صورت حرکات تکراری حرکتی یا صوتی ظاهر می‌شوند. تیک‌ها شامل صاف کردن گلو، تکان دادن سر، غرغر کردن و پلک زدن بیش از حد است. این حرکات تکراری اغلب اختلالات حرکتی نامیده می‌شوند. شایع‌ترین اختلال تیک نیز سندرم تورت است. به نظرتان علت تیک عصبی در کودکان چیست؟ این مقاله را بخوانید تا جوابتان را بگیرید.

تیک عصبی در کودکان چگونه است؟

تیک به عنوان عمل بازتابی ناگهانی و غیر ارادی تعریف می‌شود. اغلب مردم فکر می‌کنند تیک با طغیان‌های کلامی همراه است، مانند زمانی که یک کودک ناخواسته در کلاس فریاد می‌زند یا فحش می‌دهد. این تیک در واقع نسبتاً غیر معمول است. یک مثال معمول‌تر از تیک، غرغر کردن یا گفتن کلمه‌ای تصادفی مانند «قهوه» است که کلا بی ربط است. کارهایی مثل بوییدن، صاف کردن گلو و تکان دادن سر به طور مکرر، جز تیک‌های معمولی به حساب می‌آیند. اما همین تیک‌های عادی هم می‌توانند برای کودک بسیار خجالت‌آور و استرس‌زا باشند و باعث شوند که او نتواند روی هیچ چیز دیگری به جز سرکوب تیک‌ها تمرکز کند.

تفاوت بین تیک و رفتار تکراری یک تمایز مهم است. تیک‌ها کمتر ارادی بوده و معمولا ناگهانی و آریتمی هستند. رفتارهای تکراری ممکن است هیجان را نشان دهند در حالی که تیک‌ها این عملکرد را انجام نمی‌دهند. اکثر مردم تیک‌های خود را به عنوان تسکین‌دهنده اضطراب توصیف می‌کنند. آنها اعتراف می‌کنند که بعد از “تیک زدن” احساس بهتری دارند و کمی از احساس نیاز به تیک زدن بیشتر، رهایی می‌یابند.

تیک‌ها عصبی هستند و معمولاً با تشخیص‌هایی مانند ADHD همراه هستند. اگر سابقه خانوادگی اختلال تیک وجود داشته باشد، تیک‌ها شایع‌تر هستند. آنها اغلب از بین می‌روند و در اوایل بزرگسالی بسیار کمتر دیده می‌شوند و در اواخر دبستان تا اوایل نوجوانی به اوج خود می‌رسند.

اختلال تیک در کودکان چیست؟

One in eight school-aged children are affected by tics at some point for a short period of time (provisional tic disorder).

از هر هشت کودک مدرسه‌ای، یک نفر در یک مقطع زمانی کوتاه تحت تأثیر تیک قرار می‌گیرد (اختلال تیک موقت). RCH

اختلال تیک در کودکان به بروز حرکات یا صداهای تکراری و ناخواسته اشاره دارد که غیرارادی هستند. اختلال تیک در کودکان معمولاً با علائم فیزیکی از جمله پلک زدن، سر تکان دادن یا حرکات دست و صداهایی مثل صاف کردن گلو یا صداهای مشابه همراه است.

تیک‌های صوتی معمولاً از دوران کودکی شروع می‌شوند و شاید در دوران نوجوانی و جوانی کمتر شوند. این تیک‌ها معمولاً به‌دلیل استرس، اضطراب یا هیجان به‌وجود می‌آیند و در برخی زمآن‌های خاصی (مانند زمانی که کودک متوجه شود دیگران به تیک‌های او توجه می‌کنند) افزایش می‌یابند.

در توضیح تفاوت بین تیک و تیک عصبی باید بگوییم تیک عصبی به‌عنوان نوعی اختلال به‌شمار می‌آید و به‌طور خاص به صداها و حرکات ناشی از استرس و اضطراب اشاره دارد؛ در نقطه مقابل، تیک‌ها به‌دلایل مختلفی از جمله فشارهای روانی، ژنتیک یا محیط به‌وجود می‌آیند. در واقع، تیک‌های عصبی بیشتر مربوط به عوامل روانی و عاطفی هستند.

راستی، ما یک مقاله با عنوان استرس کودک ناشی از چیست؟ داریم که شما با خواندن آن می‌توانید منابع استرس کودک‌تان را بشناسید و در زمان مناسب آن‌ها را از بین ببرید تا مبادا منجر به بروز اختلال تیک شوند.

انواع تیک عصبی در کودکان چیست؟

تیک‌ها توسط عقده‌های پایه در مغز کودک شما تعدیل می‌شود، جایی که توانایی حرکتی کنترل می‌شود. دو نوع تیک عصبی وجود دارد که عبارتند از: تیک حرکتی و تیک صوتی.

تیک‌های حرکتی حرکاتی هستند که به نظر می‌رسد تا حدودی غیرارادی و غیرعملکردی هستند. به عنوان مثال، تکان دادن مکرر سر، که به نظر نمی‌رسد در پاسخ به یک سوال باشد، نوعی تیک عصبی است. مثال دیگر پلک زدن چشم است. پلک زدن حرکتی قابل انتظار است، اما فرزند شما ممکن است پلک زدن‌های اغراق‌آمیزی داشته باشد که بسیار زیاد است و هدف خاصی را دنبال نمی‌کند.

تیک‌های صوتی صداهایی مانند کلیک کردن، غرغر کردن، تکرار کلمات، صاف کردن گلو و… هستند. اغلب، این رفتار ممکن است در سنین 4 تا 6 سالگی در مدرسه ابتدایی یا راهنمایی ظاهر شود و علائم در سن 12 سالگی به اوج خود می‌رسد. به نظر می‌رسد این حرکات هیچ عملکردی برای کودک شما ندارند. کودک شما ممکن است متوجه شود که تیک‌ها زمانی که خسته، عصبی یا هیجان‌زده هستند، بیشتر می‌شوند. آنها می‌توانند منبع استرس اجتماعی بزرگی باشند.

کودک شما ممکن است شروع به تکان دادن سر یا چشمک زدن مکرر کند. او ممکن است شانه‌هایش را بالا بیندازد یا لبخندی تکراری بدون دلیل مشخص نشان دهد. او ممکن است حرکات عجیب و غریبی را انجام دهد و سپس آرام‌تر به نظر برسد. اکثر کودکان انجام تیک‌ها را انکار می‌کنند یا می‌گویند که نمی‌توانند به این کار پایان بدهند. سرکوب کردن تیک و اجتناب از رفتارهای تکراری مانند تکان دادن دست یا مو می‌تواند برای کودکان چالش‌برانگیز باشد.  فرزند شما ممکن است بتواند این کار را انجام دهد اما این کار خسته کننده است.

نشانه‌های تیک عصبی در کودکان چیست؟

• حرکت به صورت تکراری: متوجه می‌شوید که کودکتان سر و صدا می‌کند یا به شیوه‌ای تکراری حرکت می‌کند، مانند تکان دادن سر، بالا انداختن ابروها، لبخند زدن یا اخم کردن.
• انگشتان را تکان می‌دهد: متوجه می‌شوید که کودکتان حرکات مکرر با انگشت خود را انجام می‌دهد.
• بالا انداختن شانه‌ها: متوجه می‌شوید که کودکتان حرکات شانه‌هایش را تکرار می‌کند.
• تکان دادن مکرر سر یا تکان دادن مکرر سر برای گفتن «بله» یا «نه»: متوجه می‌شوید که کودکتان حرکات غیرارادی سر انجام می‌دهد.
• صاف کردن مداوم گلو: متوجه می‌شوید که فرزندتان صداهای صاف کردن گلو را مدام تکرار می‌کند.
• با انگشتان یا زبان صداهای کلیک ایجاد می‌کند: متوجه می‌شوید که کودکتان با زدن زبانش روی سقف دهانش صداهای تکراری تولید می‌کند.
• یک کلمه را بارها و بارها می‌گوید: متوجه می‌شوید که فرزندتان یک یا دو کلمه را بارها و بارها تکرار می‌کند.
• طغیان‌های غیرارادی کلامی: متوجه می‌شوید که فرزندتان کلمات یا عباراتی را بدون معنای واقعی به زبان می‌آورد و احساس می‌کند که نمی‌تواند کلمات را متوقف کند. اگرچه ممکن است کودک از کلمات فحش استفاده کند، اما این غیر معمول است. اغلب کلمات تصادفی‌تر هستند مانند “قهوه” و “فلز”، اینها کلمات عادی برای استفاده هستند اما خارج از بحث و موضوع توسط کودک استفاده می‌شوند.

علت تیک عصبی در کودکان چیست؟

ممکن است کودک شما به طور ناگهانی الگویی از صداها یا حرکات تکراری غیرارادی را نشان دهد. معمولاً یک علت عصبی برای تیک وجود دارد.

• شیمی عصبی مغز: عوامل ژنتیکی و تفاوت‌هایی در شیمی مغز وجود دارد که منجر به تیک می‌شود.
• تاثیرات محیطی می‌تواند با شیمی مغز ترکیب شود: عوامل محیطی مانند استرس و کمبود خواب می‌توانند بر شدت تیک‌ها تاثیر بگذارند.

تیک‌ها ممکن است با چند بیماری روانی یا عصبی دیگر همراه باشند:

اگر از استرس و اضطراب زیاد رنج می‌برید، به قدری که منجر به تیک‌های بروز تیک‌های عصبی شده‌اند، شاید زمان آن رسیده که فکری اساسی برای درمان استرس کنید. ما در دوره کاهش استرس MBSR همراه شما هستیم تا استرس خود را درمان کنید. این راهکارها به شما در درمان استرس کودک نیز کمک می‌کنند.

ما یک مقاله با عنوان رفع استرس هم داریم که در آن راهکارهای موثری را معرفی کرده‌ایم؛ بنابراین اگر قصد شرکت در دوره ندارید، سری به این مقاله بزنید.

پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را نیز بخوانید: دلایل استرس دانش‌ آموزان

درمان تیک عصبی کودکان چیست؟

به کودک خود کمک کنید تا بفهمد که می‌تواند تیک‌های خود را کنترل کند. درست است که نمی‌خواهید کودک خود را شرمنده کنید یا کاری کنید که فرزندتان احساس بدی پیدا کند، اما ارزشمند است که به کودک خود بگویید که می‌تواند با تلاش و تمرکز جلوی تیک‌ها را بگیرد. می‌توانید به این ترتیب عمل کنید:

1. به زمان وقوع تیک‌ها توجه کنید: کودک خود را مشاهده کنید. چه زمانی متوجه می‌شوید که کودک شما شروع به تیک می‌کند؟ آیا زمانی که کسی در خانه مشاجره می‌کند این اتفاق می‌افتد؟ آیا کودک شما در شرایط استرس تحصیلی بیشتر تیک می‌زند؟ زمان وقوع تیک‌ها را پیگیری کنید تا بتوانید علت به وجود آورنده تیک را از بین ببرید.
2. به کودک خود کمک کنید تا از زمان‌‌هایی که تیک دارد آگاه شود: اغلب، کودک شما متوجه نمی‌شود که تیک دارد. اولین قدم این است که به کودک خود کمک کنید تشخیص دهد که چه زمانی تیک اتفاق می‌افتد. اگر می‌خواهید این کار را به شیوه‌ای مهربان و ملایم انجام دهید. می‌توانید بگویید: «متوجه شدم وقتی عصبی هستی سرت را تکان می‌دهی. آیا متوجه هستی که این کار را می‌کنی؟»
3. به جای تیک، استراتژی دیگری ارائه دهید: به جای کلیک کردن، ممکن است فرزند شما بتواند آدامس بجود. به جای تکان دادن انگشت، کودک شما ممکن است بتواند یک تکه پارچه را در جیب خود بمالد یا پای خرگوش عروسکی را نوازش کند. به جای تکان دادن سر، کودک شما ممکن است بتواند انگشتانش را بین موهایش ببرد یا به آرامی موهایش را نوازش کند. اگرچه تیک به طور کامل از بین نرفته است، اما کودک شما با موفقیت این حرکت را به یک رفتار “انطباقی” یا اجتماعی قابل قبول‌تر تغییر داده است.

– درمان تیک‌های موقت که کمتر از 6 ماه طول می‌کشد

لزوماً دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. اما به عنوان پدر و مادر، وظیفه شما این است که تغییرات ایجاد شده در رفتار فرزندتان را زیر نظر بگیرید و اگر چیزی باعث اضطراب او می‌شود، آن را شناسایی کنید.

– درمان تیک در کودک تیزهوش

اگر کودک شما تیزهوش است (ضریب هوشی بسیار بالا دارد)، تیک‌ها تا حدودی رایج هستند و معمولا موقتی هستند. این تیک‌ها ممکن است به مرور زمان بدون نیاز به درمان محو شوند یا از بین بروند.

– درمان تیک در کودک مبتلا به سندروم تورت

متخصصی را بیابید که در “برگشت عادت” ماهر باشد. بر طبق شواهد این درمان بهترین اثربخشی را برای سندرم تورت دارد. این درمان از یک رویکرد شناختی رفتاری طولانی مدت استفاده می‌کند که به موجب آن کودک شما می‌آموزد که در مواجهه با محرک‌های ناراحت کننده، بدون انجام تیک، خود را آرام کند.

به عنوان مثال، برای کودکی که در یک اتاق شلوغ عصبی است، درمانگر ممکن است ویدیویی از یک اتاق شلوغ و پر سر و صدا را به کودک شما نشان دهد. سپس کودک شما با استفاده از تکنیک‌های آرام بخش و مقاومت در برابر میل به انجام تیک، تمرین خاصی را انجام می‌دهد. گاهی اوقات، درمانگر ممکن است از بیوفیدبک برای کمک به کودک شما برای ارزیابی سطح اضطراب خود قبل و بعد از استفاده از راهبردهای آرام بخش استفاده کند.

سپس، نوعی سیستم ردیابی با والدین یا معلم برای مشاهده فرزند شما و دفعات تیک‌ها راه‌اندازی می‌شود. هر بار که تیک‌های کودک شما 5٪ یا بیشتر کاهش می‌یابد، فرزند شما یک جایزه دریافت می‌کند. اگرچه ممکن است اصلاح کامل تیک‌ها غیرممکن باشد، اما بسیاری از افرادی که با تغییر عادت درمان شدند، تیک‌های خود را تا بیش از 90 درصد کاهش دادند.

این کاهش اغلب به این معنی است که کودک شما به عنوان مثال فقط در خانه یا در حمام تیک می‌زند و می‌تواند روز مدرسه را بدون تیک پشت سر بگذارد. این پیشرفت می‌تواند قابل توجه باشد و باعث تبدیل یک سندرم ناتوان کننده و منزوی کننده اجتماعی به یک رفتار قابل کنترل و دمدمی باشد.

– درمان تیک‌های فراگیر که بیش از 6 ماه طول می‌کشد

تیک‌هایی که به نظر می‌رسد “در حال ایجاد” هستند و شروع به ایجاد ناراحتی می‌کنند ارزش ارزیابی و درمان دارند. اگر کودک شما دارای تیک حرکتی است که بیش از 6 ماه طول کشیده است و یا حداقل یک تیک صوتی دارد، احتمال وجود سندرم تورت باید ارزیابی شود.

کلام آخر

به پایان مقاله ” علت تیک در عصبی کودکان چیست؟ ” رسیدیم، ممنون که تا پایان ما را همراهی کردید. امیدواریم که مطالب برایتان مفید بوده باشد. پذیزای نظرات و تجربیات شما هستیم، می‌توانید برایمان کامنت بگذارید.

منبع:

cadey.co