اختلالات قاعدگی از شایعترین مشکلات زنان در سنین باروری است. بر اساس دادههای NICHD، حدود ۱۴ تا ۲۵ درصد از زنان با بینظمی قاعدگی مواجهاند. همچنین طبق گزارش WHO، بیش از ۵۰٪ زنان جوان در منطقه خاورمیانه حداقل یک نوع اختلال قاعدگی را تجربه میکنند. این مشکلات میتوانند نشانهای از بیماریهایی مانند PCOS یا نارسایی زودرس تخمدان باشند، بنابراین شناسایی و درمان بهموقع آنها اهمیت بالایی دارد.
معرفی قویترین قرصها برای باز شدن پریود در سریعترین زمان

در داروخانهها معمولاً به داروهایی مانند مدروکسی پروژسترون، نوراتیندرون و دوفاستون به عنوان قرص برای باز شدن پریود اشاره میشود. اما هیچ دارویی نباید بدون بررسی شرایط پزشکی فرد مصرف شود. قویترین قرص برای پریود شدن بسته به وضعیت بدنی و سابقه پزشکی شما متفاوت خواهد بود.
برخی از پرکاربردترین و قویترین قرصها برای شروع قاعدگی:
نام دارو | چطور مصرف میشود؟ | کار اصلی دارو چیست؟ |
مدروکسی پروژسترون (Provera) | ۵ تا ۱۰ روز، روزی ۱ قرص | کمک به شروع پریود، درمان پریودهای دیر یا قطع شده |
نوراتیسترون | معمولاً ۲ تا ۳ بار در روز، برای چند روز | تنظیم زمان پریود یا جلوگیری موقتی از آن |
قرصهای
LD / HD |
۲۱ روز هر روز یک قرص، سپس ۷ روز توقف | جلوگیری از بارداری، تنظیم پریود، کاهش درد و علائم قبل از پریود |
قرص سیپروترون کامپاند | از روز ۵ پریود، روزی ۱ عدد به مدت ۲۱ روز | درمان تنبلی تخمدان، جوش هورمونی، پرمویی و نامنظمی پریود |
مپرات | دقیقاً مشابه پروورا، روزی ۱ قرص به مدت ۵ تا ۱۰ روز | مشابه پروورا، کمک به باز شدن پریود در موارد قطع قاعدگی |
کپسول ولوومن (Wellwoman) | روزی ۱ عدد همراه با غذا | تقویت عمومی بدن، کمک به تنظیم قاعدگی، کاهش خستگی |
بلک کوهوش (Black Cohosh) | طبق دستور روی بسته یا مشورت با پزشک | گیاه دارویی برای کمک به تنظیم هورمونها و بهبود قاعدگی نامنظم |
ویتامین سی با دوز بالا | روزانه ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ میلیگرم برای چند روز | کمک به شروع پریود در روشهای مکمل |
میفپریستون | فقط با تجویز پزشک و تحتنظر، معمولاً همراه با داروی دیگر | ختم بارداری، گاهی تحریک قاعدگی در شرایط خاص پزشکی
|
تمامی قرصهای بالا باید صرفا با تجویز پزشک و تشخیص علت دقیق تأخیر در قاعدگی مصرف شوند. در کنار مشکلات هورمونی، بسیاری از خانمها از عقب افتادن پریود با ترشحات سفید شکایت دارند؛ که در این موارد، اگر عفونت واژینال تأیید شود، پزشک ممکن است قرص مترونیدازول را برای درمان تجویز کند. مصرف این دارو نیز فقط با نسخه پزشک مجاز است و استفاده خودسرانه از آن ممکن است بیاثر یا مضر باشد.
قرص مدروکسی پروژسترون (Medroxyprogesterone)

مدروکسیپروژسترون استات (MPA) به عنوان یک پروژستین مصنوعی، برای تنظیم چرخه قاعدگی و درمان آمنوره ثانویه به کار میرود و میتواند پریود را باز کند.(منبع: pubmed)
مدروکسی پروژسترون یک داروی هورمونی است که عملکرد آن مشابه هورمون طبیعی پروژسترون در بدن زنان است. این دارو برای درمان اختلالات قاعدگی مانند قطع یا تأخیر در پریود، قاعدگیهای نامنظم یا خفیف، و در برخی موارد برای تنظیم چرخه قاعدگی استفاده میشود.
موارد مصرف
- درمان آمنوره ثانویه (قطع پریود برای چند ماه)
- تنظیم چرخه قاعدگی در زنان دارای پریود نامنظم
- جلوگیری از ضخیم شدن غیرطبیعی دیواره رحم در زنانی که استروژن مصرف میکنند
- گاهی در درمان علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یا تنبلی تخمدان (PCOS) کاربرد دارد
نحوه مصرف
دوز دارو معمولاً به صورت ۵ یا ۱۰ میلیگرم در روز، به مدت ۵ تا ۱۰ روز تجویز میشود.
در اغلب موارد، خونریزی قاعدگی ۳ تا ۷ روز پس از قطع دارو آغاز میشود. مدت و دوز دقیق مصرف باید توسط پزشک تعیین شود.
عوارض احتمالی
- لکهبینی یا خونریزی بین پریودها
- حالت تهوع و سردرد
- درد یا حساسیت در سینه
- نوسانات خلقی یا احساس افسردگی
- افزایش وزن یا ورم بدن به دلیل احتباس مایعات
موارد منع مصرف
- بارداری (مصرف دارو در زمان بارداری ممکن است خطرناک باشد)
- بیماریهای فعال کبدی
- سابقه لخته خون یا سکته
- برخی انواع سرطان مانند سرطان سینه یا رحم
در مواردی که علت عقب افتادن پریود مشخص نیست، توجه به اینکه چند روز تاخیر در پریود نشانه بارداری است یا ناشی از مشکلات هورمونی، اهمیت زیادی دارد و باید قبل از مصرف دارو بررسی شود.
قرص نوراتیسترون (Norethisterone)

نوراتیسترون ، پروژستینی است که با تأثیر بر لایه داخلی رحم، موجب شروع خونریزی قاعدگی در زنانی با تأخیر پریود میشود. (منبع: doi.org)
نوراتیسترون یک داروی هورمونی است که عملکردی مشابه هورمون پروژسترون در بدن دارد. این قرص معمولاً برای تنظیم قاعدگی، تأخیر در پریود یا درمان خونریزیهای غیرطبیعی رحمی تجویز میشود.
موارد مصرف
- به تأخیر انداختن پریود (مثلاً هنگام سفر یا مناسبتهای خاص)
- تنظیم قاعدگی در زنانی که پریود نامنظم دارند
- درمان آمنوره (قطع پریود برای چند ماه)
- کاهش خونریزی زیاد یا نامنظم رحمی
نحوه مصرف
نحوه مصرف بسته به هدف درمانی فرق دارد، ولی رایجترین روش آن به این صورت است
- برای تنظیم پریود یا درمان قطع آن، معمولاً روزی ۲ یا ۳ قرص به مدت ۵ تا ۱۰ روز
- برای به تأخیر انداختن پریود، مصرف از ۳ روز قبل از زمان مورد انتظار پریود شروع میشود و تا زمانی که نیاز است ادامه مییابد
پریود معمولاً ۲ تا ۴ روز پس از قطع دارو شروع میشود.
نکات مهم
- پیش از مصرف باید احتمال بارداری رد شود
- در کسانی که سابقه لخته خون، سکته یا بیماری قلبی دارند، با احتیاط مصرف شود
- مصرف همزمان با برخی داروها (مثل آنتیبیوتیکها) ممکن است اثر آن را کاهش دهد
عوارض احتمالی
- سردرد، تهوع یا سرگیجه
- احساس سنگینی در سینهها
- تغییرات خلقوخو یا بیقراری
- لکهبینی یا خونریزی خفیف در حین مصرف
- در موارد نادر، ایجاد لخته خون
قرص ویتامین C با دوز بالا

ویتامین C (اسید اسکوربیک) یکی از ویتامینهای محلول در آب است که در عملکرد طبیعی بدن، تقویت سیستم ایمنی و ترمیم بافتها نقش دارد. برخی منابع طب مکمل و شواهد تجربی اشاره کردهاند که مصرف ویتامین C با دوز بالا ممکن است به تحریک قاعدگی در برخی زنان کمک کند.
چرا ممکن است ویتامین C باعث پریود شود؟
ویتامین C ممکن است از طریق اثر بر روی هورمون پروژسترون و استروژن، به کاهش ضخامت آندومتر (دیواره داخلی رحم) کمک کرده و در نتیجه باعث آغاز قاعدگی شود. همچنین ممکن است تولید پروستاگلاندینها را تحریک کند که در شروع انقباضات رحمی نقش دارند.
نحوه مصرف (غیردارویی)
در طب سنتی غربی و برخی توصیههای غیردرمانی، مصرف ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ میلیگرم ویتامین C در روز (در چند وعده) به مدت ۳ تا ۵ روز پیشنهاد شده است.
اما این روش علمی تایید قطعی نشده و ممکن است برای همه افراد مؤثر نباشد.
نکات مهم
- مصرف بیش از حد ویتامین C میتواند منجر به دلدرد، اسهال، تهوع و سنگ کلیه شود
- در زنان باردار یا کسانی که مشکل کلیوی دارند نباید خودسرانه مصرف شود
- شواهد علمی کافی برای اثبات تأثیر قطعی آن بر پریود وجود ندارد، اما در برخی موارد ممکن است مفید باشد
ویتامین ث ممکن است در تحریک قاعدگی موثر باشد، اما اگر شک به بارداری دارید باید بدانید که مصرف دوز بالای ویتامین ث بارداری توصیه نمیشود و میتواند مضر باشد و عوارض بازگشت ناپذیر بسیاری برای مادر و جنین به همراه دارد. بنابراین قبل از مصرف، حتما از عدم بارداری خود اطمینان حاصل کنید و با پزشک مشورت کنید. لازم به ذکر است که اگر شک به بارداری دارید، مطالعه مقاله علائم بارداری میتواند به شما در تشخیص دقیقتر کمک شایانی کند.
قرص میفپریستون (Mifepristone)

میفپریستون یک داروی قوی ضدهورمون است که معمولاً برای پایان دادن به بارداری زودهنگام (تا ۱۰ هفته اول) استفاده میشود. این دارو با مسدود کردن اثر هورمون پروژسترون باعث توقف رشد بارداری و شروع روند دفع محتوای رحم میشود. پروژسترون هورمونی است که برای حفظ دیواره رحم در دوران بارداری حیاتی است. میفپریستون با مسدود کردن گیرندههای پروژسترون باعث ریزش دیواره رحم و در نتیجه شروع خونریزی میشود.
موارد مصرف
- سقط دارویی بارداری در مراحل اولیه (معمولاً همراه با میزوپروستول)
- گاهی در دوزهای خاص برای شروع خونریزی قاعدگی در موارد خاص پزشکی
- در برخی کشورها، بهصورت محدود برای درمان فیبروم رحم یا سندرم کوشینگ نیز استفاده میشود
نحوه مصرف
برای ختم بارداری، معمولاً یک دوز ۲۰۰ میلیگرمی میفپریستون داده میشود، سپس پس از ۲۴ تا ۴۸ ساعت، داروی میزوپروستول مصرف میگردد تا انقباض رحم آغاز شود.
برای کاربردهای دیگر، دوز مصرف بسته به تشخیص پزشک متفاوت است.
هشدارها و نکات مهم
- مصرف این دارو فقط باید تحت نظر پزشک و در چارچوب قانونی و پزشکی انجام شود
- نباید در بارداری خارج رحمی، کمخونی شدید، یا اختلالات انعقادی خون مصرف شود
- پس از مصرف ممکن است علائمی مانند درد شکم، خونریزی شدید، تهوع و ضعف بروز کند
- نیاز به بررسیهای پس از مصرف دارد تا اطمینان حاصل شود که محتویات رحم بهطور کامل دفع شدهاند
میفپریستون، یک داروی تخصصی برای ختم بارداری است و بههیچوجه نباید برای عقب افتادن پریود یا تحریک پریود بهصورت خودسرانه مصرف شود. استفاده بدون تجویز و نظارت پزشکی، خطرات جدی و حتی تهدیدکننده حیات دارد.
قرص پروورا (Provera)

پروورا نام تجاری دارویی به نام مدروکسی پروژسترون استات (Medroxyprogesterone Acetate) است. این دارو نوعی پروژسترون مصنوعی است که برای تنظیم چرخه قاعدگی، درمان قطع پریود، و گاهی کاهش خونریزیهای غیرطبیعی رحم استفاده میشود.
موارد مصرف پروورا
- شروع قاعدگی در زنانی که پریود آنها قطع شده یا دیرکرد زیاد دارند
- تنظیم چرخه قاعدگی در موارد نامنظمی
- درمان آمنوره ثانویه (قطع پریود بعد از دورهای از پریود طبیعی)
- پیشگیری از ضخیم شدن دیواره رحم در زنانی که از قرصهای استروژنی استفاده میکنند
- در دوزهای خاص، برای پیشگیری از بارداری یا درمان برخی سرطانها (با نظر پزشک)
نحوه مصرف
پروورا معمولاً به شکل قرصهای ۵ یا ۱۰ میلیگرمی تجویز میشود. روش مصرف بسته به تشخیص پزشک و مشکل فرد فرق دارد، اما رایجترین الگو این است:
- روزی یک عدد به مدت ۵ تا ۱۰ روز
- پریود معمولاً ۲ تا ۷ روز بعد از قطع دارو شروع میشود
نکات مهم
- پیش از مصرف، باید احتمال بارداری رد شود (مثلاً با تست)
- در دوران بارداری یا مشکلات کبدی، ترومبوز یا سرطانهای وابسته به هورمونها نباید استفاده شود
- این دارو نباید بهطور خودسرانه و مکرر مصرف شود؛ برای استفادهٔ مکرر باید علت اصلی بررسی شود
عوارض احتمالی
- لکهبینی یا خونریزی بین دو پریود
- تغییر در خلقوخو یا احساس افسردگی
- سردرد، حالت تهوع، درد شکم
- حساسیت سینهها یا تغییرات وزنی
قرص ال دی و اچ دی

داروهای هورمونی میتوانند برای درمان خونریزیهای غیرطبیعی و تنظیم چرخه در شرایط مختلف پزشکی به کار روند.(منبع:WHO.INT)
قرصهای LD و HD، قرصهای ترکیبی هورمونی هستند که برای جلوگیری از بارداری و همچنین تنظیم یا بازشدن پریود استفاده میشوند. این قرصها با تنظیم هورمونهای بدن، به نظم چرخه قاعدگی کمک میکنند. مصرف آنها باید حتماً با تجویز پزشک انجام شود، بهویژه اگر فرد مشکلات هورمونی یا سابقه بیماری خاصی داشته باشد.
موارد مصرف LD / HD
- جلوگیری از بارداری
- تنظیم چرخه قاعدگی در زنانی که پریود نامنظم دارن
- باز کردن پریود در موارد قطع یا عقب افتادن قاعدگی
- کاهش دردهای پریودی (دیسمنوره)
- کاهش خونریزیهای شدید یا غیرطبیعی رحم
- درمان آکنه یا موهای زائد (در برخی موارد با تجویز پزشک)
- درمان علائم سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)
نحوه مصرف
قرص LD و HD معمولاً به صورت بستههای ۲۱ یا ۲۸ عددی است.
روش رایج مصرف
- دارو روزی یک عدد و از روز پنجم قاعدگی شروع میشود.
- بعد از ۲۱ روز مصرف، به مدت ۷ روز قطع میشود؛ در این مدت پریود آغاز میشود.
- در بستههای ۲۸ عددی، ۷ قرص آخر فاقد هورمون (پلاسیبو) هستند.
- برای باز کردن پریود، برخی پزشکان قرص LD یا HD را به مدت ۱۰ روز تجویز میکنند.
- پریود معمولاً ۲ تا ۵ روز پس از قطع دارو شروع میشود.
نکات مهم
- پیش از مصرف، باید اطمینان حاصل کنید که باردار نیستید.
- مصرف دارو بدون تجویز پزشک توصیه نمیشود، زیرا ممکن است تعادل هورمونی بدن را مختل کند.
- قرص HD نسبت به LD قویتر بوده و معمولاً در شرایط خاص مانند خونریزی شدید یا نیاز به دوز بالاتر هورمون تجویز میگردد.
- مصرف همزمان برخی داروها میتواند اثربخشی قرص را کاهش دهد.
عوارض احتمالی
- تهوع، سردرد، یا حساسیت سینهها
- تغییرات خلقوخو (مثل بیحوصلگی یا اضطراب)
- لکهبینی یا خونریزی نامنظم بین دو پریود
- تغییر در وزن
- در موارد نادر: لخته شدن خون، مخصوصاً در افراد سیگاری یا بالای ۳۵ سال
راهکارهای خانگی برای باز شدن پریود

تاخیر یا قطع پریود میتواند به دلایل متعددی از جمله استرسهای روانی، نوسانات هورمونی، کاهش وزن ناگهانی، فعالیتهای بدنی شدید و یا اختلالات پزشکی مانند سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) و مشکلات تیروئید رخ دهد. در صورتی که بارداری به طور قطعی رد شده باشد، میتوان با بهرهگیری از روشهای طبیعی، مانند تنظیم رژیم غذایی، اصلاح سبک زندگی و کاهش استرس، به تحریک بازگشت چرخه قاعدگی کمک کرد.
در موارد ادامهدار یا شدید، ضروری است که به پزشک مراجعه شود تا علت دقیق مشخص و درمان مناسب آغاز گردد. توجه به سلامت کلی بدن و حفظ تعادل هورمونی نقش مهمی در بازگشت منظم پریود ایفا میکند. در ادامه برخی از راهکارهای طبیعی و اثر آن بر بدن را بررسی میکنیم
راهکار | اثر |
1_ دمنوشهای گیاهی | تحریک هورمونها و رحم |
2_ ورزش سبک | بهبود جریان خون و تعادل هورمونی |
3_ تغذیه سالم | حمایت از تخمدان و رحم |
4_ کاهش استرس | تنظیم عملکرد مغز و غدد هورمونی |
5_ گرما | کمک به ریلکس شدن رحم |
6_ ماساژ با روغن | افزایش جریان خون موضعی |
7_ تنظیم وزن | تعادل طبیعی بدن و هورمونها |
1_ مصرف دمنوشهای گیاهی
برخی گیاهان دارویی دارای خاصیت گرمکنندگی و تنظیمکنندگی هورمونها هستند که میتوانند به آغاز چرخه قاعدگی کمک کنند.
- دمنوش رازیانه: به تنظیم هورمونهای زنانه کمک کرده و بهویژه برای زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک مفید است.
- دمنوش زنجبیل: با افزایش گردش خون و گرمکردن رحم، روند قاعدگی را تسهیل میکند.
- دمنوش دارچین: در تنظیم چرخه قاعدگی و کاهش دردهای قاعدگی مؤثر است.
- دمنوش پونه: با تحریک رحم، به شروع خونریزی قاعدگی کمک مینماید.
- دمنوش آویشن و بابونه: دارای خاصیت آرامبخشی و ضد استرس بوده و به بهبود عملکرد رحم کمک میکنند.
توجه: مصرف بیش از حد برخی از این گیاهان ممکن است موجب بروز عوارض شود؛ همچنین در دوران بارداری توصیه به استفاده از آنها نمیشود.
2_ فعالیت بدنی متعادل و منظم
ورزشهای سبک مانند:
- پیادهروی روزانه
- یوگای ویژه بانوان
- حرکات کششی آرام
باعث بهبود گردش خون، کاهش استرس و تنظیم عملکرد تخمدانها میشوند. این فعالیتها نقش موثری در حفظ تعادل هورمونی و حمایت از بازگشت منظم چرخه قاعدگی دارند.
از سوی دیگر، ورزشهای سنگین و افراطی میتوانند بهطور معکوس عمل کرده و موجب اختلال یا قطع قاعدگی شوند؛ زیرا فشار زیاد به بدن و کاهش چربی میتواند تولید هورمونها را مختل کند.
بنابراین، حفظ تعادل در میزان و نوع فعالیت بدنی برای سلامت سیستم تولیدمثلی اهمیت ویژهای دارد و بهتر است ورزشها با توجه به شرایط فردی و توصیه پزشک انتخاب شوند.
3_ رژیم غذایی مناسب
غذاها نقش مهمی در تنظیم هورمونها و بهبود عملکرد رحم و چرخه قاعدگی دارند. برخی از این غذاها عبارتند از:
- مواد غذایی گرم مثل زنجبیل، دارچین، خرما، عسل و زعفران که به گرم نگهداشتن بدن و افزایش گردش خون کمک میکنند.
- چربیهای مفید مانند آووکادو، مغزها (گردو و بادام) و روغن زیتون که برای تولید هورمونها لازماند.
- ویتامینهای B6 و C که در موز، مرکبات، فلفل دلمهای و سبزیجات برگدار پیدا میشوند و به تعادل هورمونی و تنظیم چرخه قاعدگی کمک میکنند.
- آهن و منیزیم که به عملکرد بهتر رحم و تخمدانها کمک کرده و از کمخونی و گرفتگی جلوگیری میکنند.
- نوشیدن آب کافی و پرهیز از غذاهای آماده و پرچرب میتواند به حفظ سلامت هورمونی و جلوگیری از عقبافتادن پریود کمک کند.
رعایت یک رژیم غذایی متعادل همراه با خواب کافی و کاهش استرس، نقش مهمی در حفظ سلامت سیستم تولیدمثل و منظم شدن چرخه قاعدگی دارد. مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر مانند سبزیجات و میوهها به پاکسازی بدن از سموم کمک کرده و تعادل هورمونی را تقویت میکند. همچنین محدود کردن مصرف نمک و شکر توصیه میشود، زیرا این مواد میتوانند باعث التهاب و اختلال در عملکرد هورمونها و عقبافتادن پریود شوند.
4_ کاهش استرس و آرامسازی ذهن
استرس یکی از عوامل اصلی عقبافتادن پریود به شمار میرود. برای کنترل و کاهش استرس میتوان از راهکارهای زیر بهره برد:
- انجام مدیتیشن و تمرین تنفس عمیق که به آرامش ذهن و بدن کمک میکند.
- داشتن خواب کافی و منظم، بهطور متوسط ۷ تا ۸ ساعت در شب.
- کاهش استفاده از موبایل و شبکههای اجتماعی به ویژه قبل از خواب، تا کیفیت خواب بهتر شود.
- گوش دادن به موسیقی آرامشبخش که به کاهش فشارهای روانی کمک میکند.
- گرفتن حمام آب گرم همراه با نمک یا استفاده از روغنهای معطر مانند اسطوخودوس برای آرامش بیشتر.
- انجام ورزشهای سبک مانند پیادهروی و یوگا که استرس را کاهش داده و تعادل هورمونی را بهبود میبخشد.
- وقت گذاشتن برای فعالیتهای مورد علاقه و سرگرمیهای سالم که به دور شدن از فکرهای منفی کمک میکند.
- حفظ روابط اجتماعی مثبت و صحبت کردن با دوستان یا خانواده برای کاهش فشار روانی.
- محدود کردن مصرف کافئین و مواد محرک که ممکن است باعث افزایش اضطراب شوند.
5_ گرم نگه داشتن ناحیه شکم و رحم
گرما باعث افزایش جریان خون در ناحیه رحم میشود و ممکن است به باز شدن پریود کمک کند. روشهای استفاده از گرما عبارتند از:
- قرار دادن کیسه آب گرم یا بطری آب گرم روی پایین شکم برای تحریک گردش خون.
- نشستن در وان آب گرم که باعث آرامش عضلات و افزایش جریان خون میشود.
- پوشیدن لباس گرم بهویژه در روزهای سرد برای حفظ دمای بدن و کمک به عملکرد بهتر رحم.
6_استفاده از روغنهای گیاهی برای ماساژ
ماساژ شکم با روغنهای گرم مانند روغن زنجبیل، کنجد و زیتون فواید زیادی دارد که به باز شدن پریود کمک میکند. این ماساژ باعث تحریک رحم و بهبود جریان خون در ناحیه شکم میشود که نقش مهمی در تنظیم چرخه قاعدگی دارد. همچنین، ماساژ به کاهش اسپاسمها و دردهای عضلانی مرتبط با دوران پریود کمک کرده و احساس راحتی و آرامش را افزایش میدهد. استفاده منظم از این روش میتواند به تنظیم هورمونها و تسریع باز شدن پریود کمک کند، به خصوص زمانی که به دلیل عوامل مختلفی مانند استرس یا اختلالات هورمونی، پریود به تأخیر افتاده باشد. ترکیب ماساژ با گرما، مثلاً استفاده همزمان از کیسه آب گرم، اثربخشی این روش را بیشتر میکند.
نکات مهم
- ماساژ باید به آرامی و با حرکات دایرهای انجام شود.
- بهتر است قبل از استفاده، کمی روغن را گرم کنید تا تاثیر بیشتری داشته باشد.
- از این روش در دوران بارداری یا در صورت داشتن مشکلات خاص رحم استفاده نکنید.
- ترکیب ماساژ با گرما (مثل کیسه آب گرم) میتواند نتیجه بهتری داشته باشد.
7_تنظیم وزن بدن
کموزنی شدید یا اضافهوزن زیاد هر دو میتوانند منجر به قطع یا عقبافتادن پریود شوند. حفظ وزن مناسب از طریق رعایت یک رژیم غذایی متعادل و سبک زندگی سالم، نقش مهمی در تنظیم چرخه قاعدگی و سلامت کلی سیستم تولیدمثل دارد.
دلایل تاخیر در پریود

تأخیر در قاعدگی یکی از مسائل رایج در سنین باروری است که ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عوامل جسمی، روانی یا هورمونی رخ دهد. در صورتی که بارداری از طریق آزمایش یا تست خانگی رد شده باشد، میتوان سایر علل احتمالی را مورد بررسی قرار داد.
راهحل پیشنهادی | توضیح کوتاه | دلیل تاخیر |
آرامسازی، خواب و مدیتیشن | اختلال در مرکز کنترل هورمونها | استرس |
رژیم متعادل و ورزش مناسب | بهمریختن تعادل هورمونی | کاهش یا افزایش وزن |
دارو، رژیم، ورزش | اختلال در تخمکگذاری | PCOS |
آزمایش خون، دارو | تأثیر مستقیم بر هورمونهای زنانه | تیروئید |
استراحت کافی | کاهش چربی بدن و توقف تخمکگذاری | ورزش سنگین |
مشورت با پزشک | تغییرات هورمونی به واسطه دارو | داروها |
درمانهای هورمونی | توقف دائمی یا کاهش تخمکگذاری | یائسگی زودرس |
تست بارداری | مهمترین علت تاخیر | بارداری |
طبیعی است، نیاز به صبر | افزایش پرولاکتین | شیردهی |
۱_ استرس و فشارهای روحی
استرس مزمن یا تجربهی شوکهای روانی مانند فوت یکی از عزیزان، تنشهای شغلی یا درسی، و بحرانهای خانوادگی میتواند بر مرکز کنترل هورمونها در مغز یعنی هیپوتالاموس تأثیر بگذارد. این اختلال در عملکرد هیپوتالاموس، منجر به تأخیر یا قطع قاعدگی میشود.
راهکار پیشنهادی: مدیریت استرس از طریق تکنیکهای آرامسازی (مدیتیشن، تنفس عمیق، یوگا)، خواب کافی، ورزش سبک، و تغذیهی متعادل توصیه میشود.
۲_ تغییرات ناگهانی وزن
کاهش شدید وزن بهویژه در نتیجهی رژیمهای سخت یا اختلالات خوردن (مانند بیاشتهایی عصبی)، منجر به کاهش چربی بدن و اختلال در تولید هورمون استروژن میشود. از سوی دیگر، افزایش سریع وزن بهویژه در بانوان مبتلا به مقاومت به انسولین نیز میتواند عملکرد طبیعی تخمکگذاری را مختل کرده و موجب تأخیر قاعدگی شود.
راهکار پیشنهادی: حفظ وزن بدنی در محدودهی متعادل از طریق تغذیهی سالم و فعالیت بدنی منظم.
۳_ سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)
این اختلال شایع هورمونی با علائمی مانند پریودهای نامنظم، افزایش موهای زائد، جوش صورت، چاقی و گاهی ناباروری همراه است. در PCOS، تخمکگذاری بهدرستی انجام نمیشود و سطح برخی هورمونها دچار نوسان میشود که به تأخیر در پریود میانجامد.
راهکار پیشنهادی: درمان دارویی تحت نظر پزشک، اصلاح سبک زندگی و پیروی از رژیم غذایی مخصوص به شرایط این بیماران.
۴_ اختلالات عملکرد تیروئید
کمکاری یا پرکاری غدهی تیروئید به طور مستقیم بر سطح هورمونهای زنانه تأثیرگذار است. این اختلال ممکن است باعث بینظمی یا توقف کامل قاعدگی شود.
راهکار پیشنهادی: انجام آزمایش خون برای ارزیابی عملکرد تیروئید و استفاده از داروهای تجویزی در صورت نیاز.
۵_ ورزش شدید یا فعالیت بدنی بیش از حد
فعالیت ورزشی سنگین، بهویژه در ورزشکاران حرفهای یا افرادی با فعالیت بدنی بسیار بالا، منجر به کاهش چربی بدن و بههمریختگی چرخهی قاعدگی میشود. حتی یوگا یا پیادهروی در صورت شدت بیش از حد ممکن است این تأثیر را داشته باشد.
راهکار پیشنهادی: ایجاد تعادل بین تمرینات بدنی، استراحت کافی و دریافت کالری مورد نیاز بدن.
۶_ سایر اختلالات هورمونی
گاهی اختلال در عملکرد غددی مانند هیپوفیز یا غدهی فوق کلیوی (آدرنال)، و یا بیماریهایی نظیر افزایش سطح پرولاکتین یا اندومتریوز، از عوامل اختلال در قاعدگی محسوب میشوند.
راهکار پیشنهادی: مراجعه به پزشک متخصص برای بررسیهای دقیقتر و انجام آزمایشات هورمونی.
۷_ مصرف برخی داروها
برخی داروها از جمله قرصهای ضدبارداری (در شروع یا قطع مصرف)، داروهای ضدافسردگی، داروهای ضدصرع، کورتونها (استروئیدها) و داروهای مرتبط با تیروئید، ممکن است بر نظم چرخهی قاعدگی تأثیر بگذارند.
راهکار پیشنهادی: در صورت مشاهدهی تأخیر در قاعدگی پس از شروع یا تغییر دارو، مشورت با پزشک معالج ضروری است.
۸_ یائسگی زودرس یا دورهی پیشیائسگی (پریمنوپاز)
در برخی موارد نادر، زنان زیر ۴۰ سال ممکن است به دلایل ژنتیکی یا بیماریهای خودایمنی وارد مرحلهی یائسگی زودرس شوند. در این حالت، تخمکگذاری بهتدریج کاهش یافته یا متوقف میشود.
علائم همراه: گرگرفتگی، بیخوابی، خشکی واژن، نوسانات خلقی
راهکار پیشنهادی: ارزیابی سطح هورمونهای جنسی و بررسی درمانهای جایگزین هورمونی با نظر پزشک متخصص.
۹_ بارداری
بارداری مهمترین و شایعترین علت تأخیر در قاعدگی در سنین باروری است. حتی در صورت عدم وجود علائم کلاسیک بارداری، باید این احتمال بررسی شود.
راهکار پیشنهادی: انجام تست بارداری (ترجیحاً آزمایش خون یا ادرار در صبح زود) بهعنوان اولین قدم.
۱۰_ شیردهی و دورهی پس از زایمان
در دوران شیردهی، سطح هورمون پرولاکتین که مسئول تولید شیر است، افزایش مییابد و ممکن است تخمکگذاری و قاعدگی را برای مدتی متوقف سازد. معمولاً پس از قطع کامل شیردهی، چرخهی قاعدگی به حالت طبیعی بازمیگردد.
کلام آخر
در این مقاله راجع به قرص برای پریود شدن و روشهای طبیغی برای باز شدن پریود صحبت کردیم. توجه کنید که مصرف خودسرانه دارو باعث عوراض خواهد شد، چنانچه تمایل دارید دارویی را استفاده کنید حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. اگر سوالی دارید میتوانید در بخش نظرات سایت با ما درمیان بگذارید.
منابع: