روش زندگی در لحظه حال

فکر می‌کنم بعد از مطالعه این مقاله واقعا شگفت‌زده شوید! چراکه قرار است در آن در مورد زندگی در لحظه حال به شما توضیح بدهم! چیزی که بیشتر مردم جهان با آن آشنایی ندارند! با من همراه باشید تا یک جرقه جدید در زندگی‌تان مشاهده کنید.

لحظه حال چیست؟ زندگی در لحظه حال یعنی چه؟

ببینید، لحظه حال همین لحظه‌ای است که در آن زندگی می‌کنیم. اما بودن و زندگی در لحظه حال چیز دیگری است! اجازه بدهید مثال بزنم:

همین چند دقیقه یا چند ساعت پیش، احتمالا در رخت‌خواب‌تان بودید. اما آیا در لحظه حال بودید؟ نه! چراکه احتمالا در حال فکر کردن به آینده کاری‌تان، به حرفی که دیروز دوست‌تان به شما زد، به برنامه امروز، به فلان مشکل اقتصادی و… بودید.

یا یک مثال دیگر، همین حالا که در حال خواندن این مقاله هستید هم احتمالا به قدر کافی در لحظه حال نیستید چراکه ذهن‌تان به شما اجازه نمی‌دهد! اگر می‌خواهید مطمئن شوید،

• نگاهی به احساسات‌تان داشته باشید؛ می‌دانید الان چه احساسی دارید؟
• آیا تا این لحظه به دمای هوا،
• به لمس تلفن همراه با دست‌تان
• یا حتی به اطراف‌تان توجه خاصی داشتید؟ اینکه چه اجسامی با چه رنگ‌هایی و اشکالی نزدیک‌تان است؟
• بدتر از همه، آیا آخرین وعده غذایی‌تان را با لذت خوردید و واقعا مزه‌اش را چشیدید؟ یا طی خوردن در حال صحبت یا فکر کردن بودید؟

پس زندگی در لحظه حال یعنی اینکه همین لحظه را تجربه کنید در حالی که در اغلب مواقع ما به خاطر خاصیت ذهن‌مان، یا در فکر آینده‌ایم یا در فکر گذشته!

چه کسی در لحظه حال زندگی می‌کند؟

کسی که در لحظه حال زندگی می‌کند، اغلب لحظات زندگی‌اش را به‌شکل متفاوتی تجربه می‌کند چراکه ذهنش باعث کاهش تجربه‌هایش نمی‌شود. البته همانطور که بالاتر هم گفتم، به طور کلی ذهن ما خاصیتش فکر کردن است و همین موضوع اجازه نمی‌دهد زندگی در لحظه حال را زیاد تجربه کنیم.

اما در عین حال، تمرین‌هایی وجود دارد که به ما برای در لحظه حال زندگی کردن و داشتن تجربه متفاوت از زندگی کمک می‌کند! به این تکنیک‌ها، تکنیک های ذهن آگاهی می‌گویند!

ذهن آگاهی چیست؟ چگونه در لحظه زندگی کنیم؟

تابحال این جمله را شنیده‌اید که می‌گویند «نزار آینده،‌ زمان حالت رو ازت بگیره؟» در واقع ذهن آگاهی به ما برای رسیدن به عمق این جمله کمک می‌کند!

ذهن آگاهی یعنی تجربه لحظه حال با توجه و تمرکز کامل. این مفهوم ذهن آگاهی است که البته به کمک تمرین‌های ذهن آگاهی باید به آن برسیم. اینها یک‌سری تمرین است که ما با کمک آنها به زمان حال می‌آییم. به طور کلی هم تکنیک‌های آن به 2 دسته تقسیم می‌شوند:

1_ تمرین‌هایی که ممکن است هر بار انجام‌شان نهایتا 5 الی 15 دقیقه زمان ببرند و کمک می‌کنند در همین زمان با تمرکز کردن، در لحظه حال باشیم. مثلا تمرین مدیتیشن یا تمرین تمرکز کردن روی نفس‌های‌مان. برای درک بهتر، می‎‌توانید همین حالا این مدیتیشن آرامش را انجام بدهید تا متوجه شوید:

نکته: با توجه به مبتدی بودن‌تان، کاملا عادی است که در حین انجام این تمرین بارها ذهن‌تان سرگردان شود. اما در صورت تداوم در انجامش، می‌توانید با راحتی بیشتری ذهن‌تان را به لحظه حال بیاورید.

2_ اما دسته دوم تمرین‌های ذهنی آگاهی، تمرین‌هایی است که کمک می‌کند در حین انجام یک کار ساده و عادی، ذهن را به بودن در لحظه عادت بدهیم. مثلا ظرف شستن با ذهن آگاه!

نکته مهم: هر 2 این دسته تمرین‌ها، در مرحله اول به ما اجازه می‌دهند در یک زمان کوتاه، یعنی همان زمان تمرین کردن، در لحظه حال باشیم. اما نکته اینجاست که با انجام مداوم این تمرین‌ها، ذهن‌مان به بودن در لحظه حال عادت کرده و به انسان ذهن‌آگاه‌تری تبدیل می‌شویم!

اهمیت ذهن آگاهی و فواید زندگی در لحظه حال

خب، اگر از مخاطبان قبلی آرامیا باشید، می‌دانید که ما در این سایت هیچ موقع حرفی بدون وجود پشتوانه علمی نمی‌زنیم. در واقع همانطور که در مقاله فواید ذهن آگاهی و البته با استناد به سایت انجمن روانشناسان آمریکا هم گفتم، ذهن آگاهی اثرات زیادی دارد. در واقع ذهن آگاهی با افزایش توانایی ما برای زندگی در لحظه حال:

• باعث کاهش نشخوار فکری،
• رهایی از استرس،
• افزایش حافظه فعال،
• بهبود تمرکز،
• کاهش علائم افسردگی
• و…

می‌شود. البته اینها اثرات پزشکی ذهن آگاهی و زندگی در لحظه حال بودند و چیزهای دیگری هم هست! در ادامه به آنها اشاره می‌کنم:

اضطراب گذشته و آرامش حال!

 افسردگی در گذشته و اضطراب در آینده زندگی می‌کنند، اما آرامش ذهنی در لحظه حال و اکنون قرار گرفته.

 

ببینید، آن‌هایی که در لحظه حال زندگی می‌کنند خوشحال‌تر، ‌آرام‌تر و قدردان‌تر هستند. ذهن آگاهی می‌تواند توانایی شما در هماهنگ شدن‌تان با افکار،‌ احساسات، و هیجانات را افزایش بدهد.  

در عین حال زمانی‌که به افکار و احساسات خودتان آگاه می‌شوید، به واسطه خودآگاهی از افکار و احساسات خود، می‌توانید از احساسات دیگران هم بهتر آگاه شده و با آن‌ها رابطه بهتری برقرار کنید. (مهارت همدردی!)

تجربه زندگی کامل با ذهن آگاهی!

یکی از فواید ذهن آگاهی، خودآگاهی و یادگیری این است که چگونه در هر لحظه متمرکز بوده و به‌طور کامل زندگی کنیم. یعنی چه؟ همه چیز به این جمله برمی‌گردد:

ذهن شما ممکن است وقت و زمان شما را بدزدد.

یک سوال؛ آیا تابه‌حال در حال مسافرت یا در حال انجام کار لذت‌بخشی بوده‌اید که یک لحظه با خودتان این فکر را بکنید:

• من نمی‌خوام این تموم بشه…
• خیلی داره خوش می‌گذره اما به زودی شنبه می‌شه و دوباره باید به کار برگردم؟…

 این سبک فکر کردن فقط به ذهن‌تان اجازه می‌دهد تا زمان ارزشمند را از شما بدزدد. وقتی افکاری مانند این دارید،‌ به جای در لحظه بودن و لذت بردن از کاری که انجام می‌دهید،  متمرکز روی زمانی هستید که تمام می‌شود.

این نوع از تفکر(تفکر غیر‌ آگاهانه) شما را از بودن در زمان حال دور کرده و به شما اجازه نمی‌دهد به میزانی که می‌توانید هر لحظه را تجربه کنید.

با بودن در هر لحظه (و مزه‌مزه کردن آن) شما به سطح بالاتری از رضایت رسیده و به خودتان این اجازه را می‌دهید که تجربه بهتری داشته.

چطور زندگی در لحظه حال به ما در کاهش استرس‌‌ کمک خواهد کرد؟

هرچه بیشتر یاد می‌گیرید روی چیزی‌که در لحظه حال است تمرکز کنید، بیشتر می‌توانید پاسخ بدن‌تان را به این افکار و احساسات کنترل کنید!

زمانی‌که فقط می‌نشینید و شرایطی‌ که هستید را می‌پذیرید. آرام شده، تنفس‌تان و ضربان قلب‌تان آرام می‌شود و عملکرد منطقی مغزتان دوباره برمی‌گردد. پس ذهنِ آگاه به جای اینکه شما را مشغول به غر زدن کرده و زمان و لحظه‌تان را بدزدد، با افزایش آگاهی باعث افزایش تجربه‌های خوب‌تان خواهد شد.

زندگی در لحظه؛ چطور در لحظه اکنون باشیم؟

در ادامه مهم‌ترین تکنیک‌های ذهن آگاهی که به شما برای تجربه لحظه حال کمک می‌کند را آموزش می‌دهم. با من همراه باشید.

1_ مراقبه یا مدیتیشن

 هر روز صبح می‌توانید به آرامی نشسته و روی تنفس‌تان تمرکز کنید (ساده‌ترین تمرین ذهن آگاهی با نام مدیتیشن تنفسی) می‌توانید از ۲-۳ دقیقه شروع کرده و در آینده این زمان را به ۱۰ دقیقه هم برسانید. فقط روی تنفس و حضورتان در لحظه تمرکز کنید. شاید در این تمرین به ظاهر کوتاه افکارتان سعی کنند مزاحم‌تان شوند و در واقع هم می‌شوند.

سعی کنید با آنها درگیر نشده و سعی در تغییرشان نداشته باشید. صرفا تلاش کنید از دیدگاه یک فرد سوم شخص آنها را مشاهده کرده و به آرامی دوباره تمرکز خود را به تنفس‌تان برگردانید. (مثل دیدن یک فیلم سینمایی!) یادتان باشد که درگیر شدن ذهن مخصوصا در دفعات اول مدیتیشن، بسیار عادی است. اگر دوست داشتید، از صوت پایین برای تجربه کردن مدیتیشن کمک بگیرید:

آرامیا

آرامیا نام اپلیکیشن مدیتیشن ماست! این اپلیکیشن که دارای تعداد زیادی مدیتیشن کلام‌دار در دسته‌بندی‌هایی مثل مدیتیشن خواب، مدیتیشن آرامش، کاهش استرس و… است به شما کمک می‌کند در لحظه و با کم‌ترین امکانات، یک مدیتیشن لذت‌بخش را تجربه کرده و به مرور به آگاه‌تر کردن ذهن‌تان کمک کنید. برای تجربه کردن مدیتیشن‌های ذهن آگاهی و البته لذت‌بخش و همینطور برای به وجود آوردن عادت مدیتیشن، آرامیا را دانلود کنید:

2_ شکرگزاری

 یکی دیگر از راه‌هایی که می‌توانید با آن حضور در لحظه حال را تمرین کنید شکرگزاری است. به کمک شکرگزاری می‌توانید به تمام چیزهایی که برای آن‌ها شکرگزار هستید فکر کنید. فقط کافی است به آرامی چشم‌های‌تان را ببندید، یکی‌یکی به آن‌ها فکر کنید و بابت‌شان از ته دل شکرگزار باشید.

نکته: می‌توانید قبل از خواب هم یک یادآور روی تلفن همراه‌تان گذاشته که یادتان بیاورد برای چیزهایی که شکرگزار آن‌‌ها هستید، شکرگزاری کنید. در ضمن می‌توانید در آرامیا از دوره مدیتیشن شکرگزاری کمک بگیرید.

3_ قدم زدن و مدیتیشن پیاده‌روی

زمان‌هایی که سرتان خلوت‌تر است. مانند صبح‌های زود یا شب‌ها؛ می‌توانید زمانی گذاشته و چند دقیقه در طبیعت بیرون قدم بزنید. حین این‌کار تمرکز خودتان را به طبیعت و تجربه و حسی که در همان لحظه دارید معطوف کنید. حسی شگفت‌انگیزی است که گاهی احساس زنده بودن کنید. البته برای ابتدای روز، تجربه مدیتیشن صبح هم بسیار لذت‌بخش است.

4_ ذهن آگاهانه غذا خوردن

باور کنید یا نه، غذا خوردن می‌تواند به ابزاری باورنکردنی برای کمک به پرورش مهارت ذهن آگاهی در لحظه حال تبدیل شود. بسیاری از ما آن‌قدر مشغول هستیم که بیشتر اوقات در حین جلسات یا پشت چراغ‌قرمز یا حین گفتگوی‌مان با دیگران،‌ فقط به‌صورت خودکار غذای‌مان را می‌بلعیم.

با خودتان صادق باشید: چند بار شده که یک بشقاب پر از غذا را بدون توجه و غیر ذهن‌آگاهانه، بدون اینکه حتی مزه‌اش را متوجه شوید، تمام کنید؟ هنگامی‌که ما ذهن‌آگاهانه غذا خوردن را تمرین می‌کنیم، تمام حواس و توجه‌مان را درگیر غذا خوردن می‌کنیم و برای صرف یک وعده غذایی وقت می‌گذاریم.

5_ دور شدن از تلفن همراه

با اعلان‌های مداومی که از لحظه بیدار شدن تا لحظه‌ای که چشم‌های‌تان را ببندید روی گوشی‌تان جمع می‌شود، خیلی سخت است که در لحظه اکنون بمانیم.

 با این‌حال، در جهانی که همه این هشدارهای به‌ظاهر غیرارادی را در اطراف‌مان داریم، همیشه می‌توانیم یک انتخاب داشته باشیم. چند بار در روز برای چند لحظه صفحه‌ گوشی یا چیزی که با آن کار می‌کنید را با اراده‌ خودتان خاموش کنید و برای چند لحظه، به اینجا و اکنون، اولویت‌های‌تان، احساس‌تان و تنفس‌تان فکر کنید.

 این کار به شما این امکان را می‌دهد که در مقابل حواس‌پرتی‌ها و کارهای کم‌اولویتی که در طول روز جلوی‌تان قرارگرفته‌اند، کنترل مسیر روزتان را دوباره در دست بگیرید.

6_ یک روتین منظم برای خودتان درست کنید

داشتن یک روتین می‌تواند به ما کمک کند تا در مسیری که هستیم باقی بمانیم و احساس قدرت کنیم. زمانی که می‌آموزیم چگونه بیشتر در لحظه حال باشیم، پیدا کردن یک‌ زمان برای داشتن جلسات مراقبه‌های ذهن آگاهانه می‌تواند بسیار مهم باشد. اگر صبح‌ها آزادی عمل بیشتری دارید، صبح‌ها مراقبه ذهن آگاهی را تمرین کنید.

اگر در رفت‌وآمد هستید و زمان کمی دارید از مدیتیشن‌های آرامش فوری در آرامیا استفاده کنید. زمانی‌که یک ثبات برای خودتان در رویه‌ای که تمرین می‌کنید پیدا کردید، این فرصت را خواهید داشت که سلامت روان‌تان را تقویت کنید که این اتفاق در اثر تلاش برای یادگیری بیشتر حضور داشتن در لحظه حال اتفاق می‌افتد.

کلام آخر

خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله سعی کردم به زبان ساده به شما توضیح بدهم که زندگی در لحظه حال چیست و چطور می‌توانیم تجربه در لحظه حال بودن را داشته باشیم. در آخر اگر سوال و نظری دارید در بخش نظرات منتظر شما هستم.