پس از گذشت یک ماه از آخرین دوره پریود و عقب انداختن پریود بعدی، اکنون در هفته پنجم بارداری با انجام تست، از باردار بودن خود مطمئن شدهاید. در هفته پنجم بارداری جنین در رحم مادر جای گرفته است، سلولهای بدن او برای ایجاد اندامهای داخلی و خارجی به سه بخش تقسیم میشوند، جفت و برخی از رگهای خونی در جنین 2 میلیمتری تشکیل میشوند. در بارداری هفته پنجم علائم مادر نیز نمایان یا تشدید میشوند برای مثال:
- تهوع
- خستگی
- حساسیت بویایی و چشایی
- گرفتگی عضلات
- سردرد و کمردرد
- ترشحات واژن
- خونریزی و لکه بینی خفیف
- نوسانات خلقی
- حساسیت سینه
- و…
هفته پنجم بارداری چگونه است؟
بر اساس تقویم بارداری هفته پنجم بارداری آغاز ماه دوم بارداری است. در هفته پنجم بارداری یک دوره پریود عقب افتاده است، یک ماه از آخرین دوره پریود شما گذشته و به احتمال زیاد تاکنون جواب مثبت تست بارداری خود را دریافت کردهاید اما اگر علائم بارداری را دارید، پریودتان از دست رفته اما هنوز جواب تست شما مثبت نشده است، چند روز دیگر صبر کرده و تست را تکرار کنید. از آنجا که در هفته پنجم بارداری میزان هورمونهای بارداری، خصوصا هورمون HCG در بدن مادر به اندازه کافی زیاد شده است، نتیجه تستها صحیح است و مادرها از باردار بودن خود مطمئن میشوند.
در هفته پنجم بارداری تخمک بارور شده به درون رحم نفوذ کرده و به عنوان رویان به حیات و رشد خود ادامه میدهد. از طرف دیگر اغلب مادرها اگر تاکنون متوجه علائم بارداری نشده باشند، اکنون به تدریج متوجه برخی علائم خواهند شد. در بارداری هر هفته بیشتر از 7 روز است به همین دلیل ممکن است در تشخیص اینکه هفته چهارم بارداری در کدام ماه است دچار مشکل شوید. برای آگاهی از هفتهها و ماههای بارداری به جدول محاسبه هفته و ماههای بارداری سایت آرامیا مراجعه کنید.
جدول محاسبه هفته و ماههای بارداری سایت آرامیا |
||
4 هفته و 2 روز | 30 روز |
1 ماه تمام |
8 هفته و 4 روز |
60 روز | 2 ماهه تمام |
12 هفته و 6 روز | 90 روز |
3 ماه تمام |
17 هفته و 1 روز |
120 روز | 4 ماه تمام |
21 هفته و 3 روز | 150 روز |
5 ماه تمام |
25 هفته و 5 روز |
180 روز | 6 ماه تمام |
30 هفته | 210 روز |
7 ماه تمام |
34 هفته و 2 روز |
240 روز | 8 ماه تمام |
38 هفته و 4 روز | 270 روز |
9 ماه تمام |
بارداری کامل 9 ماه و 10 روز، معادل 40 هفته است. |
- بیشتر بخوانید: بارداری چند هفته است؟
- بیشتر بخوانید: هفته چهارم بارداری
- بیشتر بخوانید: هفته اول بارداری
- بیشتر بخوانید: هفته هشتم بارداری
تغییرات بدن در هفته پنجم بارداری چگونه است؟ علائم بارداری هفته پنجم
همانطور که بیان شد، سطح هورمونهای بارداری در هفته پنجم بارداری به اندازه قابل توجهی زیاد میشود و از طرف دیگر بدن خود را برای رشد جنین آماده میکند پس طبیعی است که بدن با علائم جسمانی و روانی متعدد واکنش نشان دهد. شدت، مدت و تعداد علائمی که هر مادر تجربه میکند با توجه به سن، وزن، سلامت جسمانی و روانی، شرایط زندگی، ژنتیک، تعداد جنینها، تعداد بارداری و… متغیر و منحصر به فرد است پس با در نظر گرفتن این موضوع میتوان گفت هر مادر برخی از علائم اولیه بارداری را ممکن است با شدتهای متفاوت در هفته پنجم بارداری تجربه کند که برخی از این علائم عبارتاند از:
1_ نفخ شکم
ممکن است در هفته پنجم بارداری احساس کنید سایز دور کمرتان بیشتر شده است یا اینکه شلوارهای قبلی شما در ناحیه کمر فشار وارد میکند، علت این امر میتواند نفخ شکم باشد زیرا هفته پنجم بارداری برای بزرگ شدن شکم زود است. بالا رفتن هورمون پروژسترون و سایر هورمونهای بارداری منجر به ضخیم شدن دیواره رحم، بزرگ شدن رحم و احتباس مایعات در بدن مادر میشوند که میتواند منجر به ورم کردن و نفخ شکم شود.
2_ گرفتگی عضلات
در هفته پنجم بارداری اندازه رحم بزرگتر شده و تقریبا دو برابر حالت ابتدایی است. همینطور با گذشت هفتهها، اندازه رحم برای فراهم کردن محیط مناسب رشد جنین بزرگتر میشود و طبیعی است که با بزرگ شدن جنین، رحم فضای بیشتری را در حفره شکم و لگن اشغال کند که نتیجه آن فشار وارد شدن به کمر، لگن، شکم و پاها است و میتواند منجر به گرفتگی یا احساس کش آمدن در آنها شود.
3_ لکه بینی
در هفته پنجم بارداری تخمک باردار شده کاملا وارد رحم میشود که به آن لانه گزینی در رحم میگویند. فرایند لانه گزینی در رحم برای حداقل 25 درصد از مادرها با خونریزی خفیف و لکه بینی همراه است. همچنین پاره شدن رگهای خونی گردن رحم در هفته پنجم بارداری میتواند منجر به خونریزی خفیف شود. اگر در هفته پنجم بارداری دچار خونریزی شدید، طولانی، همراه با لخته خون و با رنگ تیره شدید، حتما پزشک خود را مطلع کنید زیرا این علائم ممکن است مربوط به بارداری خارج از رحم (لانه گزینی تخمک در لوله فالوپ) یا حتی سقط جنین باشد.
4_ نوسانات خلقی
افزایش ترشح هورمونهای بارداری در بدن مادر منجر به ایجاد نوسانات و تغییراتی در انتقال دهندههای عصبی مغز میشود که در نتیجه آن ممکن است مادر نسبت به یک اتفاق ساده، درک و تفسیر متفاوتی داشته باشد و به دنبال آن واکنش متفاوتی نیز بروز دهد؛ به عبارت دیگر تغییر در انتقال دهندههای عصبی مغز ممکن است منجر شود مادر احساسات مختلفی مانند غم، ترس، خشم، شادی، نگرانی و… را بیش از حد یا حتی نامتناسب با موقعیت تجربه کند.
نوسانات خلقی در اغلب مادرها تجربه میشود به همین دلیل نیازی نیست خود را بابت آن سرزنش کنید و بدانید خانواده و نزدیکان، شرایط شما را درک خواهند کرد و به زودی با عادت کردن بدن به هورمونهای بارداری، خلق ثابتتری را تجربه خواهید کرد.
5_ حساسیت سینهها
با همان سرعت که رحم خود را برای نگهداری از جنین آماده میکند و هورمونها بدن مادر را برای 9 ماه بارداری آماده میکنند، سینهها نیز از همان هفتههای ابتدایی بارداری خود را برای شیر دادن و تغذیه نوزاد بعد از تولد آماده میکنند. آماده شدن سینهها برای شیر دادن به معنای تغییراتی در سینهها است که عبارتاند از:
- بزرگ شدن سینهها به دلیل افزایش غدد شیری و بافت چربی
- حساس شدن نسبت به لمس و فشار
- نمایان شدن رگهای خونی به دلیل افزایش جریان خون در آنها
- تیرهتر شدن رنگ نواحی اطراف نوک سینه
- افزایش برآمدگیهای اطراف نوک سینه
- بیشتر بخوانید: علائم بارداری
- بیشتر بخوانید: بارداری دوم
- بیشتر بخوانید: بارداری بالای 40 سال
6_ حالت تهوع
حالت تهوع یا بیماری صبحگاهی که برخلاف نام آن در هر ساعت و شرایطی از شبانه روز رخ میدهد، در 80 درصد از مادران باردار، خصوصا در سه ماهه اول بارداری مشاهده میشود. تجربه مادرها از تهوع در بارداری متفاوت است، برخی فقط حالت تهوع دارند، برخی گاهی دچار استفراغ میشوند و تنها 3 درصد از مادران به دلیل استفراغ زیاد دچار کم آبی بدن و کاهش وزن میشوند.
در هفته پنجم بارداری با بالا رفتن میزان هورمون بارداری، قابل انتظار است که مادران دچار تهوع خصوصا در شرایط خاصی مانند صبح، استشمام بوی تند یا خوردن غذای خاصی شوند. حالت تهوع صبحگاهی اغلب در هفته نهم بارداری به اوج خود رسیده و پس از سه ماهه اول به اتمام میرسد در طول این مدت برای کنترل و کاهش حالت تهوع خود میتوانید:
- بلافاصله بعد از بیدار شدن بیسکویت یا کراکر بخورید.
- از رایحه درمانی کمک بگیرید و بویی که باعث بهبود تهوع شما میشود را پیدا کنید مانند لیمو، زنجبیل، نعناع و…
- تعداد وعدههای غذایی خود را بیشتر و حجم غذای هر وعده را کم کنید.
- در معرض بوهایی که حالت تهوع شما را بیشتر میکند قرار نگیرید.
- و…
7_ خستگی
تجربه خستگی زیاد حتی در روزهایی که کار خاصی انجام ندادهاید، تمایل به ادامه خواب پس از بیدار شدن از خواب شب که به اندازه و با کیفیت بوده است، ناتوانی در انجام کارهای ساده روزمره به دلیل خستگی و… همگی در هفته پنج بارداری طبیعی است. بالا رفتن سطح هورمون پروژسترون و سایر هورمونهای بارداری، افزایش حجم خون بدن برای تامین نیازهای مادر و جنین و افزایش فشار وارده بر اندامهای بدن همگی منجر به تحلیل رفتن انرژی بدن مادر و تجربه خستگی مزمن در هفتههای ابتدایی بارداری میشود تا بدن به شرایط جدید عادت کرده و واکنش کمتری نشان دهد.
8_ مشکلات افزایش حجم خون
بدن مادر برای تامین نیازهای خود و جنین در طول دوران بارداری به حجم خون بیشتری نیاز دارد تا اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز اندامها را به آنها برساند و مواد زائد را از آنها دفع کند. به همین دلیل حجم خون بیشتری در بدن تولید میشود و قلب با سرعت بیشتری برای پمپاژ خون فعالیت میکند به طوری که حجم خون بدن مادر تا پایان دوره بارداری 40 تا 50 درصد بیشتر میشود. این افزایش حجم خون با نتایجی همراه است که عبارتاند از:
- کاهش فشار خون
- افت قند خون
- افزایش واریس
- خونریزی لثه
- احتمال گرفتگی و خونریزی بینی
- خستگی
- افت انرژی
- و…
9_ ترشحات واژن
با افزایش هورمون استروژن در دوران بارداری میزان ترشحات سفید یا شیری رنگ واژن بیشتر میشود. این ترشحات بدون بو ممکن است رقیق یا غلیظ باشند. در صورتی که ترشحات به رنگ دیگری مشاهده شدند یا احساس بوی بد، سوزش یا خارش شدید کردید، حتما با پزشک خود صحبت کرده و علائم خود را شرح دهید.
10_ سردرد
سردرد تجربه آشنایی برای اغلب مادران باردار است. افزایش حجم خون بدن، خستگی، مشکلات خواب، استرس و اضطراب، حذف کافئین از رژیم غذایی و… همگی عواملی هستند که منجر به ایجاد یا تشدید سردرد میشوند. برای کاهش سردرد خود بدون استفاده از قرص مسکن میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- نوشیدن آب بسیار
- محدود کردن استفاده از انواع نمایشگرها مانند تلویزیون و تلفن همراه
- مدیتیشن برای سردرد
- برقرار کردن روتین خواب مناسب
- استفاده از رواندرمانی برای مدیریت استرس دوران بارداری
- گوش دادن به موسیقی آرامشبخش
- و…
11_ کمردرد
در هفته پنجم بارداری رحم بزرگتر میشود، مرکز ثقل بدن رو به جلو میرود، مفاصل رباطهای لگن در اثر افزایش هورمونهای بارداری شل میشوند و در نتیجه تمام این تغییرات فشار وارده بر کمر بیشتر میشود و احتمال دارد گاهی کمردرد را نیز تجربه کنید.
12_ حساسیت بویایی و چشایی
یکی دیگر از نتایج تغییرات هورمونی در بدن مادر، حساسیت شدید مادر به برخی بوها و مزهها است. مادر در این دوره بویایی قوی دارد و این منجر میشود که استشمام بوهای تند مانند ادکلن، بوی گل، بوی غذا یا حتی بوی بدن یک فرد او را اذیت کند. از طرف دیگر حساسیت چشایی مادر منجر میشود مادر نسبت به برخی غذاها و مزههایی حساس شود که تا قبل از بارداری با آنها مشکلی نداشته است.
در نتیجه حساسیت بویایی و چشایی ممکن است مادر دچار حالت تهوع و استفراغ شده و تمایل خود را به غذا خوردن از دست بدهد. برای جلوگیری از این اتفاق که ممکن است منجر به ضعیف شدن بدن مادر شود، بهتر است مادر تا حد امکان از استشمام بوهای تند یا بوهایی که به آنها حساس است خودداری کند، دیگران در محلی دیگر برای مادر غذا تهیه کنند تا بوی خامی مواد یا سرخ کردن آن به مشام نرسد، در غذاها کمتر از ادویهها استفاده شود و…
وضعیت جنین در هفته پنجم بارداری چگونه است؟
در هفته پنجم بارداری تخمک باردار شده وارد رحم میشود و به عنوان رویان شروع به رشد میکند. اندازه رویان در این هفته 2 میلیمتر و وزن او 19/0 گرم است. به طور کلی میتوان گفت شرایط جنین در هفته پنجم بارداری به شرح زیر است:
- سیستم عصبی جنین شروع به تشکیل میکند.
- جنین در کیسه آمنیوتیک قرار میگیرد.
- پایه اندامهای اصلی بدن در حال شکلگیری است.
- برخی از رگهای خونی تشکیل شده و خون در بدن جریان مییابد.
- قلب شبیه به یک ساختار لولهای ساده است.
- سلولهای بدن جنین به سه لایه درونی، میانی و خارجی تبدیل میشوند.
- لایه بیرونی سلولها دچار شیار شده و لوله عصبی ایجاد میشود تا بعدا تبدیل به مغز و نخاع شود.
- برخی از رگهای خونی به تدریج تبدیل به بند ناف میشوند.
- جفت به رشد خود ادامه میدهد.
- ستون فقرات در حال شکلگیری است.
- و…
خود مراقبتی هفته پنجم بارداری چگونه است؟
در کنار بایدها و نبایدهای دوران بارداری برخی نکات از لحاظ پزشکی و انجام منظم معاینات ضروری است. برخی نکات خود مراقبتی هفته پنجم بارداری عبارتاند از:
- انجام آزمایش خون یا آزمایش ادرار برای قطعی کردن بارداری در صورتی که تاکنون انجام ندادهاید.
- انجام آزمایش خون برای بررسی میزان هورمون پروژسترون و هورمون HCG در بدن مادر.
- بررسی نحوه مصرف داروهایی که تاکنون داشتهاید با پزشک متخصص.
- انجام برخی آزمایشها تجویزی پزشک در شرایط خاص.
- تعیین سن بارداری با استفاده از تاریخ روز اول بارداری.
- مشخص کردن زمان غربالگریها و معاینات بعدی.
- اعلام بیماریهای ژنتیکی خود، همسر یا اعضای خانواده و فامیل به پزشک
- انجام مراقبتهای پزشکی مرتبط با سلامت دندانها
- و…
بایدها و نبایدهای بارداری هفته پنجم چیست؟
رعایت برخی نکات همواره برای سلامت زندگی ما لازم و ضروری است اما این نکات در دوران بارداری که مادر باید از جنین خود نیز محافظت کند، ارزش و اهمیت بیشتری پیدا میکند. پس در هفته پنجم بارداری و پس از مثبت شدن نتیجه تست بارداری، وظیفه شما برای مدیریت صحیح سبک زندگی بیشتر میشود. برخی از بایدها و نبایدهای هفته پنجم بارداری عبارتاند از:
- رعایت رژیم غذایی متعادل و سالمی که انواع مواد ضروری بدن مانند کربوهیدرات، چربی، پروتئین، مواد معدنی و ویتامینها را به میزان متعادل و مورد نیاز بدن در خود داشته باشد.
- انجام حرکات ورزشی و فعالیتهای بدنی ساده و ملایم.
- تنظیم روتین مناسب خواب برای داشتن خواب کافی و با کیفیت.
- رعایت بهداشت فردی برای جلوگیری از بروز عفونت.
- انجام امور موردعلاقه خود مانند رانندگی، کتاب خواندن، خرید کردن، گوش دادن به موسیقی، تماشای فیلم و… .
- استفاده از کمک خانواده و اطرافیان برای انجام امور مختلف.
- بهرهمندی از حمایت عاطفی دوستان و نزدیکان خود در جهت افزایش سلامت روان.
- شریک کردن همسر در افکار، احساسات، علائم و مراحل مختلف بارداری.
- کنار آمدن با تغییرات بدنی و روانی ناشی از بارداری.
- مدیریت استرس و اضطراب با استفاده از روشهای مختلف مانند یوگا بارداری، مدیتیشن، رایحه درمانی، گوش دادن به موسیقی و از همه مهمتر کمک گرفتن از یک رواندرمانگر
با دانلود اپلیکیشن آرامیا میتوانید به انواع مقالات، تمرینات، صوتها و ویدیوهای مدیتیشن، در هر زمان و مکانی دسترسی پیدا کنید.
- خودداری از مصرف الکل و دخانیات.
- مصرف فولیک اسید، ویتامینها و مکملهای بارداری تجویز شده توسط پزشک.
- برقرار کردن تعادل بین کار و استراحت.
- اجتناب از سونا و جکوزی و آب خیلی گرم در حمام
- اجتناب از انجام فعالیتهای سنگین و فشار آوردن بر خود
- دوری کردن از انواع مواد شیمیایی، شویندههای قوی و حلالها
- بیشتر بخوانید: یوگا بارداری
- بیشتر بخوانید: مدیتیشن چیست؟
- بیشتر بخوانید: بارداری و استرس
- بیشتر بخوانید: کارهای ممنوعه در دوران بارداری
علائم سقط جنین در هفته پنجم بارداری چیست؟
همانطور که احتمالا میدانید، 20 درصد بارداریها در اوایل دوران بارداری به سقط منجر میشوند و تقریبا 20 درصد از خانمها در هفته چهارم یا پنجم سقط جنین را تجربه میکنند. به سقط جنین در این دوره سقط شیمیایی میگویند. در این زمان شما قادر به دیدن جنین از طریق سونوگرافی نیستید و تنها آزمایش خون و آزمایش نمونه ادرار باردار بودن شما را تایید میکند. گرگرفتگی، لکه بینی و خونریزی میتوانند از علائم سقط شیمیایی باشند؛ اما با مشاهده هر مدل خونریزی استرس نگیرید زیرا هر خونریزی به معنای سقط جنین نیست و لازم است حتما توسط پزشک معاینه شوید تا او نظر و تشخیص قطعی بدهد.
- بیشتر بخوانید: بارداری بعد از سقط
کلام آخر
از هفته پنجم بارداری ممکن است تجربه علائم بارداری شدیدتر شود اما در نظر داشته باشید که با پایان سه ماهه اول بارداری بسیاری از علائم کاملا از بین میروند و کمرنگ میشوند پس بهتر است سعی کنید در طول این مدت با انجام اموری که حال شما را بهتر میکند، سختی این دوران را برای خود تعدیل کنید.