شدت، مدت و فراوانی وقوع علائم بارداری به تدریج از هفته دهم بارداری کم شده و در سه ماهه اول بارداری به اتمام میرسد. همچنین هفته ده بارداری هفته مهمی در رشد جنین محسوب میشود زیرا تغییرات عمدهای را شاهد هستیم از جمله:
- تشکیل زاویه فک، چشم، دهان و بینی
- ادامه رشد گوش و پلکها
- جمع شدن رودهها در شکم
- آغاز ترشح شیره گوارشی در معده
- آغاز تولید انسولین در لوزالمعده
- اتمام اعصاب در مغز و ادامه رشد اعصاب در نخاع
- از بین رفتن کیسه زرده
- تولید ادرار توسط کلیه
- تبدیل غضروفها به استخوان
- تبدیل فرورفتگیهای روی پا به زانو و مچ
- آغاز فرایند از بین رفتن پردههای بین انگشتان دست و پا
- و…
هفته دهم بارداری چگونه است؟
در هفته ده بارداری شما کم کم به پایان سه ماهه اول بارداری نزدیک میشوید. احتمالا اکنون علائم بارداری را با بیشترین شدت تجربه میکنید اما خبر خوب این است که از پایان هفته دهم بارداری از شدت، مدت و فراوانی علائم به تدریج کاسته میشود و اغلب با پایان سه ماهه اول بارداری به اتمام میرسند.
پس تنها 2 هفته و 6 روز دیگر باید علائم مختلف خود را تحمل کنید. از آنجا که هفتههای بارداری 7 روزه محاسبه نمیشوند، سه ماهه اول بارداری شامل 12 هفته و 6 روز است. پس اگر میخواهید دقیق بدانید در چه روز، هفته و ماهی از بارداری خود هستید به جدول سن بارداری آرامیا که در این بخش آمده است مراجعه کنید.
جدول محاسبه هفته و ماههای بارداری سایت آرامیا |
||
4 هفته و 2 روز | 30 روز |
1 ماه تمام |
8 هفته و 4 روز |
60 روز | 2 ماه تمام |
12 هفته و 6 روز | 90 روز |
3 ماه تمام |
17 هفته و 1 روز |
120 روز | 4 ماه تمام |
21 هفته و 3 روز | 150 روز |
5 ماه تمام |
25 هفته و 5 روز |
180 روز | 6 ماه تمام |
30 هفته | 210 روز |
7 ماه تمام |
34 هفته و 2 روز |
240 روز | 8 ماه تمام |
38 هفته و 4 روز | 270 روز |
9 ماه تمام |
بارداری کامل 9 ماه و 10 روز، معادل 40 هفته است. |
- بیشتر بخوانید: بارداری چند هفته است؟
- بیشتر بخوانید: هفته چهارم بارداری
- بیشتر بخوانید: هفته اول بارداری
- بیشتر بخوانید: هفته هشتم بارداری
بایدها و نبایدهای بارداری هفته دهم چیست؟
همانند هر روز و هفته دیگری در بارداری، در هفته ده بارداری نیز باید برخی اصول و قواعد را رعایت کنید تا سلامت خود و جنین خود را حفظ کنید و با کنترل علائم بارداری، سه ماهه اول بارداری را راحتتر سپری کنید. در این بخش به بررسی مختصری از این اصول میپردازیم:
- یک رژیم غذایی کامل و متعادل داشته باشید؛ خود را با مواد غذایی بی ارزش سیر نکنید و به جای آن از انواع مواد غذایی حاوی پروتئین و فیبر استفاده کنید تا از مشکل یبوست رنج نبرید و به جای چای و قهوه از شیر گرم یا آب استفاده کنید تا آب مورد نیاز بدن را تامین کنید.
- روزانه فعالیت بدنی سبک و ملایمی برای حفظ متابولیسم، کاهش خستگی و حفظ تندرستی داشته باشید.
- روتین خواب مناسبی برای خود تنظیم کنید.
- علائم، افکار و احساسات خود را با همسرتان در میان بگذارید.
- از تمام افکار، شرایط و افرادی که باعث استرس و اضطراب در شما میشوند دوری کنید و سعی کنید با فعالیتهایی مانند تمرینات مدیتیشن و یوگا بارداری آرامش را در دوران بارداری خود حفظ کنید.
با دانلود اپلیکیشن آرامیا میتوانید به انواع مقالات، تمرینات، صوتها و ویدیوهای مدیتیشن، در هر زمان و مکانی دسترسی پیدا کنید.
- بهداشت فردی خود را رعایت کنید تا از بروز هرگونه عفونت جلوگیری کنید.
- در صورت تجربه نوسانات خلقی به خودتان سخت نگیرید و سعی کنید با انجام فعالیتهای موردعلاقه خود مانند دوش گرفتن، کتاب خواندن، تماشای فیلم، گوش دادن به موسیقی و… خلق خود را به سمت مثبت تغییر دهید.
- مصرف اسید فولیک و ویتامینهای تجویزی پزشک را جدی بگیرید.
- برای انجام امور مختلف از حمایت اطرافیان خود استفاده کنید.
- زمانی را برای تفریح در فضای باز با خانواده، همسر یا دوستان خود اختصاص دهید.
- برای کاهش تکرر ادرار و مشکل خواب، مصرف مایعات در ساعات پایانی روز را کاهش دهید.
- بیشتر بخوانید: تغذیه ماه اول بارداری تا زایمان
- بیشتر بخوانید: ویتامین ث بارداری
- بیشتر بخوانید: مصرف ویتامین در بارداری
- بیشتر بخوانید: ویتامین آ بارداری
تغییرات بدن در هفته دهم بارداری چگونه است؟ علائم هفته دهم بارداری
در هفته ده بارداری اندازه رحم مادر به دو برابر اندازه نرمال خود رسیده است اما همچنان رشد آن در درون لگن صورت میگیرد به همین دلیل هنوز نمیتوان برجستگی شکم مادر را دید. رحم از هفته 12 تا 16 بارداری شروع به رشد خارج از لگن میکند و به تدریج برآمدگی شکم مادر نمایان میشود. در بارداریهای دوم به بعد شکم زودتر از بارداری اول برآمده میشود اما در هفته دهم بارداری حتی اگر دوقلو باردار باشید، متوجه برآمدگی شکم خود نخواهید شد.
همانطور که بیان شد در هفته دهم بارداری برخی از علائم برطرف و برخی دیگر همچنان با شدت زیادی وجود دارند پس میتوان تمام علائم بارداری را در هفته دهم بارداری نیز مشاهده کرد؛ در این بخش برخی از علائم بدن مادر در هفته ده بارداری را بیان خواهیم کرد:
1_ حساسیت سینهها
همانطور که بدن مادر با گذشت هفتهها برای نگهداری و رشد جنین خود را تغییر میدهد، سینهها نیز خود را برای تغذیه و شیر دادن به نوزادی که در راه است آماده میکنند. تغییرات سینه در هفته دهم بارداری عبارتاند از:
- بزرگ شدن اندازه سینهها
- فعالیت بیشتر غدد شیری
- تیره شدن رنگ نوک سینه
- افزایش برجستگیهای اطراف نوک سینه
- حساس شدن سینهها نسبت به لمس و فشار
- نمایان شدن رگهای سینه به دلیل افزایش جریان خون در آن
با اتمام سه ماهه اول بارداری، بدن به شرایط جدید عادت کرده و حساسیت سینهها کمتر میشود اما در طی این چند هفته میتوانید از سوتینهای نخی راحتتر با سایز بزرگتر استفاده کنید و با استفاده از انواع لوسیونها یا روغنها از کشیده شدن پوست سینه جلوگیری کنید.
2_ ترشحات واژن
با افزایش هورمون استروژن در دوران بارداری میزان ترشحات سفید یا شیری رنگ واژن بیشتر میشود. این ترشحات بدون بو ممکن است رقیق یا غلیظ باشند. در صورتی که ترشحات به رنگ دیگری مشاهده شدند یا احساس بوی بد، سوزش یا خارش شدید کردید، حتما با پزشک خود صحبت کرده و علائم خود را شرح دهید.
3_ نوسانات خلقی
ممکن است هنوز بدن شما به تغییرات هورمونی، خستگیها، بیخوابیها و سایر علائم بارداری عادت نکرده باشد و در نتیجه آن، همچنان نوسانات خلقی را تجربه کنید. شما ممکن است همچنان احساسات مختلفی مانند غم، شادی، خشم، ترس، نگرانی و… را به صورت اغراق شده و حتی بی مورد در موقعیتهای مختلف تجربه کنید اما نیاز نیست نگران باشید زیرا اطرافیان شرایط شما را درک خواهند کرد و شرایط عاطفی شما بعد از مدتی به وضعیت پیشین بازمیگردد.
4_ سردرد
افزایش حجم خون و افزایش خستگی و مشکلات رایج خواب در هفته دهم بارداری میتواند منجر به بروز سردرد در برخی از مادران شود. از طرف دیگر حذف کافئین در بارداری نیز ممکن است منجر به بروز یا تشدید سردرد در مادرانی شود که عادت به مصرف کافئین داشتهاند. برای کاهش سردرد خود سعی کنید آب زیاد بنوشید، استفاده از نمایشگرها مانند تلویزیون و تلفن همراه را کم کنید، استراحت کنید و از مدیتیشن برای سردرد خود استفاده کنید. لازم به ذکر است مصرف قرصهای مسکن تنها با اجازه پزشک متخصص و به اندازه تجویز شده مجاز است زیرا مصرف خودسر آن ممکن است عوارض متعددی برای مادر و خصوصا جنین به همراه داشته باشد.
5_ تغییرات وزن
با وجود اینکه هنوز برآمدگی شکم شما مشخص نیست، احتمالا در هفته دهم بارداری اندکی اضافه وزن را تجربه خواهید کرد اما در صورتی که به دلیل حالت تهوع و حساسیت بویایی دچار مشکلات جدی شده باشید و نتوانسته باشید این علائم را کنترل کنید، ممکن است حتی دچار کاهش وزن شده باشید. شما باید بتوانید در طول بارداری به اندازه نرمالی وزن اضافه کنید تا دوره بارداری را به سلامت پشت سر بگذارید پس حتما نسبت به تغذیه خود با دقت رفتار کرده و اضافه وزن و کاهش وزن خود را با پزشک در میان بگذارید.
6_ یبوست یا اسهال
سیستم گوارشی بدن مادر در این دوران بسیار حساس میشود و ممکن است در هضم غذاهای مختلف دچار مشکل شود، در نتیجه تجربه یبوست یا اسهال در هفته دهم بارداری دور از انتظار نیست. برای جلوگیری و برطرف کردن آن سعی کنید تعداد وعدههای خود را بیشتر و حجم غذای هر وعده را کم کنید، مایعات زیاد بنوشید، فعالیت بدنی ملایم داشته باشید و از مصرف زیاد غذاهای یبوست زا خودداری کنید. اگر یبوست یا اسهال شما برطرف نشد حتما با پزشک خود مشورت کنید.
7_ مشکل در خوابیدن
تغییرات هورمونی، تکرر ادرار، خستگی زیاد، نوسانات خلقی، سوزش سر دل، حالت تهوع و… همگی علائمی هستند که ممکن است منجر به ایجاد مشکل در خوابیدن مادر شوند. همچنین در هفته دهم بارداری کیفیت خواب نیز پایین میآید و ممکن است شما خوابهای نه چندان خوب ببینید. علت علمی این اتفاق هنوز مشخص نیست اما به نظر میرسد استرس، نگرانی، افکار و درگیریهای ذهنی مادر در این دوره میتواند نقش اصلی را در کاهش کمیت و کیفیت خواب ایفا کند. رعایت یک روتین خواب مناسب در این دوره میتواند بسیاری از علائم جسمانی و روانی ناشی از خستگی را کاهش دهد. برای داشتن روتین خواب مناسب میتوانید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- اجتناب از چرت زدن در طول روز
- ایجاد یک محیط خواب راحت
- هر شب در ساعت مشخصی به رختخواب بروید و هر روز صبح در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید
- وسایل الکترونیکی را از اتاق خواب خارج کنید و یک ساعت قبل از خواب از تلفن یا تبلت خود استفاده نکنید
- از خوردن وعدههای غذایی بزرگ، کافئین بیشازحد و الکل در عصر خودداری کنید
- روشن کردن شمعهای عطر دار (رایحهدرمانی)
- پخش موزیک ملایم
- مطالعه کتاب قبل از خواب
- دوش آب گرم
- تمرینات تنفسی و مدیتیشن
- نوشتن افکار استرسزا
- تاریک کردن فضای اتاق
- تنظیم دمای اتاق
- برنامهریزی منطقی و عملی امور
- و…
- بیشتر بخوانید: بیخوابی بارداری، دلایل و درمان
- بیشتر بخوانید: علائم بارداری
- بیشتر بخوانید: بارداری دوم
- بیشتر بخوانید: بارداری بالای 40 سال
وضعیت جنین در هفته دهم بارداری چیست؟
در هفته دهم بارداری اندازه جنین شما به 3 تا 4 سانتیمتر و وزن آن به حدود 4 گرم میرسد. در هفته ده بارداری جنین شباهت بیشتری به نوزاد تازه متولد شده پیدا کرده و از حالت رویانی دور شده است. به طور کلی وضعیت جنین در هفته دهم بارداری عبارتاند از:
- پرده نازکی که انگشتان دست و پاها را به هم متصل کرده است شروع به ناپدید شدن میکند.
- انگشتان دست و پا رشد کرده و درازتر میشوند.
- تمام اندامهای داخلی اصلی بدن شکل گرفته و آغاز به کار کردهاند.
- چشمها، دهان و بینی جنین شکل میگیرد.
- جوانه دندانها در زیر لثه شکل میگیرند.
- رشد پلکها که از هفتههای قبل آغاز شده بود ادامه پیدا میکند اما همچنان پلکها بسته میمانند.
- اندازه سر جنین بزرگتر شده و گردتر میشود.
- کیسه زرده که وظیفه تولید گلبول قرمز را بر عهده داشت از بین رفته و وظیفه خود را به کبد محول میکند.
- موهای سر به صورت کرک آغاز به رشد میکنند.
- غضروفها به تدریج تبدیل به استخوان میشوند.
- اندام تناسلی به تدریج شکل میگیرد.
- رشد اعصاب مغز تکمیل شده و اعصاب در جهت نخاع به رشد خود ادامه میدهند.
- رودههای جنین در شکم او جای میگیرند.
- لوزالمعده تولید انسولین را آغاز میکند.
- فرورفتگیهای روی پا به مچ و زانو تبدیل میشوند.
- رشد گوشها ادامه مییابد.
- معده شیره گوارشی تولید میکند.
- اگر جنین پسر باشد هورمون تستوسترون شروع به ترشح میکند.
- کلیهها ادرار تولید میکنند.
- استخوان فک شکل میگیرد.
- قلب نوزاد 180 بار در دقیقه تپش دارد.
خود مراقبتی هفته دهم بارداری چگونه است؟
در کنار تمام نکات ذکر شده در بخش قبل، شما باید دائم تحت کنترل و نظارت پزشک متخصص باشید تا او از سلامت شما و جنین در تمام مراحل مطمئن شود. برخی اقدامات پزشکی که ممکن است پزشک شما تجویز کند و میتوانید در جهت خود مراقبتی هفته دهم بارداری در نظر داشته باشید عبارتاند از:
- انجام سونوگرافی برای بررسی قد، وزن و ضربان قلب جنین.
- انجام سونوگرافی) NTS مایع زجاجی پشت گردن) برای بررسی ناهنجاریهای کروموزومی و احتمال سندروم داون
- اطمینان از سلامت ستون فقرات و اندامهای داخلی بدن که زیر پوست شفاف جنین در سونوگرافی دیده میشود.
- تعیین جنسیت جنین و بررسی انواع اختلالات ژنتیک با استفاده از تست سل فرییا DNA بدون سلول
- آزمایش نمونهبرداری از پرزهای کریونی (CVS) در هفته 10 تا 12 بارداری در شرایط خاص
علائم سقط جنین در هفته دهم بارداری چیست؟
به طور کلی حدود 10 تا 15 درصد تمام بارداریها به سقط جنین ختم میشوند. هر چه از آغاز بارداری پیش میرویم ریسک سقط جنین کاهش مییابد به طوری که خطر سقط جنین تا هفته ششم بارداری 15 درصد، هفته ششم تا دوازدهم بارداری 10 درصد و از هفته سیزده تا بیستم بارداری 5 درصد است. همچنین ریسک سقط جنین مکرر تنها 1 درصد است و تجربه سقط جنین به معنای تکرار آن در بارداری بعدی نیست. برخی علائم سقط جنین در هفته دهم بارداری عبارتاند از:
- خونریزی واژینال
- درد و گرفتگی در قسمتهای پایین شکم
- ترشح بافت و مایع از واژن
- نداشتن علائم اولیه بارداری مانند خستگی و حساسیت سینهها
- بیشتر بخوانید: بارداری بعد از سقط
کلام آخر
در هفته دهم بارداری به تدریج از شر علائم بارداری رها شده و کم کم به سمت تجربه لحظات بهتری مانند تجربه بزرگ شدن شکم خود و حرکت کردن و لگد زدن جنین میروید. سعی کنید در هر هفته از بارداری از شرایط رشد جنین خود آگاه باشید تا لذت بزرگ شدن تدریجی فرزند خود را احساس کنید.
منابع