از روز اول تا روز 7 ام آخرین پریود شما را هفته اول بارداری میگویند. در هفته اول بارداری هنوز تخمک گذاری، رابطه جنسی، لقاح و لانه گزینی صورت نگرفته است و عملا شما باردار نیستید پس طبیعی است که علائم بارداری را نداشته باشید.
پزشکان به دلیل قطعی نبودن زمان تخمک گذاری و لقاح، روز اول پریود را به عنوان روز اول بارداری در نظر می‌گیرند تا سن بارداری و زمان زایمان را تعیین کنند. در نظر داشته باشید که تمام عادات زندگی شما حتی قبل از بارداری بر جنین تاثیر می‌گذارد پس بهتر است اگر اقدام به بارداری کرده‌اید، سبک زندگی خود را بهبود ببخشید.
هفته اول بارداری دقیقا چه زمانی است؟
روش دقیقی برای تعیین هفته بارداری وجود ندارد زیرا اسپرم یک هفته در فضای لقاح باقی می‌ماند و نمی‌توان مشخص کرد دقیقا چه زمانی تخمک را باردار کرده است. به همین دلیل پزشکان برای اینکه بتوانند سن بارداری و زمان دقیق زایمان را تخمین بزنند، هفته اول بارداری را از اولین روز آخرین دوره پریود در نظر می‌گیرند.
همان‌طور که دیدید شما عملا در هفته اول بارداری در حال تجربه پریود خود هستید و باردار نیستید اما از هفته بعد از پریود تغییرات بزرگی در رحم و بدن شما صورت خواهد گرفت که شما را تبدیل به یک مادر خواهد کرد. در نتیجه می‌توان گفت آخرین هفته پریود شما، همان هفته اول بارداری است. برای مشاهده دقیق روزها، هفته‌ها و ماه‌های بارداری به تفکیک، به جدول محاسبه هفته و ماه‌های بارداری سایت آرامیا که در این بخش قرار گرفته است مراجعه کنید.
|
جدول محاسبه هفته و ماه‌های بارداری سایت آرامیا |
||
|
4 هفته و 2 روز |
30 روز | 1 ماه تمام |
| 8 هفته و 4 روز | 60 روز |
2 ماه تمام |
|
12 هفته و 6 روز |
90 روز | 3 ماه تمام |
|
17 هفته و 1 روز |
120 روز | 4 ماه تمام |
| 21 هفته و 3 روز | 150 روز |
5 ماه تمام |
|
25 هفته و 5 روز |
180 روز | 6 ماه تمام |
| 30 هفته | 210 روز |
7 ماه تمام |
|
34 هفته و 2 روز |
240 روز | 8 ماه تمام |
| 38 هفته و 4 روز | 270 روز |
9 ماه تمام |
|
بارداری کامل 9 ماه و 10 روز، معادل 40 هفته است. |
||
علائم هفته اول بارداری چیست؟
همان‌طور که در بخش قبل ذکر شد، شما در هفته اول بارداری در حال سپری کردن دوره پریود خود بوده و باردار نیستید. پس طبیعی است که در بارداری هفته اول علائم بارداری را تجربه نکنید و علائمی که تجربه می‌کنید مربوط به سیکل قاعدگی شماست. برخی از علائمی که شما در هفته اول بارداری تجربه می‌کنید عبارت‌اند از:
1_ خونریزی
از آنجا که هنوز تخمک گذاری و لانه گزینی صورت نگرفته است، رحم شروع می‌کند به فروریختن دیواره‌های ضخیمی که برای لانه گزینی آماده کرده بود و در نتیجه آن، شما خونریزی و پریود را تجربه می‌کنید.
2_ نوسانات خلقی
هورمون‌های استروژن و پروژسترون در زمان تخمک گذاری بالا می‌روند تا با ضخیم کردن دیواره رحم، فضا را برای لانه گزینی تخمک فراهم کنند. در صورت عدم وقوع لقاح، میزان این هورمون‌ها کاهش می‌یابد و در نتیجه این به هم خوردن تعادل هورمونی، فرد دچار نوسانات خلقی شامل احساس غم، افسردگی، عصبانیت، اضطراب، تحریک‌پذیری، احساس سردرگمی، تغییرات میل جنسی و… در زمان پریود خود که همان هفته اول بارداری است می‌شود.
3_ گرفتگی عضلات
فروریختن دیواره رحم در هفته اول بارداری با انقباضات رحمی همراه است. در نتیجه انقباضات رحمی ممکن است فرد دچار گرفتگی عضلات در ناحیه شکم، کمر و پاها شود.
4_ نفخ شکم
نوسانات هورمونی همچنین می‌توانند منجر به ورم کردن و نفخ شکم شوند.
5_ سردرد
یکی دیگر از تاثیرات نوسانات هورمونی در طول قاعدگی، سردرد است. شما می‌توانید از قرص مسکن، استراحت و مدیتیشن برای سردرد خود استفاده کنید.
- بیشتر بخوانید: علائم بارداری
- بیشتر بخوانید: بارداری دوم
- بیشتر بخوانید: بارداری بالای 40 سال
به طور کلی برخی علائم اولیه بارداری که پس از مدتی به تدریج در بدن مادر ظاهر می‌شوند عبارت‌اند از:
- عقب افتادن قاعدگی: در صورتی که قاعدگی منظمی دارید و برای بارداری اقدام کرده‌اید.
- تغییرات سینه: بزرگ شدن سینه‌ها، حساسیت به لمس و فشار، نمایان شدن رگ‌های خونی در اثر افزایش جریان خون، تیره شدن نوک پستان و افزایش برآمدگی‌های کوچک اطراف نوک سینه
- خستگی شدید: ناشی از تغییرات هورمونی بارداری و افزایش حجم خون بدن.
- حالت تهوع: در 80 درصد مادرها وجود دارد اما ممکن است از نظر شدت، مدت و فراوانی وقوع در هر فرد متفاوت باشد.
- تغییرات خلق و خو: تغییرات هورمونی موجب تجربه شدیدتر احساسات مختلف مانند شادی، غم، ترس، نگرانی، اضطراب و واکنش بیش از حد به رویدادهای مختلف می‌شود.
- گرفتگی عضلات: نوسانات هورمونی و تغییرات بدن برای جای دادن جنین در بدن مادر منجر به گرفتگی عضلات خصوصا در ناحیه شکم، کمر، لگن و پاها می‌شود.
- افزایش ضربان قلب: با افزایش حجم خون بدن برای تامین نیازهای جنین، فشار وارده بر قلب برای پمپاژ خون بیشتر و ضربان قلب نیز بیشتر می‌شود.
- سردرد: ناشی از نوسانات هورمونی و افزایش حجم خون.
- کمردرد: به دلیل تغییر مرکز ثقل بدن به سمت جلو و فشار وارده بر کمر به دلیل بزرگ‌تر شدن رحم.
- افزایش دمای بدن: به دلیل بالا بودن سطح هورمون پروژسترون خون بعد از تخمک گذاری.
- اسهال یا یبوست: ناشی از کژ کاری دستگاه گوارش به دلیل نوسانات هورمونی.
- افزایش قدرت بویایی و حساسیت نسبت به انواع بو مانند غذا و ادکلن.
- نفخ کردن: به دلیل احتباس مایعات در بدن.
- رفلاکس معده: که ناشی از نشت اسید معده به مری بوده و به صورت سوزش سر دل احساس می‌شود.
برخی دیگر از علائم شامل موارد زیر هستند:
- احساس طعم فلزی در دهان.
- تمایل شدید و هوس کردن برخی غذاها یا خوراکی‌ها.
- تغییر ذائقه غذایی
- تکرر ادرار
- اختلالات خواب
- تغییرات پوستی
- افزایش ترشح بزاق
- افزایش ترشحات واژن
- احساس بوها و مزه‌های عجیب
- ورم پاها
- و…
تغییرات بدن در هفته اول بارداری چگونه است؟
همان‌طور که بیان شد هفته اول بارداری همان آخرین پریود شما قبل از بارداری است. در واقع شما در هفته‌های اول بارداری، باردار نیستید و صرفا برای تسهیل محاسبه سن بارداری، پزشکان از اولین روز قاعدگی، بارداری را در نظر می‌گیرند. در دو روز اول قاعدگی تخمک بارور نشده و پوشش دیواره رحم ریزش می‌کنند به همین دلیل شما خونریزی شدیدی را تجربه می‌کنید و از آنجا که این ریزش با انقباض رگ‌های خونی و عضلات رحم همراه است، شما گرفتگی و درد را در ناحیه شکم و رحم خود احساس می‌کنید.
پس از پایان پریود، حدود 15 تا 20 عدد از تخمک‌های درون تخمدان با استفاده از هورمون FSH که از غده هیپوفیز ترشح می‌شود رشد کرده و تقویت می‌شوند تا خود را برای باردار شدن آماده کنند. پس از گذشت یک هفته و در پایان هفته دوم بارداری یک یا به ندرت دو عدد از این تخمک‌ها بالغ شده و به رشد کامل رسیده‌اند. در این زمان تخمک به سمت لوله فالوپ که محل لقاح است حرکت می‌کند. در همین زمان که تخمک در حال رشد و بلوغ بوده است، دیواره رحم نیز به تدریج ضخیم شده و آماده نگهداری از جنین احتمالی می‌شود.
همچنین ترشحات واژن که نشان از افزایش هورمون استروژن دارند نیز بیشتر می‌شود و زمینه را برای حرکت آسان‌تر اسپرم در مجرای رحم فراهم می‌کند. در هر بار رابطه جنسی میلیون‌ها اسپرم به واژن منتقل می‌شوند اما به تدریج تعداد آن‌ها در طول مسیر کم شده و تنها تعداد اندکی فرصت رقابت برای بارور کردن تخمک را دارند. اسپرم در حدود 4 تا 6 روز در بدن زن زنده می‌ماند اما به تدریج خاصیت بارور بودن خود را از دست می‌دهد و می‌توان گفت اسپرم تنها 72 ساعت برای باردار کردن تخمک زمان دارد و تخمک نیز 12 تا 24 ساعت بعد از تخمک گذاری از بین می‌رود.
پس مسئله زمان لقاح بزرگ‌ترین مسئله در بارداری است زیرا لقاح اغلب در فاصله بین روزهای 14 تا 17 چرخه قاعدگی 28 روزه صورت می‌گیرد. اگر اسپرم‌ها بتوانند خود را در زمان مقرر به تخمک منتظر در لوله فالوپ برسانند، تخمک را باردار کرده و سپس تخمک باردار به سمت دیواره رحم حرکت می‌کند. 6 یا 7 روز پس از لقاح، تخمک بارور به دیواره رحم چسبیده و فرایند لانه گزینی صورت می‌گیرد.
پس در واقع می‌توان گفت شما در سه هفته اول بارداری، باردار نیستید و تازه در هفته چهارم تخمک بارور به رحم می‌رسد و زمانی که شما فکر می‌کنید در حال گذراندن هفته اول بارداری خود هستید، در واقع از نظر محاسبه سن بارداری پزشک چهار هفته باردار هستید.
- بیشتر بخوانید: بارداری چند هفته است؟
- بیشتر بخوانید: هفته چهارم بارداری
- بیشتر بخوانید: هفته هشتم بارداری
- بیشتر بخوانید: تغذیه ماه اول بارداری تا زایمان
وضعیت جنین در هفته اول بارداری چیست؟
نه تنها در هفته اول بارداری، بلکه به طور کلی در ماه اول بارداری هنوز جنین شکل نگرفته و شما باردار نیستید. در هفته اول بارداری در اصل شما مشغول خونریزی و دردهای پریود خود هستید و هنوز تخمک گذاری، رابطه جنسی، لقاح تخمک و اسپرم و لانه گزینی تخمک در رحم صورت نگرفته است. پس چرا این فرایند را در دوره بارداری محاسبه می‌کنند؟
اغلب خانم‌ها تاریخ تخمک گذاری خود را نمی‌دانند مگر اینکه به طور دقیق و صحیحی از کیت‌های تخمک گذاری استفاده کنند و زمانی که پزشک از آن‌ها سوال می‌کند، تنها روز آخرین پریود خود را به خاطر دارند و از آنجا که نمی‌توان روز دقیق تخمک گذاری، لقاح یا حتی لانه گزینی را مشخص کرد، پزشکان ترجیح می‌دهند اساس محاسبه سن بارداری را بر مبنای یک روز مشخص بگذارند، پس روز اول آخرین پریود را به عنوان روز اول بارداری محاسبه می‌کنند تا بتوانند زمان آزمایش‌ها، غربالگری‌ها و حتی زمان زایمان را تعیین کنند. به همین دلیل هم زمان کلی بارداری را بین 37 تا 42 هفته متغیر در نظر می‌گیرند.
خودمراقبتی هفته اول بارداری چگونه است؟
هفته اول بارداری که شما در حال سپری کردن دوره پریود خود هستید، فرصت خوبی برای انجام بررسی‌های لازم در جهت آگاهی از سلامت دستگاه تناسلی مادر و فراهم کردن آمادگی‌های لازم در افرادی است که قصد باردار شدن دارند و احتمال می‌دهند تا سه هفته‌اینده بتوانند جواب آزمایش مثبت بارداری خود را ببینند. پس اگر در حال اقدام برای بارداری هستید می‌توانید نکات زیر را برای خودمراقبتی هفته اول بارداری در نظر بگیرید:
- انتخاب یک پزشک متخصص زنان و زایمان مجرب که با او احساس راحتی و امنیت داشته باشید.
- هماهنگ کردن روتین‌هایی برای معاینه
- انجام سونوگرافی در هفته اول بارداری برای تعیین ضخامت لایه‌ی آندومتر، بررسی اندازه تخمدان‌ها، پلی کیستیک بودن یا نبودن تخمدان‌ها، بررسی اندازه‌ی رحم، اندازه‌گیری تعداد فولیکول‌های موجود در تخمدان و رفع نگرانی از حضور توده‌هایی که می‌توانند مزاحم فرآیند لانه گزینی و بارداری شوند.
- تمرکز بر رابطه جنسی
- محاسبه حدودی زمان تخمک گذاری و هماهنگ کردن رابطه جنسی
- جلوگیری از بروز عفونت در دوره پریود
- استفاده از قرص‌های فولیک اسید با دوز تجویزی پزشک
- استفاده از مکمل‌های دارویی و غذایی بنا بر توصیه پزشک
- اجتناب از انجام کارهای سنگین و فشار آور
- اجتناب از هرگونه ماده شیمیایی و سمی
- مدیریت استرس
- و…
بایدها و نبایدهای بارداری هفته اول چیست؟
با اینکه هنوز عملا باردار نیستید و جنینی شکل نگرفته است اما باید بدانید سبک زندگی مادر حتی قبل از آغاز بارداری نیز بر جنین تاثیر می‌گذارد پس اگر تا کنون اهمیت ویژه‌ای به سبک زندگی خود نمی‌دادید، اکنون که قصد باردار شدن دارید و در حال انجام اقدامات بارداری هستید، بهتر است بایدها و نبایدهای زیر را در زندگی خود لحاظ کنید تا پس از گذراندن دوره بارداری آسان‌تر، نوزادی سالم را در آغوش بگیرید.
1_ تغذیه
یکی از مهم‌ترین نکاتی که شما را در داشتن دوره بارداری سالم کمک می‌کند، داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل است. شما قرار است در این دوره اضافه وزن پیدا کنید اما نه زیاد، دچار علائم مختلف می‌شوید که رژیم غذایی می‌تواند آن‌ها را تشدید یا تعدیل کند، نیاز به انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی دارید که رژیم غذایی متعادل آن را تامین می‌کند و در نهایت نیاز به اجتناب از برخی مواد غذایی دارید که باز هم رژیم غذایی سالم و متعادل آن را فراهم می‌کند. پس اهمیت دارد که شما از همان هفته اول بارداری نسبت به رعایت نکات تغذیه‌ای اقدام کنید.
- بیشتر بخوانید: تغذیه ماه اول بارداری تا زایمان
2_ ورزش
اگر شما یک ورزشکار هستید و در رشته خاصی به طور روزانه تمرین می‌کنید، بهتر است از زمانی که اقدام به بارداری می‌کنید، تحت نظارت و با نظر پزشک خود میزان تمرینات و فعالیت‌های خود را تعیین کنید. داشتن فعالیت بدنی و انجام حرکات ورزشی در هر زمینه به افزایش انرژی، سلامت بدن، دوری از استرس و حفظ وزن مناسب کمک می‌کند اما باید به شدت، مدت و سنگینی حرکات دقت کرد و میزان متعادل آن‌ها برای حفظ سلامت بدن مادر و جنین را با پزشک چک کرد.
- بیشتر بخوانید: یوگا بارداری
3_ خواب
داشتن یک روتین خواب مناسب به بدن شما کمک می‌کند تا انرژی از دست رفته خود را بازیابی کنید، استرس، اضطراب و خستگی را کمتر کنید و از بروز برخی بیماری‌ها، عدم تمرکز و… جلوگیری کنید. برای داشتن روتین خواب مناسب می‌توانید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- اجتناب از چرت زدن در طول روز
- ایجاد یک محیط خواب راحت
- هر شب در ساعت مشخصی به رختخواب بروید و هر روز صبح در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید
- وسایل الکترونیکی را از اتاق خواب خارج کنید و یک ساعت قبل از خواب از تلفن یا تبلت خود استفاده نکنید
- از خوردن وعده‌های غذایی بزرگ، کافئین بیش‌ازحد و الکل در عصر خودداری کنید
- روشن کردن شمع‌های عطر دار (رایحه‌درمانی)
- پخش موزیک ملایم
- مطالعه کتاب قبل از خواب
- دوش آب گرم
- تمرینات تنفسی و مدیتیشن
- نوشتن افکار استرس‌زا
- تاریک کردن فضای اتاق
- تنظیم دمای اتاق
- برنامه‌ریزی منطقی و عملی امور
- و…
- بیشتر بخوانید: بی‌خوابی بارداری، دلایل و درمان
4_ دود، مواد سمی و شیمیایی
قرار گرفتن در معرض انواع دود، آلاینده‌ها، مواد سمی و شیمیایی ریسک ابتلای جنین به انواع اختلالات مادرزادی را بیشتر می‌کند و در تشکیل سیستم عصبی جنین اختلال ایجاد می‌کند. پس بهتر است از همان هفته اول بارداری که اقدام به باردار شدن کرده‌اید از استعمال انواع سیگار، قلیان و مواد مخدر اجتناب کرده و تا حد امکان در معرض هوای آلوده، شوینده‌های قوی و مواد سمی قرار نگیرید.
5_ مکمل‌ها و ویتامین‌ها
بدن در هر شرایطی به میزان معینی از انواع ویتامین‌ها نیاز دارد و مصرف کمتر یا بیشتر از آن می‌تواند مادر و جنین را دچار مشکلات بسیار کند. برخی ویتامین‌ها مانند ویتامین A از طریق مواد غذایی جذب می‌شوند و نیازی به مصرف مکمل برای آن‌ها نیست و همین‌طور مصرف برخی دیگر مانند فولیک اسید، خصوصا در سه ماهه اول بارداری توسط بسیاری از متخصصان توصیه می‌شود. میزان نیاز هر فرد به ویتامین‌ها با توجه به سن، وزن، شرایط بدنی، تعداد فرزندان و… متفاوت است پس قبل از مصرف هرگونه مکمل در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید.
- بیشتر بخوانید: ویتامین ث بارداری
- بیشتر بخوانید: مصرف ویتامین در بارداری
- بیشتر بخوانید: ویتامین آ بارداری
6_ دوری از استرس و اضطراب
همان‌طور که سلامت جسمانی در دوران بارداری اهمیت بسیاری دارد، سلامت روان نیز بسیار مهم است. شما باید سعی کنید تا حد امکان در دوره بارداری از استرس و اضطراب دور بمانید و اگر ناخواسته دچار استرس شدید، آن را مدیریت کنید. یکی از موثرترین راه‌های مدیریت استرس تمرینات مدیتیشن است. تمرینات مدیتیشن تمریناتی هستند که به فرد کمک می‌کنند با تمرکز کردن بر یک چیز مانند یک شی، فکر یا فعالیت، تمام محرک‌های مزاحم درونی (مانند افکار) و بیرونی (مانند صداها) را نادیده گرفته و ذهن و بدن خود را به آرامش برساند.
ما انسان‌ها اغلب زمانی دچار استرس می‌شویم که غرق در افکار گذشته یا نگرانی برای آینده هستیم؛ خصوصا در دوران بارداری که نگران گذشتن این دوره، زایمان، بزرگ شدن و آینده بچه هستیم، تمرینات مدیتیشن در این حال کمک می‌کنند تا با تجربه حال و زندگی کردن در اینجا و اکنون، از لحظات لذت ببرید و استرس و اضطراب را از خود دور کنید. با دانلود اپلیکیشن آرامیا می‌توانید به انواع مقالات، تمرینات، صوت‌ها و ویدیوهای مدیتیشن، در هر زمان و مکانی دسترسی پیدا کنید.
- بیشتر بخوانید: مدیتیشن چیست؟
- بیشتر بخوانید: بارداری و استرس
روش‌های تشخیص بارداری در هفته اول بارداری چیست؟
برای تشخیص بارداری، شما باید باردار باشید و از آنجا که در هفته اول بارداری همچنان در حال سپری کردن پریود خود هستید، هیچ جنینی شکل نگرفته است و شما باردار نیستید. برای تشخیص بارداری ابتدا باید تخمک گذاری، رابطه جنسی و لقاح صورت گیرد تا هورمون HCG وارد خون مادر شود. 10 روز پس از لقاح میزان این هورمون در خون به میزان قابل اندازه‌گیری بالا می‌رود و شما می‌توانید از آزمایش خون برای بررسی بارداری خود استفاده کنید همچنین پس از دو هفته می‌توان از طریق آزمایش ادرار نیز حامله بودن یا نبودن را مشخص کرد؛ اما بهتر است برای دریافت جواب قطعی حداقل تا یک هفته بعد از دست دادن پریود صبر کنید.
کلام آخر
با اینکه شما در هفته اول بارداری هنوز باردار نیستید اما تمام عادات زندگی روزمره شما بر پیشروی دوره بارداری و سلامت فرزندتان تاثیر می‌گذارد. پس اگر اقدام به بارداری کرده‌اید، هرچه سریع‌تر سبک زندگی خود را بازنگری کنید.
منابع
